Ένα «αστείο» μεταξύ φίλων σε σπίτι στο Κορωπί αφήνει σήμερα έναν 22χρονο διασωληνωμένο, με τους γιατρούς να μιλούν για εξαιρετικά βεβαρημένη, σχεδόν μη αναστρέψιμη κατάσταση. Ο νεαρός επιχείρησε να καταπιεί ολόκληρο ένα μπέργκερ, χωρίς να το μασήσει. Το φαγητό έφραξε τον αεραγωγό του, εκείνος κατέρρευσε μπροστά στην παρέα του, που δεν ήξερε να δώσει πρώτες βοήθειες.
Το περιστατικό έχει προκαλέσει σοκ, αλλά δεν είναι μεμονωμένο. Ο πατέρας του δηλώνει ότι δεν ήταν challenge. Όμως τα τελευταία χρόνια, από την Ελλάδα μέχρι τον Λίβανο, την Ινδία, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ, challenges με φαγητό, διαγωνισμοί ταχύτητας και «στοιχήματα» για το ποιος θα φάει περισσότερο ή πιο εντυπωσιακά, έχουν οδηγήσει σε θανάτους μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα.
Κορωπί: Ο πατέρας, ο ναυαγοσώστης και οι φίλοι «challenge»
Ώρες αγωνίας ζει η οικογένεια του 22χρονου, ο οποίος υπέστη πνιγμονή την ώρα που έτρωγε μπέργκερ σε εστιατόριο στη Μεταμόρφωση, όπου είχε πάει με την παρέα του. Ο νεαρός νοσηλεύεται σε ΜΕΘ, δίνοντας μάχη για να κρατηθεί στη ζωή.
Ο πατέρας του, σύμφωνα με το Star, διέψευσε κατηγορηματικά ότι υπήρξε κάποιο «challenge» ή προσπάθεια να καταπιεί αμάσητο το μπέργκερ. Οι φίλοι του περιέγραψαν ότι ο 22χρονος σηκώθηκε ξαφνικά από το τραπέζι και βγήκε τρέχοντας έξω, με τους ίδιους αρχικά να νομίζουν ότι αστειεύεται, μέχρι που τον είδαν να χτυπά την πλάτη του σε κολόνα για να απομακρύνει την τροφή από τους αεραγωγούς.
Ένας από την παρέα, ναυαγοσώστης, προσπάθησε να του προσφέρει πρώτες βοήθειες, ωστόσο –όπως λένε οι φίλοι του– κανείς δεν εφάρμοσε τη σωτήρια λαβή Heimlich. Όταν κλήθηκε το ΕΚΑΒ, τους ζητήθηκε να μην προχωρήσουν σε περαιτέρω ενέργειες όπως ΚΑΡΠΑ, πέραν όσων είχαν ήδη κάνει.
Το “one-bite challenge” και ο 12χρονος που πέθανε από ένα… κρουασάν
Τον Ιανουάριο του 2025, ένας 12χρονος μαθητής στον Λίβανο, ο Joe Skaff, πέθανε στο σχολείο του προσπαθώντας να φάει ένα κρουασάν «με μία μπουκιά». Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, είχε επηρεαστεί από το viral “one-bite challenge” στο TikTok, όπου χρήστες βιντεοσκοπούν τον εαυτό τους να χώνουν ολόκληρα τμήματα φαγητού στο στόμα και να τα καταπίνουν σε μία κίνηση. Το παιδί πνίγηκε, μπροστά σε συμμαθητές και καθηγητές.
Η ίδια «μόδα» έχει ανησυχήσει και σχολεία. Σε ενημέρωση προς γονείς στο εξωτερικό, εκπαιδευτικά ιδρύματα προειδοποιούν ότι το «one-bite challenge» αυξάνεται σε δημοφιλία και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρούς τραυματισμούς ή θάνατο, λόγω πνιγμονής.
«Στοίχημα για 1.000 ρουπίες»: Ο θάνατος από 150 momos στην Ινδία
Το καλοκαίρι του 2023, στην πολιτεία Μπιχάρ της Ινδίας, ένας 23–25χρονος (οι ηλικίες διαφέρουν ανάμεσα στα ρεπορτάζ) δέχτηκε το στοίχημα να φάει 150 momos – μικρά γεμιστά ζυμαράκια – για 1.000 ρουπίες, κάτι λιγότερο από 11–12 ευρώ. Μετά τα πρώτα κομμάτια άρχισε να αισθάνεται έντονη δυσφορία, έχασε τις αισθήσεις του και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός του.
Ιατρικές πηγές στην περιοχή μίλησαν για πιθανό συνδυασμό πνιγμονής και βαριάς καταπόνησης του οργανισμού. Το περιστατικό αναδείχθηκε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς ένα «χαβαλετζίδικο» challenge μεταξύ φίλων, χωρίς καν δημόσια πλατφόρμα, μπορεί να γίνει εξίσου φονικό με τα viral trends.
Η 60χρονη στην Αυστραλία που πέθανε σε διαγωνισμό γλυκού
Τον Ιανουάριο του 2020, στο Hervey Bay της Αυστραλίας, μια γυναίκα περίπου 60 ετών συμμετείχε σε διαγωνισμό κατανάλωσης lamington – του κλασικού αυστραλιανού γλυκού με κέικ, σοκολάτα και ινδική καρύδα. Κατά τη διάρκεια του αγώνα, αισθάνθηκε αδιαθεσία, υπέστη κρίση και, παρά τις προσπάθειες ανάνηψης, κατέληξε. Οι μάρτυρες μίλησαν για σκηνές πανικού, καθώς προσπαθούσαν να της κάνουν ΚΑΡΠΑ μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο.
Το περιστατικό έφερε ξανά στο προσκήνιο τις συνθήκες με τις οποίες διοργανώνονται –συχνά χωρίς ιατρική κάλυψη– διαγωνισμοί φαγητού σε μπαρ, φεστιβάλ και τοπικές γιορτές.
Ντόνατ «Tex-Ass», pancakes και άλλες αμερικανικές τραγωδίες
Στις ΗΠΑ, τα eating contests έχουν σχεδόν «θεσμοθετηθεί» στην ποπ κουλτούρα. Από διαγωνισμούς hot dog μέχρι burritos και πίτες. Μαζί με τη δημοφιλία, όμως, έχουν αυξηθεί και τα δυστυχήματα.
• Το 2017, στο Ντένβερ του Κολοράντο, ο 42χρονος Travis Malouff έχασε τη ζωή του προσπαθώντας να καταναλώσει, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ένα τεράστιο ντόνατ μισού κιλού, το περίφημο «Tex-Ass Challenge» ενός δημοφιλούς ζαχαροπλαστείου. Ο ιατροδικαστής απέδωσε τον θάνατό του σε ασφυξία λόγω απόφραξης του αεραγωγού από το φαγητό.
• Την ίδια περίοδο, η 21χρονη φοιτήτρια Caitlin Nelson κατέρρευσε σε φιλανθρωπικό pancake-eating contest στο πανεπιστήμιο Sacred Heart στο Κονέκτικατ. Μετά την κατανάλωση λίγων pancakes, άρχισε να πνίγεται και να έχει σπασμούς. Παρά τις άμεσες προσπάθειες μιας νοσηλεύτριας και των διασωστών, έπαθε υποξική εγκεφαλοπάθεια και πέθανε τρεις ημέρες αργότερα.
Σε αναλύσεις για το φαινόμενο, ειδικοί υπενθυμίζουν ότι οι διαγωνισμοί ταχύτητας/ποσότητας φαγητού αυξάνουν δραματικά τον κίνδυνο πνιγμονής και άλλων επιπλοκών, με αρκετές καταγεγραμμένες περιπτώσεις θανάτου τα τελευταία χρόνια διεθνώς.
Από το πιάτο στην οθόνη: πώς τα social media “φουσκώνουν” τον κίνδυνο
Δεν είναι μόνο το φαγητό. Τα social media έχουν μετατρέψει κάθε μορφή ρίσκου σε πιθανό «challenge». Από επικίνδυνα οδηγικά «κόλπα» μέχρι προκλήσεις αυτο–ασφυξίας όπως το λεγόμενο «blackout challenge», στο οποίο έχουν αποδοθεί δεκάδες θάνατοι παιδιών διεθνώς.
Στην περίπτωση των food challenges, οι ειδικοί επισημαίνουν τρεις κρίσιμους παράγοντες:
1. Η πίεση της κάμερας Η παρουσία του κινητού και η προοπτική δημοσίευσης στα social λειτουργεί «ενισχυτικά»: οι συμμετέχοντες πιέζουν τον εαυτό τους πέρα από τα όριά του, για να «βγει καλό το βίντεο».
2. Η ψευδαίσθηση ασφάλειας Είναι απλώς φαγητό, τι μπορεί να πάει στραβά; Ή σκέψη αυτή παραβλέπει ότι η ασφυξία από ένα κομμάτι φαγητό μπορεί να προκαλέσει μόνιμη εγκεφαλική βλάβη μέσα σε 3–5 λεπτά.
3. Η έλλειψη γνώσης πρώτων βοηθειών Στο Κορωπί, όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, οι παρόντες δεν γνώριζαν πώς να αντιδράσουν. Αντίστοιχες μαρτυρίες υπάρχουν σχεδόν σε κάθε τέτοιο περιστατικό.
Δεν είναι παιχνίδι. Τι λένε οι ειδικοί για τα food challenges
Γιατροί επειγόντων, διασώστες και οργανισμοί πρόληψης ατυχημάτων επιμένουν σε μερικά βασικά, που αφορούν τόσο τους νέους όσο και τους γονείς:
• Κανένα challenge που παίζει με την αναπνοή δεν είναι «αστείο». Είτε πρόκειται για κατάποση τεράστιων μπουκιών, είτε για προσπάθεια να μη μασήσεις, είτε για «μαραθώνιους» φαγητού.
• Ο οργανισμός δεν είναι φτιαγμένος για τέτοιες ακραίες δοκιμασίες. Σε λίγα δευτερόλεπτα μπορεί να προκληθεί ανεπίστρεπτη βλάβη.
• Η εκπαίδευση στις πρώτες βοήθειες είναι κρίσιμη. Η γνώση βασικών χειρισμών για πνιγμονή, σε συνδυασμό με άμεση κλήση στο ΕΚΑΒ, μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο.
• Οι γονείς χρειάζεται να μιλούν συγκεκριμένα για τα challenges. Όχι γενικά «μην κάθεσαι στο TikTok», αλλά συζήτηση για το τι βλέπουν τα παιδιά, τι θεωρείται ασφαλές και τι όχι.
Από το Κορωπί στον κόσμο – ένα κοινό συμπέρασμα
Ο 22χρονος στο Κορωπί με τους φίλους του, ο 12χρονος στον Λίβανο, ο νεαρός στην Ινδία, η 60χρονη στην Αυστραλία, οι φοιτητές στις ΗΠΑ… Διαφορετικές χώρες, διαφορετικά φαγητά, ίδιο μοτίβο. Μια πρόκληση, μια κάμερα, ένα κοινό που –έστω υποθετικά– περιμένει να εντυπωσιαστεί. Το ρεπορτάζ μπορεί να αλλάζει ονόματα, ημερομηνίες και μενού. Αυτό που δεν αλλάζει είναι το τέλος. Μια οικογένεια που δεν θα ξανακαθίσει ποτέ μαζί στο τραπέζι και μια κοινωνία που, κάθε φορά, αναρωτιέται πώς ένα «αστείο» challenge κατέληξε σε τραγωδία.
Το ερώτημα είναι αν, αυτή τη φορά, θα κρατήσουμε πραγματικά το μάθημα, πριν το επόμενο βίντεο γίνει ακόμα ένα μαύρο σημείωμα στα δελτία ειδήσεων.
