Τρία χρόνια μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας, η Τζόρτζια Μελόνι έχει καταφέρει κάτι σπάνιο για τα ιταλικά δεδομένα: σταθερότητα, υψηλή αποδοχή και μια απροσδόκητη διεθνή αναγνώριση. Από τη «μικρούλα» του ιταλικού πολιτικού στερεώματος, έγινε η κυρίαρχη φιγούρα της χώρας, συνδυάζοντας πολιτικό ρεαλισμό και ιδεολογική συνοχή.
Από τη Γκαρμπατέλα στην κορυφή
Η πολιτική της διαδρομή ξεκίνησε από τη νεολαία του νεοφασιστικού MSI. Στα 31 της έγινε η νεότερη υπουργός της χώρας και το 2012 ίδρυσε τους «Αδελφούς της Ιταλίας». Μέσα σε δέκα χρόνια, μετέτρεψε ένα κόμμα περιθωρίου σε δύναμη εξουσίας. Το μυστικό δεν ήταν η αποκήρυξη του παρελθόντος, αλλά η αναπλαισίωσή του: σκληρός συντηρητισμός στα ταυτότητες, πραγματισμός στην οικονομία και σιωπηλή εξομάλυνση στη διεθνή πολιτική.
Η εικόνα της «σοβαρής διαχειρίστριας»
Στο εσωτερικό, η Μελόνι έχει επιβάλει την εικόνα της «σοβαρής διαχειρίστριας». Οι αγορές ανταποκρίθηκαν θετικά: το κόστος δανεισμού μειώθηκε, το έλλειμμα συρρικνώθηκε, και η Fitch αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ιταλίας. Η κυβέρνηση προώθησε φοροελαφρύνσεις για χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, ενώ η σταθερότητα —σε μια χώρα με πάνω από 70 κυβερνήσεις μετά τον πόλεμο— αποτελεί από μόνη της πολιτικό επιχείρημα. Παρά τα δομικά προβλήματα, όπως στάσιμους μισθούς και υψηλό δημόσιο χρέος, η αριθμητική είναι με το μέρος της: οι «Αδελφοί της Ιταλίας» αυξάνουν συνεχώς τα ποσοστά τους.
Νόμος, τάξη και ελεγχόμενες ροές
Η Μελόνι επένδυσε πολιτικά στο τρίπτυχο «νόμος, τάξη, έλεγχος». Ενίσχυσε τις ποινές για διαμαρτυρίες και κατέστησε αυστηρότερο τον έλεγχο στα σύνορα. Σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία, οι αφίξεις παράτυπων μεταναστών μειώθηκαν κατά 60%. Παράλληλα, αυξήθηκαν οι νόμιμες άδειες εργασίας, επιβεβαιώνοντας μια διπλή στρατηγική: αποθάρρυνση των ανεξέλεγκτων ροών, αλλά διευκόλυνση της ελεγχόμενης μετανάστευσης για την κάλυψη αναγκών της αγοράς εργασίας. Αυτή η «πειθαρχημένη αποτελεσματικότητα» ενίσχυσε την εικόνα της ως ηγέτιδας που προσφέρει ασφάλεια και προβλεψιμότητα.
Από τον ευρωσκεπτικισμό στον ατλαντισμό
Η μεγαλύτερη ίσως μεταμόρφωση αφορά τη διεθνή της στάση. Η προεκλογική ευρωσκεπτικιστική ρητορική έδωσε τη θέση της σε σταθερό φιλοδυτικό προσανατολισμό. Η Μελόνι στάθηκε στο πλευρό της Ουκρανίας, συνεργάστηκε στενά με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και διατήρησε λειτουργικούς διαύλους με Παρίσι και Βερολίνο. Παράλληλα, καλλιέργησε προνομιακές σχέσεις με την Ουάσινγκτον, προβάλλοντας την Ιταλία ως αξιόπιστο εταίρο. Η επικοινωνιακή της παρουσία σε διεθνή φόρα, με συνδυασμό αυστηρότητας και λαϊκής απλότητας, συνέβαλε στην αλλαγή του διεθνούς αφηγήματος γύρω από το πρόσωπό της.
Η πολιτική της ανθεκτικότητας
Η προσωπική ιστορία της λειτουργεί ως σύμβολο ανθεκτικότητας. Από παιδί μονογονεϊκής οικογένειας σε εργατική συνοικία, βίωσε δυσκολίες και κοινωνική απόρριψη. Σήμερα, αξιοποιεί αυτό το αφήγημα για να ενισχύσει την εικόνα μιας αυθεντικής, ανεξάρτητης γυναίκας που δεν εξαρτάται από κανέναν. Ακόμη και οι δημόσιες στιγμές ευαλωτότητας —όπως η διάλυση μιας σχέσης— μετατρέπονται σε αφήγημα αυτονομίας και δύναμης. Το αν αυτή η αυθεντικότητα είναι γνήσια ή προσεκτικά σκηνοθετημένη έχει μικρή σημασία: επικοινωνιακά, λειτουργεί άψογα.
Αντιφάσεις και προκλήσεις
Παρά τη σταθερότητα, οι αντιφάσεις παραμένουν. Το κόμμα της διατηρεί σύμβολα που παραπέμπουν στο μεταφασιστικό παρελθόν, ενώ η σκληρή στάση απέναντι σε ζητήματα ΛΟΑΤΚΙ+ προκαλεί αντιδράσεις. Η κοινωνική πίεση από χαμηλούς μισθούς και ανεπαρκείς δημόσιες υπηρεσίες παραμένει έντονη. Η αντιπολίτευση, αν και κατακερματισμένη, προσπαθεί να συντονιστεί απέναντί της. Το στοίχημα για τη Μελόνι είναι αν θα μπορέσει να μετατρέψει τη ρητορική σταθερότητας σε απτά αποτελέσματα για την καθημερινότητα των πολιτών.
Μια σπάνια στιγμή βεβαιότητας
Για την ώρα, η Ιταλία ζει ένα σπάνιο διάλειμμα πολιτικής βεβαιότητας. Η Μελόνι κατάφερε να ενώσει μια ιστορικά ασυνεκτική δεξιά συμμαχία, να πείσει τις αγορές και να εξασφαλίσει διεθνή αξιοπιστία. Το αν αυτή η περίοδος σταθερότητας εξελιχθεί σε μακρά κυριαρχία ή σε προσωρινή ισορροπία εξαρτάται από την οικονομία — και από την ικανότητά της να παραδίδει αποτελέσματα πέρα από δείκτες και συνθήματα. Προς το παρόν, όμως, η Τζόρτζια Μελόνι παραμένει το πρόσωπο της ιταλικής κανονικότητας.
