Η πρώτη αγωγή για το κλίμα στη Ρωσία κατατέθηκε από μια ομάδα ακτιβιστών που απαιτούν από την κυβέρνηση να λάβει πιο ισχυρά μέτρα για την κλιματική κρίση.
Η οργάνωση ζητά από τις ρωσικές αρχές να λάβουν μέτρα που θα μειώσουν τις εκπομπές του θερμοκηπίου της χώρας, σύμφωνα με τους στόχους περιορισμού της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο των συμφωνιών του Παρισιού για το κλίμα του 2015.
Η Ρωσία είναι η τέταρτη μεγαλύτερη χώρα στην παραγωγή εκπομπών άνθρακα παγκοσμίως και οι μέσες θερμοκρασίες της έχουν αυξηθεί δύο φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Οι εκπομπές της χώρας προβλέπεται να φτάσουν τους 2.212 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα έως το 2030.
Ωστόσο, για να έχει καλές πιθανότητες να επιτύχει τον στόχο του Παρισιού για το κλίμα, η Ρωσία πρέπει να μειώσει τις εκπομπές θερμοκηπίου της σε 968 εκατομμύρια τόνους CO2 έως το 2030, ποσότητα που θα αντιστοιχούσε στο 31% των επιπέδων του 1990. Έως το 2050, η Ρωσία σχεδιάζει να μειώσει τις εκπομπές της σε 1.830 εκατομμύρια τόνους CO2, όταν σύμφωνα με τους στόχους του Παρισιού η χώρα θα πρέπει να εκπέμπει μόλις 157 εκατομμύρια τόνους.
Τα στοιχεία, που λαμβάνονται από μια έκθεση που συντάχθηκε από τον Mαρκ Τσερνάικ της Environmental Law Alliance Worldwide, προειδοποιούν για τις καταστροφικές συνέπειες που αντιμετωπίζει η Ρωσία λόγω της κλιματικής αλλαγής, που κυμαίνονται από σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία λόγω των πρόσφατων καυσώνων και τις εστίες ασθενειών που μεταδίδονται από φορείς, έως αυξημένες έκθεση στη νόσο του άνθρακα και ζημιές στις υποδομές λόγω της τήξης του μόνιμα παγωμένου υπεδάφους.
Πηγαίνοντας την κυβέρνηση στο ανώτατο δικαστήριο της Ρωσίας, η ομάδα ελπίζει ότι θα «σώσει τις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων».
Ο Γκριγκόρι Βαϊπάν, εκπρόσωπος της νομικής ομάδας της ομάδας, δήλωσε: «Η προσέγγιση της ρωσικής κυβέρνησης για την κλιματική αλλαγή είναι ανεύθυνη και αντίθετη με τις υποχρεώσεις της στο διεθνές δίκαιο».
Για τον Βαϊπάν, η υπόθεση αντιπροσωπεύει την ανάγκη «το δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι αυτοί οι [κλιματικοί] στόχοι είναι προφανώς ανεπαρκείς για την εκπλήρωση της υποχρέωσης της Ρωσίας να μετριάσει την κλιματική αλλαγή και να διατάξει την κυβέρνηση να θέσει νέους, συμβατούς με το Παρίσι στόχους».
Η ομάδα λέει ότι τα ανεπαρκή μέτρα της Ρωσίας για την κλιματική αλλαγή «παραβιάζουν το ρωσικό σύνταγμα και την ευρωπαϊκή σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα». Η Ρωσία θα αποχωρήσει από την ΕΣΔΑ την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου, πράγμα που σημαίνει ότι η αγωγή για το κλίμα θα μπορούσε να είναι μια από τις τελευταίες υποθέσεις στη χώρα για τις οποίες το ΕΔΑΔ (Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) θα μπορούσε να εκδώσει δεσμευτική συμφωνία, εάν οδηγηθεί στα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Μεγάλος κίνδυνος για τους ακτιβιστές
Ακτιβιστές από διάφορες ομάδες δράσης για το κλίμα στη Ρωσία ένωσαν τις δυνάμεις τους για να προσφύγουν δικαστικά κατά της κυβέρνησης. Περιλαμβάνουν μέλη τoυ διεθνούς μαθητικού κινήματος Fridays for Future, ανώτερα στελέχη ΜΚΟ για το κλίμα, όπως η Ecodefense και η Ρωσική Κοινωνικο-Οικολογική Ένωση, και αγωνιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα από διάφορους αυτόχθονες πληθυσμούς.
Η ομάδα που καταθέτει την αγωγή λέει ότι έρχεται αντιμέτωπη με «σημαντικούς κινδύνους», υπό το φως των πρόσφατων κυβερνητικών καταστολών στα κινήματα των πολιτών και της αντιπολίτευσης στη Ρωσία, ειδικά μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Πολλοί από τους ακτιβιστές για το κλίμα στη χώρα είναι επίσης ενάντιοι του πολέμου και ανησυχούν ότι ήδη «πληρώνουν βαρύ τίμημα» επειδή μιλούν.
Για τον ακτιβιστή, Αρσάκ Μακιτσιάν, αυτή η δικαστική υπόθεση υπερβαίνει την πολιτική για το κλίμα στη Ρωσία. «Αυτή είναι μια υπόθεση εναντίον της κυβέρνησης», είπε. «Η Ρωσία μετά τις 24 Φεβρουαρίου [την ημερομηνία της εισβολής στην Ουκρανία] έγινε δικτατορία και δεν μπορώ πλέον να ζήσω τη ζωή μου εκεί. Δεν καταλαβαίνω πώς η Ρωσία θα διαπραγματευτεί οποιεσδήποτε συμφωνίες για το κλίμα… λένε ψέματα στον κόσμο για την κλιματική κρίση.
«Η κυβέρνηση δεν ήθελε καν να έχει πολιτική για το κλίμα. Για αυτούς, το κλίμα είναι μια δικαιολογία για να μην μιλούν για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά ποτέ δεν νοιάστηκαν για το κλίμα».
Ο Μακιτσιάν, ο οποίος έχει μετακομίσει στη Γερμανία, παραμένει δύσπιστος ότι οι υποσχέσεις της παρούσας κυβέρνησης για την κλιματική αλλαγή θα οδηγήσουν σε επαρκή δράση. «Συνεχίζουμε να λέμε ψέματα στον εαυτό μας - δεν πρόκειται να κάνουν τίποτα. Είναι η ίδια κυβέρνηση όπως πριν από 20 χρόνια».
Η δικαστική υπόθεση παρουσιάζει πάντως μεγάλη ευκαιρία να «ακουστούμε», είπε ο Μακιτσιάν. «Θέλω να φωνάξω και να κάνω θόρυβο γιατί η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για όλα τα δεινά λόγω της κλιματικής αλλαγής στη χώρα, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται. Θέλω ο κόσμος να δει την αλήθεια και το μόνο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να φωνάζουμε».
Πηγή: Guardian