Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας που πλήττει την Αττική, παρουσίασε ο ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 χρόνων της ΕΥΔΑΠ. Κεντρικά στοιχεία του κυβερνητικού σχεδιασμού αποτελούν, το μεγάλο έργο «Εύρυτος», τον εκσυγχρονισμό του τιμολογιακού πλαισίου και τη θεσμική αναδιοργάνωση της διαχείρισης υδάτων στη χώρα.
Σύμφωνα με τον Υπουργό, η Αττική βρίσκεται σε ένα από τα χαμηλότερα σημεία αποθεμάτων νερού των τελευταίων δεκαετιών. Από το 2022, η μείωση των αποθεμάτων αγγίζει τα 250 εκατ. κυβικά μέτρα ετησίως, ενώ σημειώνεται μείωση βροχοπτώσεων κατά 25%, αύξηση εξάτμισης κατά 15% και αύξηση κατανάλωσης κατά 6%. Η Ελλάδα κατατάσσεται 19η παγκοσμίως σε κίνδυνο λειψυδρίας, με την Αττική και τη Θεσσαλονίκη να βρίσκονται στο επίκεντρο του προβλήματος.
Το κορυφαίο έργο που ανακοίνωσε ο Υπουργός είναι η μερική εκτροπή Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη προς τον Εύηνο, με την ονομασία «Εύρυτος». Το έργο αυτό αναμένεται να ολοκληρωθεί στο πρώτο εξάμηνο του 2029 και θα θωρακίσει την υδροδότηση της Αττικής για τα επόμενα 30 χρόνια. Παράλληλα, η ΕΥΔΑΠ προχωρά σε βραχυπρόθεσμες λύσεις με την ενεργοποίηση γεωτρήσεων που θα προσθέσουν 150 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως.
Νέο πλαίσιο τιμολόγησης
Ένα από τα κρίσιμα μέτρα που έχει ήδη λάβει η κυβέρνηση είναι η έκδοση της ΚΥΑ Κοστολόγησης Τιμολόγησης Υπηρεσιών Ύδατος, που καθορίζει τη μεθοδολογία για τη σωστή κοστολόγηση, τιμολόγηση και ανάκτηση κόστους των υπηρεσιών ύδατος. Παράλληλα, θεσπίστηκε η υποχρέωση των παρόχων να καταθέτουν ποσοτικά στοιχεία ύδρευσης και τιμολόγησης σε πληροφοριακό σύστημα, ενώ έχουν ήδη κατατεθεί 35 masterplans εταιρειών. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο «τραπέζι» βρίσκεται εισήγηση για αύξηση των λογαριασμών κατά μέσο όρο 2 ευρώ.
Τι θα γίνει με τις δημοτικές εταιρείες ύδρευσης;
Η κυβέρνηση προχωρά σε γεωγραφική επέκταση των αρμοδιοτήτων ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, με υποχρεωτική απορρόφηση παρόχων ύδρευσης και αποχέτευσης, δημιουργώντας δύο ισχυρούς πυλώνες στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη. Σημαντική καινοτομία αποτελεί η επέκταση της αρμοδιότητας των δύο εταιρειών και στην άρδευση, σε μια προσπάθεια νοικοκυρέματος του κατακερματισμένου τοπίου των 750 παρόχων που υπάρχουν σήμερα.
Για την ενδυνάμωση αυτών των πυλώνων, προβλέπονται εργασιακές και μισθολογικές ευελιξίες που θα επιτρέψουν την προσέλκυση νέων στελεχών και την εφαρμογή ενός φιλόδοξου επενδυτικού σχεδίου 2,5 δισ. ευρώ για την ΕΥΔΑΠ.
Στα νησιά υλοποιούνται ήδη 151 έργα με προϋπολογισμό άνω των 320 εκατ. ευρώ σε περισσότερα από 40 νησιά, από το έργο της Χρυσηίδας στην Κέρκυρα μέχρι τις μονάδες αφαλάτωσης στο Καστελόριζο και την Αμοργό.
Όπως τόνισε ο Υπουργός, οι υδρολογικές μετρήσεις δείχνουν ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, καθώς η χώρα διανύει το δεύτερο πιο σημαντικό επεισόδιο έμμονης ξηρασίας των τελευταίων δεκαετιών.