Συμφωνία για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, το Ταμείο Ανασυγκρότησης από την πανδημία του κορονοϊού και τον μηχανισμό για το κράτος δικαίου επετεύχθη τελικά στη Σύνοδο Κορυφής μετά την γερμανική συμβιβαστική η οποία έκαμψε τις αντιρρήσεις της Ουγγαρίας και της Πολωνίας και εγκρίθηκε και από τα 27 κράτη - μέλη.
Οι δύο χώρες που είχαν ασκήσει βέτο, υποχώρησαν όταν τους δόθηκαν εγγυήσεις πως δεν θα τους επιβληθούν κυρώσεις όπως η επιστροφή χρημάτων που ήδη έχουν λάβει ως ”τιμωρία” για την μη τήρηση κανόνων δικαίου αλλά και πως θα αποφευχθεί ένας μηχανισμός σύνδεσης την τήρησης των κανόνων με το σύνολο των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων. Στις δε περιπτώσεις που θα οι Βρυξέλλες θα κινηθούν προς μια απόφαση στέρησης της πρόσβασης σε πόρους η αξιολόγηση θα γίνεται αντικειμενικά και μόνο για τη διασφάλιση της ορθής χρήσης των χρημάτων της Ένωσης.
«Το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο και το Ταμείο Ανασυγκρότησης “Next Generation EU” μπορούν τώρα να εφαρμοστούν, συνδεδεμένα με έναν μηχανισμό για το κράτος δικαίου. Προηγουμένως η Γερμανία ως ασκούσα την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ είχε αναπτύξει μια πρόταση συμβιβασμού, την οποία κατέστη εφικτό να εγκρίνουν η Πολωνία και η Ουγγαρία», επισημαίνεται στην ανακοίνωση της γερμανικής κυβέρνησης.
«Στο νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για πρώτη φορά κατοχυρώνονται η δέσμευση για το κράτος δικαίου και ένας μηχανισμός προστασίας του προϋπολογισμού. Σε περίπτωση παραβιάσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις για μέτρα, τα οποία θα πρέπει να εγκριθούν με ειδική πλειοψηφία. Η Πολωνία και η Ουγγαρία δεν ήθελαν να εγκρίνουν αυτόν τον κανόνα», αλλά η γερμανική προεδρία υποστήριξε την εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης και ανέπτυξε ανάλογη συμβιβαστική πρόταση, διευκρινίζεται στην ίδια ανακοίνωση.
Πανηγυρίζουν οι ”ακραίοι” Πολωνίας και Ουγγαρίας
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι χαρακτήρισε τη συμβιβαστική συμφωνία ως προς το κράτος δικαίου και τους όρους για την εκταμίευση ποσών από τα ευρωπαϊκά ταμεία για την αντιμετώπιση του αντίκτυπου της πανδημίας του νέου κορονοϊού «διπλή νίκη».
«Από τη μια, ο προϋπολογισμός της ΕΕ μπορεί να αρχίσει [να εκτελείται] και η Πολωνία θα λάβει 700 δισεκατομμύρια ζλότι [σ.σ.: 174 εκατ. ευρώ] από αυτόν. Από την άλλη, τα κεφάλαια αυτά είναι ασφαλή, διότι ο μηχανισμός των όρων περιορίστηκε σε πολύ συγκεκριμένα κριτήρια», ανέφερε ο Μοραβιέτσκι και πρόσθεσε πως με τη συμφωνία αποκλείεται ταυτόχρονα το ενδεχόμενο οι κανόνες να μεταβληθούν εκ των υστέρων σε βάρος των συμφερόντων της Βαρσοβίας.
Ταυτόσημη άποψη εξέφερε ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν. Ο εκπρόσωπος του λαϊκιστή εθνικιστή πρωθυπουργού σχολίασε μέσω Twitter: «Νικήσαμε. Στη δύσκολη περίοδο της πανδημίας, της οικονομικής κρίσης, δεν είναι ώρα να κάνουμε πολιτικές και ιδεολογικές συζητήσεις που μας εμποδίζουν να αναλάβουμε δράση».
Για τον Ζόλταν Κόβατς, τον εκπρόσωπο του Όρμπαν, «αποτρέψαμε τον κίνδυνο να χρησιμοποιηθούν δημοσιονομικά μέτρα προκειμένου να ασκηθεί πίεση στους Ούγγρους να λάβουν αποφάσεις που δεν θέλουν».