Τα παραλειπόμενα της ρώσικης εισβολής

Και η νέα πορεία της Ευρώπης.
«Η Αρπαγή της Ευρώπης» 1727 του Νοέλ-Νικολά Κουαπέλ
«Η Αρπαγή της Ευρώπης» 1727 του Νοέλ-Νικολά Κουαπέλ
commons wikimedia

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι μια υπαρξιακή κρίση και μια άμεση πρόκληση για τη διεθνή τάξη ασφαλείας. Δεν διακυβεύεται μόνο το μέλλον της Ουκρανίας, αλλά το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Και η έκβαση του πολέμου θα έχει βαθιές μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες για τα περιφερειακά θέατρα στην Ευρώπη, (την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τον ρόλο του ΝΑΤΟ), καθορίζοντας και το μέλλον της δέσμευσης των Ηνωμένων Πολιτειών (ΗΠΑ) στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Βεβαίως, ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε στρατηγικό σοκ για τη Συμμαχία, αλλά χρησίμευσε επίσης ως διευκρίνηση και αναγνώριση ότι η διατλαντική συμμαχία θα βρίσκεται σε έναν βαθύτερο κύκλο αντιπαράθεσης με τη Ρωσία στο άμεσο μέλλον, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα στο θέατρο πολέμου της Ουκρανίας.

Όσο ο Βλαντιμίρ Πούτιν βασιλεύει στο Κρεμλίνο, η Ρωσία θα αποτελεί την πρωταρχική απειλή ασφαλείας για τα δυτικά συμφέροντα και την παγκόσμια ισορροπία. Αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα έχουν την ευχέρεια να μπορούν να επιλέξουν τη μακροπρόθεσμη πρόκληση της Κίνας έναντι της απειλής της Ρωσίας: η δυτική συμμαχία θα πρέπει να αντιμετωπίσει και τις δύο ταυτόχρονα ως μία.

Οι ΗΠΑ θα εμπλακούν περισσότερο στο ευρωπαϊκό θέατρο, παρά την ανάγκη να εξισορροπήσουν την αστάθεια στον Ινδο-Ειρηνικό έναντι της Κίνας. Οι ΗΠΑ πιθανότατα θα δώσουν προτεραιότητα στις χερσαίες δυνατότητες στην Ευρώπη, δεδομένων των ναυτικών και θαλάσσιων μέσων που απαιτούνται στον Ινδο-Ειρηνικό - μοιράζοντας εξίσου τις αεροπορικές δυνάμεις.

Ακριβώς, λοιπόν, όπως ο πόλεμος αποκάλυψε αδυναμίες στις ρωσικές στρατιωτικές δυνατότητες, έδειξε επίσης ότι οι πολυμερείς θεσμοί στην καρδιά της συμμαχίας – το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση – δεν δημιουργήθηκαν για την αντιμετώπιση κρίσεων. Αυτό σημαίνει ότι μεσοπρόθεσμα (στην επόμενη 10ετία), η Ευρώπη θα χρειαστεί:

- να αναπτύξει πιο ευέλικτους μηχανισμούς ικανούς να ανταποκρίνονται γρήγορα σε απειλές για την ασφάλειά της·

- να ευθυγραμμιστεί κάτω από μια κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας για ολόκληρο το μπλοκ έχοντας συμπληρωματικό ρόλο προς το ΝΑΤΟ

- να καλύψει το λανθάνον ηγεμονικό κενό της Γερμανίας, διασφαλίζοντας ότι η τρέχουσα στρατηγική της αλλαγή στην εξωτερική και αμυντική πολιτική θα παραμένει σταθερή και ότι θα αναλάβει το ρόλο της ως η μόνη βασική ενιαία στρατηγική οντότητα·

- να διασφαλίσει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα ενσωματωθεί βαθύτερα στην υποδομή ασφάλειας της Ευρώπης, ξεπερνώντας όποια σκληρότητα και διχασμό που σχετίζεται με το Brexit.

Για να συμβούν όλα αυτά οι λαοί της Ευρώπης οφείλουν να συνειδητοποιήσουν πως πλέον τους ενώνει μια κοινή μοίρα.

Τα πολιτικά κόμματα να εγκαταλείψουν την καραμέλα της πολυπολιτισμικότητας η οποία χρησιμοποιούταν ως ιδεολογική μάσκα για έναν άκρατο και αλόγιστο, κοντόθωρο, οικονομισμό προς όφελος κυρίως της Γερμανίας και εις βάρος των πιο αδύναμων μελών της Ένωσης. Οι θεσμοί και οι ανθρωπιστικές αξίες πρέπει να ενδυναμωθούν. Να αναδειχθούν οι πολιτισμικές αξίες, η ταυτότητα ως στοιχείο δημοκρατίας και ευημερίας των αδυνάμων, να ενισχυθεί η μικρομεσαία τάξη και να ενισχυθούν οι δημοκρατικές διαδικασίες με γνώμονα το κοινό όφελος όλων και κυρίως των πλέον αδυνάμων.

Εάν θέλει η Δύση να έχει το ηθικό πλεονέκτημα απέναντι στην απολυταρχία του ευρασιατικού μπλοκ έτσι όπως διαμορφώνεται οφείλει να υπερβεί τα λάθη της παγκοσμιοποίησης η οποία χρησιμοποιούσε μια ανέξοδη πολυπολυτισμικότητα, ως ιδεολογικό αφήγημα, το οποίο δημιούργησε τους σημερινούς διχασμούς στο εσωτερικό των κοινωνιών της. Για να σέβεσαι τον πολιτισμό των άλλων οφείλεις πρωτίστως να αποδέχεσαι και να είσαι κοινωνός του δικού σου. Προϋπόθεση διαμόρφωσης ενός νέου οράματος για τις κοινωνίες της Δύσης. Απαραίτητο στοιχείο για να ανταπεξέλθουν στην απολυταρχία και το σκοταδισμό που προβάλουν ως ιδεολογικό αντίβαρο στην πολιτισμική αποδυνάμωση της Δύσης.

Σε αυτό το περιβάλλον, όσο κι αν ακούγεται αστείο, η Ελλάδα, αν διαθέτει ή διαμορφώσει την επαρκή ευφυΐα και πνευματική ισχύ, θα μπορούσε να διαδραματίσει –υπό προϋποθέσεις- πρωταρχικό ρόλο ως γενεσιουργός του Δυτικού πολιτισμού και να διορθώσει τα κακώς κείμενά του, συμβάλλοντας στον εκδημοκρατισμό των θεσμών και στη διαμόρφωση και ενίσχυση των κοινωνικών και πολιτισμικών δεσμών ως κοινός παρανομαστής της πολιτισμικής παράδοσης της Δύσης.

Δημοφιλή