Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι δεν φοβούνται ότι η Κίνα θα επιτεθεί στο αεροπλάνο της Νάνσι Πελόζι εάν πετάξει για την Ταϊβάν. Αλλά η πρόεδρος της Βουλής των ΗΠΑ ετοιμάζεται να εισέλθει σε ένα από τα πιο «καυτά» σημεία του πλανήτη, όπου ένα ατύχημα, λάθος ή παρεξήγηση θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλειά της. Ετσι το Πεντάγωνο αναπτύσσει σχέδια για κάθε ενδεχόμενο.
Αξιωματούχοι είπαν στο Associated Press ότι εάν η Πελόζι μεταβεί στην Ταϊβάν -κάτι για το οποίο εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα- ο στρατός θα αυξήσει την κίνηση των δυνάμεων του στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.
Χωρίς να μπουν σε λεπτομέρειες, είπαν ότι μαχητικά αεροσκάφη, πλοία, μέσα επιτήρησης και άλλα στρατιωτικά συστήματα πιθανότατα θα χρησιμοποιηθούν για την παροχή προστασίας στην πτήση της προς την Ταϊβάν και για όσο παραμείνει στο έδαφός της νησιωτικής χώρας.
Οποιοδήποτε ταξίδι στο εξωτερικό από ανώτερο ηγέτη των ΗΠΑ απαιτεί πρόσθετη ασφάλεια. Ωστόσο, αξιωματούχοι δήλωσαν αυτή την εβδομάδα ότι μια επίσκεψη στην Ταϊβάν από την Πελόζι -η πιο υψηλόβαθμη εκλεγμένη αξιωματούχο των ΗΠΑ που θα επισκεφθεί την Ταϊβάν από το 1997- θα υπερέβαινε τις συνήθεις προφυλάξεις ασφαλείας για ταξίδια σε λιγότερο επικίνδυνους προορισμούς.
Η Κίνα θεωρεί την Ταϊβάν δική της επικράτεια και έχει εγείρει την προοπτική να την προσαρτήσει με τη βία. Οι ΗΠΑ διατηρούν άτυπες σχέσεις και αμυντικούς δεσμούς με την Ταϊβάν.
Το πολυσυζητημένο ταξίδι εξετάζεται σε μια εποχή που η Κίνα έχει κλιμακώσει αυτό που οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στον Ειρηνικό περιγράφουν ως «επικίνδυνες αντιπαραθέσεις με άλλους στρατούς» για να διεκδικήσει τις σαρωτικές εδαφικές διεκδικήσεις της. Τα περιστατικά περιλαμβάνουν επικίνδυνα κοντινές πτήσεις που αναγκάζουν άλλους πιλότους να παρεκκλίνουν της πορείας τους για να αποφύγουν συγκρούσεις ή παρεμπόδιση πληρωμάτων σε αέρα και θάλασσα, μεταξύ άλλων, με εκτυφλωτικά λέιζερ ή κανόνια νερού. Η Κίνα αρνείται τα περιστατικά.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι περιέγραψαν την ανάγκη δημιουργίας ζωνών προστασίας γύρω από την Πελόζι και το αεροπλάνο της. Οι ΗΠΑ διαθέτουν ήδη σημαντικές δυνάμεις εξαπλωμένες σε όλη την περιοχή.
Ο αμερικανικός στρατός θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος για οποιοδήποτε περιστατικό ακόμη και ένα ατύχημα, είτε στον αέρα είτε στο έδαφος.
Η Πελόζι δεν έχει επιβεβαιώσει δημόσια κανένα νέο σχέδιο για ταξίδι στην Ταϊβάν. Επρόκειτο να πάει τον Απρίλιο, αλλά ανέβαλε το ταξίδι αφού βρέθηκε θετική στον κορονοϊό.
Ο Λευκός Οίκος τη Δευτέρα αρνήθηκε να σχολιάσει άμεσα το θέμα, σημειώνοντας ότι δεν επιβεβαιώνει το ταξίδι. Ωστόσο, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εξέφρασε ανησυχίες για αυτό την περασμένη εβδομάδα, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι ο στρατός πιστεύει ότι το ταξίδι της «δεν είναι καλή ιδέα αυτή τη στιγμή».
Το ταξίδι της Πελόζι μπορεί κάλλιστα να συζητηθεί στη μια συνομιλία που έχει προγραμματιστεί για αύριο Πέμπτη (27/7) μεταξύ του Μπάιντεν και του Κινέζου προέδρου, Σι Τζινπίνγκ - η πρώτη τους συνομιλία εδώ και τέσσερις μήνες.
Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ αμφιβάλλει ότι η Κίνα θα αναλάβει άμεση δράση κατά της ίδιας της Πελόζι ή θα προσπαθήσει να σαμποτάρει την επίσκεψή της. Ωστόσο, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο η Κίνα να κλιμακώσει τις προκλητικές υπερπτήσεις στρατιωτικών αεροσκαφών μέσα ή κοντά στον εναέριο χώρο της Ταϊβάν και τις ναυτικές περιπολίες στα στενά της Ταϊβάν, εάν πραγματοποιηθεί το ταξίδι. Και δεν αποκλείουν κινεζικές ενέργειες σε άλλα μέρη της περιοχής ως επίδειξη δύναμης.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της Πελόζι είναι η κινεζική επίδειξη δύναμης «να στραβώσει, ή κάποιο είδος ατυχήματος από μια επίδειξη προκλητικής ενέργειας», σύμφωνα με τους ειδικούς σε θέματα ασφαλείας. «Θα μπορούσε να είναι μια αεροπορική σύγκρουση. Θα μπορούσε να είναι κάποιο είδος δοκιμής πυραύλου και, όταν κάνεις τέτοια πράγματα, υπάρχει πάντα η πιθανότητα κάτι να πάει στραβά», λένε.
Τη Δευτέρα, ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Ζάο Λιτζιάν, είπε ότι το Πεκίνο είχε επανειλημμένα εκφράσει την «επίσημη θέση» του σχετικά με μια πιθανή επίσκεψη Πελόζι. Τόνισε στους δημοσιογράφους ότι η Κίνα είναι έτοιμη να «λάβει σταθερά και ισχυρά μέτρα για να υπερασπιστεί την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της».
Η Κίνα προειδοποίησε σήμερα πως οι Ηνωμένες Πολιτείες θα φέρουν την ευθύνη για μια ενδεχόμενη επίσκεψη στην Ταϊβάν της προέδρου της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων και πως θα πρέπει να αναλάβουν «όλες τις συνέπειες».
Το Πεκίνο είναι αντίθετο σε κάθε επίσημη επαφή ανάμεσα στην Ταϊβάν και σε άλλες χώρες, εκτιμώντας πως η νησιωτική αυτή περιφέρεια των 24 εκατ. κατοίκων είναι ιστορικά μία από τις επαρχίες της, παρότι δεν την ελέγχει.
Ο αριθμός των αναχαιτίσεων από κινεζικά αεροσκάφη και πλοία στην περιοχή του Ειρηνικού με δυνάμεις των ΗΠΑ και άλλων συμμάχων έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία πέντε χρόνια. Ο στρατός του Πεκίνου έχει γίνει πολύ πιο επιθετικός και επικίνδυνος, σύμφωνα με τους Αμερικανούς, και ο αριθμός των «μη ασφαλών αλληλεπιδράσεων» έχει αυξηθεί επίσης.
Ενδεικτικές είναι οι αναφορές για κινεζικά μαχητικά αεροσκάφη που πετούσαν τόσο κοντά σε μια καναδική περίπολο αεροπορικής ασφάλειας τον περασμένο μήνα, σε σημείο που ο Καναδός πιλότος αναγκάστηκε να βγει εκτός πορείας για να αποφύγει τη σύγκρουση. Σε άλλη περίπτωση κινεζικό πλήρωμα εμφανίζεται να απελευθέρωσε μια σειρά από υπολείμματα μετάλλων κοντά σε αυστραλιανή πτήση επιτήρησης στα τέλη Μαΐου, που αναρροφήθηκαν από τη μηχανή του αεροπλάνου.
Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι οι προοπτικές αναχαίτισης ή επίδειξης δύναμης από κινεζικά αεροσκάφη κοντά στην πτήση του Πελόζι εγείρουν ανησυχίες, προκαλώντας την ανάγκη για αμερικανικά αεροσκάφη και άλλα μέσα να βρίσκονται κοντά.
Το αμερικανικό αεροπλανοφόρο USS Ronald Reagan και η ομάδα κρούσης του επιχειρούν αυτή τη στιγμή στον δυτικό Ειρηνικό και πραγματοποίησαν επίσκεψη στη Σιγκαπούρη το Σαββατοκύριακο. Η ομάδα κρούσης περιλαμβάνει τουλάχιστον άλλα δύο πλοία του Πολεμικού Ναυτικού και το Air Wing με μαχητικά αεροσκάφη F/A-18, ελικόπτερα και αεροσκάφη επιτήρησης.
Επιπλέον, ένα άλλο πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού, το αντιτορπιλικό USS Benfold, διεξάγει επιχειρήσεις «ελευθερίας πλοήγησης» στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένου ενός περάσματος από τα στενά της Ταϊβάν την περασμένη εβδομάδα.