Σε μια εποχή που ο καταναλωτής ψάχνει εναγωνίως τροφή με λιγότερα φυτοφάρμακα, καθαρότερη προέλευση και πιο βιώσιμες καλλιέργειες, αποκαλύπτεται ότι ο μισός βιολογικός χάρτης της χώρας είναι στημένος πάνω σε… κάλπικα χαρτιά.
Ο ίδιος ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας το δήλωσε χωρίς περιστροφές: «Περίπου το 50% των ελεγχόμενων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις» για να είναι ενταγμένοι στα βιολογικά προγράμματα. Και δεν είναι μόνο οι επιτήδειοι αγρότες που φταίνε – είναι και οι φορείς πιστοποίησης που, αντί να ελέγχουν, υπέγραφαν. Έδιναν βεβαιώσεις για «βιολογικές καλλιέργειες», «βιολογική μελισσοκομία», «βιολογική κτηνοτροφία» χωρίς ουσιαστική επαλήθευση, κάνοντας την απάτη… επίσημη.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι για κάθε καλοπροαίρετο καταναλωτή που πληρώνει παραπάνω για να φάει ποιοτικά, υπάρχει κάποιος που εκμεταλλεύεται την εμπιστοσύνη του. Για κάθε τίμιο παραγωγό που τηρεί τους κανόνες, υπάρχει κάποιος που παίρνει επιδότηση με ψευδείς δηλώσεις. Οι πληρωμές μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν ήδη παγώσει, ενώ στο μικροσκόπιο έχουν μπει και τα περιβόητα «βοσκοτόπια» που εμπλέκονται στο σκάνδαλο.
Η Ελλάδα διαθέτει πάνω από 5.000 κωδικούς βιολογικών προϊόντων στα ράφια της, όμως η αγορά τους παραμένει περιορισμένη. Μόλις 3 στους 10 καταναλωτές πείθονται να πληρώσουν παραπάνω για βιολογικά, αμφισβητώντας την αξιοπιστία της πιστοποίησης. Αν η εικόνα αυτή δεν αλλάξει, τα ποσοστά εμπιστοσύνης και κατανάλωσης θα γίνουν ακόμα χειρότερα.
Ο τζίρος της βιολογικής αγοράς στην Ελλάδα εκτιμάται από 65 έως 140 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, ανάλογα με το έτος και τις εξαγωγές. Δεν είναι αμελητέος – είναι ζωτικός. Γι’ αυτό και ο καθολικός έλεγχος που εξήγγειλε το υπουργείο πρέπει να γίνει άμεσα πράξη, όχι μόνο στους παραγωγούς, αλλά κυρίως στους φορείς πιστοποίησης που λειτουργούσαν ως «σφραγιδομηχανές».
Τι μπορούν να κάνουν οι καταναλωτές;
- Να ελέγχουν την προέλευση του προϊόντος και τον κωδικό πιστοποίησης.
- Να προτιμούν αξιόπιστους φορείς, εγκεκριμένους σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
- Να καταγγέλλουν ύποπτα προϊόντα και να ενημερώνονται για τις εξελίξεις.
Τι πρέπει να κάνει η πολιτεία;
- Να δημοσιεύσει διαφανή λίστα φορέων πιστοποίησης.
- Να εφαρμόσει σύστημα ψηφιακής ιχνηλασιμότητας και διασταύρωσης στοιχείων.
- Να επιβάλλει παραδειγματικές ποινές, και να δέχεται καταγγελίες από πολίτες.
Η αγορά των βιολογικών είναι στρατηγικής σημασίας για τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον και την ελληνική αγροτική ανάπτυξη. Ή θα την προστατέψουμε σοβαρά, ή θα τη μετατρέψουμε σε ακόμα ένα πεδίο επιδοτούμενης απάτης με… οικολογικό περιτύλιγμα.
“Πρόστιμα” μόλις… 56.000€
Η ανακοίνωση του Υπουργείου: “Πρόστιμα που ξεπερνούν τα 56.000 ευρώ επέβαλε η αρμόδια Επιτροπή Εξέτασης Ενστάσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε Οργανισμούς Ελέγχου και Πιστοποίησης (ΟΕΠ) βιολογικών προϊόντων για σοβαρές παραλείψεις και μη συμμορφώσεις που διαπιστώθηκαν από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ την προηγούμενη περίοδο, κατά τη διεξαγωγή τακτικών και έκτακτων ελέγχων. Σημειώνεται ότι οι έλεγχοι, κατόπιν εντολής του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα ,ύστερα από σύσκεψη που είχε με τον υφυπουργό Γιάννη Ανδριανό και τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα Σπύρο Πρωτοψάλτη, συνεχίζονται καθολικά και εντατικοποιούνται στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, ενώ αναμένεται να υπάρξουν νέοι καταλογισμοί για παραλείψεις, με στόχο την προστασία του καταναλωτή και τη στήριξη των συνεπών παραγωγών.
Ειδικότερα:
- Σε εταιρεία πιστοποίησης επιβλήθηκε πρόστιμο συνολικού ύψους 37.692,30 ευρώ, για υποθέσεις που αφορούν τη μη επαρκή διερεύνηση ανιχνεύσεων μη επιτρεπόμενων ουσιών, πλημμελή αξιολόγηση πληροφοριών στο ευρωπαϊκό σύστημα OFIS και ελλείψεις στο ισοζύγιο μάζας και την ιχνηλασιμότητα.
- Σε άλλη εταιρεία επιβλήθηκε πρόστιμο συνολικού ύψους 18.922,85 ευρώ, για περιπτώσεις που αφορούσαν την έκδοση πιστοποιητικών χωρίς τη διενέργεια του υποχρεωτικού ετήσιου φυσικού ελέγχου, καθώς και για ελλιπή διαχείριση μη συμμορφούμενων προϊόντων.
Το συνολικό ποσό των προστίμων που επιβλήθηκαν ανέρχεται σε 56.615,15 ευρώ.
Οι παραπάνω αποφάσεις εντάσσονται σε ένα συνολικό σχέδιο αυστηροποίησης του πλαισίου ελέγχου και αξιολόγησης των ΟΕΠ, με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών προς τα ελληνικά βιολογικά προϊόντα και την κατοχύρωση της ποιότητας και της ακεραιότητας της ελληνικής βιολογικής παραγωγής.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προχωρά με συνέπεια, διαφάνεια και αποφασιστικότητα στην εξυγίανση του συστήματος ελέγχου και πιστοποίησης, ενισχύοντας την αξιοπιστία του θεσμικού πλαισίου και διασφαλίζοντας τα συμφέροντα των καταναλωτών, των παραγωγών και της εθνικής οικονομίας”.