Ποιο ήταν το τελευταίο μεγάλο πολεμικό πλοίο που βυθίστηκε πριν το καταδρομικό Moskva

Η τελευταία φορά που βυθίστηκε καταδρομικό, πριν την απώλεια της ναυαρχίδας του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, Moskva.
Το αργεντίνικο καταδρομικό General Belgrano ενώ βυθίζεται.
Το αργεντίνικο καταδρομικό General Belgrano ενώ βυθίζεται.
via Associated Press

H βύθιση του ρωσικού καταδρομικού Moskva, ναυαρχίδας του στόλου της Μαύρης Θάλασσας, κατόπιν φερόμενου ουκρανικού πυραυλικού πλήγματος, αποτελεί σημαντικό πλήγμα τόσο για τις ένοπλες δυνάμεις, όσο και για το γόητρο της Ρωσίας: Εν μέσω πολεμικών επιχειρήσεων εναντίον ενός αντιπάλου που πρακτικά δεν έχει καν ναυτικό, η Ρωσία χάνει όχι μόνο τη ναυαρχίδα του στόλου της Μαύρης Θάλασσας, αλλά και ένα πλοίο που φέρει το όνομα της πρωτεύουσάς της και που ήταν (θεωρητικά) εξειδικευμένο στην αντιμετώπιση πυραυλικών επιθέσεων, όχι μόνο εναντίον του ίδιου, αλλά και άλλων πλοίων στην περιοχή του. Στην άλλη πλευρά, εάν οφειλόταν σε ατύχημα, όπως φαίνονται να υπαινίσσονται οι Ρώσοι, τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα, καθώς δεν είναι ό,τι πιο τιμητικό για ένα ναυτικό εν καιρώ πολέμου («ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» σύμφωνα με τη Μόσχα) ούτε λέει πολλά για το επίπεδο επαγγελματισμού του και την ποιότητα του εξοπλισμού του να χάνει τη ναυαρχίδα του με αυτόν τον τρόπο.

Το ρωσικό καταδρομικό Moskva.
Το ρωσικό καταδρομικό Moskva.
via Associated Press

Το εκτοπίσματος 11.500 τόνων Moskva, πέρα από ναυαρχίδα και μεγαλύτερο σκάφος της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα, ήταν ένα από τα λίγα σκάφη κλάσης Slava που ναυπηγήθηκαν, και ένα από τα έξι μεγαλύτερα πολεμικά πλοία της Ρωσίας γενικότερα- βαριά οπλισμένο με πυραύλους επιφανείας-επιφανείας και επιφανείας- αέρος. Σημειώνεται πως είναι το δεύτερο ρωσικό πολεμικό που πλήττεται κατά τον πόλεμο στην Ουκρανία: Είχε προηγηθεί το αποβατικό Saratov (αρχικά είχε αναφερθεί πως ήταν το Orsk), που χτυπήθηκε ενώ ήταν στο λιμάνι του Μπερντιάνσκ, στην Αζοφική Θάλασσα (ούτε εκεί έχει εξακριβωθεί πώς επλήγη- οι Ουκρανοί λένε ότι το χτύπησαν με βαλλιστικό πύραυλο Tochka, ή αλλιώς SS-21 Scarab).

via Associated Press

Πέραν της στρατιωτικής και επικοινωνιακής σημασίας της βύθισής του, δεν μπορεί να παραβλέπεται και η ιστορική διάσταση: Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά έχουν εκλείψει οι μεγάλης κλίμακας αεροναυτικές συγκρούσεις, και ως εκ τούτου και οι απώλειες μεγάλων πολεμικών πλοίων στη μάχη (από οποιουδήποτε είδους εχθρική ενέργεια)- για την ακρίβεια, η μόνη πραγματικά μεγάλης κλίμακας αεροναυτική σύγκρουση μεταπολεμικά έλαβε χώρα στον Πόλεμο των Φόκλαντς, το 1982, μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Αργεντινής. Η σύγκρουση αυτή θεωρείται κομβικής σημασίας για τη φύση του σύγχρονου αεροναυτικού πολέμου, λόγω της χρήσης κατευθυνόμενων πυραύλων εναντίον σκαφών επιφανείας, που αποτέλεσε λόγο «συναγερμού» για πολεμικά ναυτικά ανά τον κόσμο, δεδομένου ότι, ακόμη και με τα δεδομένα εκείνης της (μακρινής σήμερα) εποχής, ήταν φανερό ότι ο πόλεμος στη θάλασσα είχε αλλάξει δραματικά.

Στα Φόκλαντς το Βασιλικό Ναυτικό υπέστη σοβαρές απώλειες σε σκάφη, μεταξύ των οποίων τα αντιτορπιλικά HMS Sheffield (το οποίο χτυπήθηκε από πύραυλο Exocet και κατέστη η πρώτη απώλεια του Βασιλικού Ναυτικού εν δράσει από τον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο) και HMS Coventry, οι φρεγάτες HMS Ardent και HMS Antelope, το μεταφορικό Atlantic Conveyor και το αρματαγωγό Sir Galahad. Ωστόσο το μεγαλύτερο πολεμικό που βυθίστηκε στα Φόκλαντς δεν ήταν βρετανικό: Επρόκειτο για το ARA General Belgrano, καταδρομικό του ναυτικού της Αργεντινής, το οποίο τορπιλίστηκε και βυθίστηκε από το βρετανικό πυρηνοκίνητο υποβρύχιο HMS Conqueror στις 2 Μαΐου 1982. Πριν το Moskva, το πλοίο αυτό ήταν το τελευταίο καταδρομικό που βυθίστηκε σε πολεμικές επιχειρήσεις- και το τελευταίο μεγάλο πολεμικό πλοίο που βυθίστηκε σε πόλεμο γενικότερα.

via Associated Press

Το General Belgrano (Στρατηγός Μπελγκράνο) ήταν ήδη ηλικιωμένο, καθώς είχε πρωτοτεθεί σε υπηρεσία με το αμερικανικό ναυτικό το 1938, ως USS Phoenix. Είχε γλιτώσει από την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ και, δεκαετίες μετά, στην υπηρεσία της Αργεντινής, ήταν επικεφαλής μιας από δύο ομάδες κρούσης σκαφών επιφανείας που επιδίωκαν να εγκλωβίσουν τα δύο βρετανικά αεροπλανοφόρα ανατολικά των Φόκλαντ, σε μια κίνηση- «λαβίδα» (επικεφαλής της δεύτερης δύναμης ήταν το αργεντίνικο αεροπλανοφόρο ARA Veinticinco de Mayo).

Οι Αργεντινοί κινούνταν σε πιο ρηχά ύδατα, προκειμένου να μειώσουν τον κίνδυνο επίθεσης υποβρυχίων, ωστόσο το αργεντίνικο καταδρομικό ακολουθούσε ήδη το βρετανικό υποβρύχιο HMS Conquetor. Εν όψει βρετανικής αποβατικής ενέργειας στα Φόκλαντς (το General Belgrano ήταν παλιό, μα αποτελούσε ακόμα απειλή, λόγω των βαρέων πυροβόλων του, και συνοδευόταν από πιο σύγχρονα αντιτορπιλικά κατευθυνόμενων πυραύλων), ο επικεφαλής της βρετανικής δύναμης, ναύαρχος Σάντι Γούντγουορντ, έδωσε εντολή για επίθεση εναντίον του καταδρομικού. Το ΗMS Conqueror εξαπέλυσε δύο τορπίλες, χτυπώντας το πολεμικό στις 4μμ της 2ας Μαΐου 1982, με αποτέλεσμα τη βύθισή του μια ώρα μετά και τον θάνατο 368 μελών του πληρώματος.

Το βρετανικό υποβρύχιο HMS Conqueror.
Το βρετανικό υποβρύχιο HMS Conqueror.
IWM/Getty Images via Getty Images

Η βύθισή του προκάλεσε αίσθηση ανά τον κόσμο, και δεν έλειψαν οι αντιδράσεις, καθώς το πλοίο στοχεύθηκε ενώ ήταν εκτός μιας ζώνης αποκλεισμού (total exclusion zone) σε ακτίνα 200 ναυτικών μιλίων από τα Φόκλαντς- ωστόσο η Βρετανία είχε προειδοποιήσει εκ των προτέρων πως οποιοδήποτε πλοίο αποτελούσε απειλή για τη ναυτική της δύναμη θα βυθιζόταν.

Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του The War Zone (The Drive) πλήρως εξοπλισμένο, το αργεντίνικο καταδρομικό είχε εκτόπισμα 13.645 τόνους, κάτι που φέρνει το Moskva στη δεύτερη θέση, ωστόσο σύμφωνα με κάποιες αναφορές το σκάφος όταν βυθίστηκε έπλεε με μικρότερο εκτόπισμα από το ρωσικό καταδρομικό. Σημειώνεται πως το General Belgrano είναι και το τελευταίο μεγάλο πολεμικό πλοίο που έχει βυθιστεί από υποβρύχιο από τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι σήμερα (σημειώνεται πως το 1971 είχε βυθιστεί η πολύ μικρότερη ινδική φρεγάτα INS Khukri από το πακιστανικό υποβρύχιο PNS Hangor, ενώ το 2010 είχε λάβει χώρα η βύθιση της νοτιοκορεατικής κορβέτας Cheonan, για την οποία κατηγορείται η Βόρεια Κορέα, που με τη σειρά της αρνείται κάθε ευθύνη). Επίσης, είναι το μόνο πολεμικό πλοίο στην ιστορία που έχει βυθιστεί από πυρηνικό υποβρύχιο.

Δημοφιλή