Στην σημασία του συνόλου των ορυκτών πρώτων υλών για την οικονομική πρόοδο και την γεωπολιτική σταθερότητα στην ΕΕ αναφέρθηκε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, σε ομιλία του με τίτλο «Μπορούμε να αγνοήσουμε τις μη κρίσιμες Ορυκτές Πρώτες Ύλες;» στο Συνέδριο RAWMAT 2023.
Όπως επεσήμανε ο κ. Γιαζιτζόγλου «την εικοσαετία 2000 – 2020, η παραγωγή ορυκτών αυξήθηκε σε όλες τις ηπείρους εκτός της Ευρώπης. Στην γηραιά ήπειρο την ίδια περίοδο, η εξόρυξη μειώθηκε σε όγκο κατά 33%., ενώ το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 40% και οι εισαγωγές από τρίτες χώρες κατά 160%. Με άλλα λόγια, η Ευρώπη κατανάλωσε περισσότερες α ύλες και αγαθά, αλλά δεν τα παρήγαγε».
Ο πρόεδρος του ΣΜΕ χαιρέτισε την πρωτοβουλία της ΕΕ για τις κρίσιμες ΟΠΥ, αλλά ταυτόχρονα εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις για τον διαχωρισμό αλλά και για την τύχη όσων ορυκτών δεν χαρακτηρίζονται ως κρίσιμα. Συγκεκριμένα ανέφερε: «Αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι ότι σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση εισάγει πάνω από 250 εκατομμύρια τόνους από τα λεγόμενα μη κρίσιμα ορυκτά. θα ήθελα να θέσω τέσσερα ερωτήματα για αυτά τα ορυκτά
Είναι σχετικά εύκολη η αντικατάσταση ή υποκατάσταση τους;
Έχουμε επαρκή αποθέματα στο ευρωπαϊκό υπέδαφος;
Έχουμε επαρκείς εναλλακτικές λύσεις για την προμήθεια τους;
Γιατί τα εισάγουμε σήμερα;
Ο συνδυασμός των απαντήσεων στα παραπάνω, ίσως δίνει την απάντηση στο ερώτημα του τίτλου της ομιλίας μου».
Τέλος σχολιάζοντας τον Κανονισμό για τις κρίσιμες και στρατηγικές ΟΠΥ, ο οποίος προτρέπει τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για την επίλυση των προβλημάτων των διαδικασιών αδειοδότησης εξορυκτικών έργων, ο κ. Γιαζιτζόγλου επεσήμανε: «Προφανώς, η ανάγκη για την έκδοση ενός τέτοιου κανονισμού δεν μπορεί παρά να προκύπτει από την διαπίστωση το σημερινό αδειοδοτικό σύστημα είναι προβληματικό. Το ερώτημα είναι γιατί κατέληξε να είναι προβληματικό και αν τα όσα προτείνει ο Κανονισμός αποτελούν αντιμετώπιση του αιτίου ή των συμπτωμάτων. Σε κάθε περίπτωση δε, αν υπάρχει λύση για τα «κρίσιμα και στρατηγικά ορυκτά», γιατί δεν μπορεί να εφαρμοσθεί για όλα τα ορυκτά.»
Κλείνοντας, ο πρόεδρος του ΣΜΕ υπογράμμισε πως «η ανάγκη για διαχωρισμό των ορυκτών σε κρίσιμα και μη κρίσιμα, πέραν του ότι αποτελεί μια ομολογία αποτυχίας του θεσμικού πλαισίου, δημιουργεί και μια «επικίνδυνη» διάκριση. Μια διάκριση που θα μπορούσε να δυσχεράνει την ήδη δύσκολη και μη ανταγωνιστική Ευρωπαϊκή εξορυκτική δραστηριότητα, δημιουργώντας περισσότερες εξαρτήσεις από τρίτες χώρες. Μια απλή μελέτη του χθες αλλά και των προβλέψεων για το αύριο, θα όφειλε να μας πείσει».