Πριν από περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια, ένας αστεροειδής μεγαλύτερος από το Έβερεστ έπεσε στη Γη, σκοτώνοντας τα τρία τέταρτα της ζωής στον πλανήτη - συμπεριλαμβανομένων των δεινοσαύρων.
Αυτό το γνωρίζουμε. Το πώς ακριβώς όμως η πρόσκρουση του αστεροειδή Τσιξουλούμπ προκάλεσε την εξαφάνιση όλων αυτών των ζώων παραμένει αντικείμενο συζήτησης.
Η επικρατέστερη θεωρία πρόσφατα ήταν ότι το θείο από την πρόσκρουση του αστεροειδούς - ή η αιθάλη από τις παγκόσμιες πυρκαγιές που προκάλεσε - έκλεισε τον ουρανό και βύθισε τον κόσμο σε έναν μακρύ, σκοτεινό χειμώνα, σκοτώνοντας όλους εκτός από τους λίγους τυχερούς.
Ωστόσο, η έρευνα που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα και βασίζεται σε σωματίδια που βρέθηκαν σε μια σημαντική περιοχή απολιθωμάτων επιβεβαίωσε μια παλαιότερη υπόθεση: ότι ο χειμώνας της πρόσκρουσης προκλήθηκε από τη σκόνη που εκσφενδονίστηκε από τον αστεροειδή, αναφέρει το Phys.org
Η λεπτή πυριτική σκόνη από τα θρυμματισμένα πετρώματα θα μπορούσε να παραμείνει στην ατμόσφαιρα για 15 χρόνια, ρίχνοντας την παγκόσμια θερμοκρασία έως και 15 βαθμούς Κελσίου, ανέφεραν οι ερευνητές σε μια μελέτη στο περιοδικό Nature Geoscience.
Το 1980, οι επιστήμονες Λουίς και Γουόλτερ Άλβαρεζ, πατέρας και γιος, πρότειναν για πρώτη φορά ότι οι δεινόσαυροι σκοτώθηκαν από ένα χτύπημα αστεροειδή που σκέπασε τον κόσμο με σκόνη.
Ο ισχυρισμός τους αντιμετωπίστηκε αρχικά με σκεπτικισμό - μέχρι που μια δεκαετία αργότερα βρέθηκε ο τεράστιος κρατήρας Τσιξουλούμπ στη σημερινή χερσόνησο Γιουκατάν στον Κόλπο του Μεξικού.
Τώρα, οι επιστήμονες συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό ότι ο Τσιξουλούμπ ήταν η αιτία.
Όμως η ιδέα ότι το θείο και όχι η σκόνη ήταν αυτή που προκάλεσε τον χειμώνα λόγω πρόσκρουσης έχει γίνει «πολύ δημοφιλής» τα τελευταία χρόνια, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Οζγκούρ Καρατεκίν, ερευνητής στο Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Βελγίου.
Ο συνεργάτης της μελέτης Καρατεκίν δήλωσε ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η σκόνη από την πρόσκρουση θεωρήθηκε ότι είχε λάθος μέγεθος για να παραμείνει στην ατμόσφαιρα για αρκετό χρονικό διάστημα.
Για τη μελέτη, η διεθνής ομάδα ερευνητών μπόρεσε να μετρήσει σωματίδια σκόνης που πιστεύεται ότι προέρχονται αμέσως μετά την πρόσκρουση του αστεροειδή.
«Καταστροφική κατάρρευση»
Τα σωματίδια βρέθηκαν στην περιοχή απολιθωμάτων Τάνις στην πολιτεία της Βόρειας Ντακότα των ΗΠΑ.
Αν και 3.000 χιλιόμετρα μακριά από τον κρατήρα, η περιοχή έχει διατηρήσει μια σειρά από αξιοσημείωτα ευρήματα που πιστεύεται ότι χρονολογούνται αμέσως μετά την πρόσκρουση του αστεροειδούς σε στρώματα ιζημάτων μιας αρχαίας λίμνης.
Τα σωματίδια σκόνης ήταν περίπου 0,8 έως 8,0 μικρόμετρα - ακριβώς το σωστό μέγεθος για να παραμείνουν στην ατμόσφαιρα για έως και 15 χρόνια, είπαν οι ερευνητές.
Εισάγοντας αυτά τα δεδομένα σε κλιματικά μοντέλα παρόμοια με εκείνα που χρησιμοποιούνται για τη σημερινή Γη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η σκόνη έπαιξε πιθανότατα πολύ μεγαλύτερο ρόλο στη μαζική εξαφάνιση από ό,τι είχε θεωρηθεί προηγουμένως.
Από το σύνολο του υλικού που εκτοξεύτηκε στην ατμόσφαιρα από τον αστεροειδή, υπολόγισαν ότι το 75% ήταν σκόνη, το 24% θείο και το 1% αιθάλη.
Τα σωματίδια της σκόνης «έκλεισαν εντελώς τη φωτοσύνθεση» στα φυτά για τουλάχιστον ένα χρόνο, προκαλώντας μια «καταστροφική κατάρρευση» της ζωής, δήλωσε ο Καρατεκίν.
Ο Σον Γκλικ, γεωφυσικός στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν που δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι η μελέτη ήταν μια ακόμη ενδιαφέρουσα προσπάθεια να απαντηθεί το «καυτό ερώτημα» - γιατί η πρόσκρουση προκάλεσε τον χειμώνα - αλλά δεν έδωσε την οριστική απάντηση.
Τόνισε ότι η ανακάλυψη του τι συνέβη κατά τη διάρκεια του τελευταίου γεγονότος μαζικής εξαφάνισης στον κόσμο είναι σημαντική όχι μόνο για την κατανόηση του παρελθόντος, αλλά και για το μέλλον.
«Ίσως μπορούμε να προβλέψουμε καλύτερα τη δική μας μαζική εξαφάνιση, την οποία πιθανότατα διανύουμε», δήλωσε ο Γκλικ.
Αντί επιλόγου: Αναζητήστε στη Google τη λέξη «Τσιξουλούμπ»!
Πηγή: Phys.org