Κληρονόμησε μια από τις μεγαλύτερες περιουσίες του κόσμου, έζησε μέσα στη χλιδή, ταξίδεψε σε όλες τις ηπείρους, παντρεύτηκε τέσσερις φορές. Κι όμως, η Χριστίνα Ωνάση έμοιαζε διαρκώς να ψάχνει ένα πράγμα: μια κανονική ζωή, μακριά από τον θόρυβο του ονόματος «Ωνάσης». Δεν την βρήκε ποτέ.
Γεννημένη το 1950 στη Νέα Υόρκη, κόρη του Αριστοτέλη Ωνάση και της Τίνας Λιβανού, η Χριστίνα μεγάλωσε ως «χρυσό κορίτσι» της ελληνικής και διεθνούς ελίτ. Γιοτ, ιδιωτικά αεροπλάνα, το Σκορπιός, βραδιές με πολιτικούς, σταρ, βασιλιάδες. Όλα γύρω της θύμιζαν παραμύθι – μόνο που το παραμύθι είχε ρωγμές από νωρίς.
Το διαζύγιο των γονιών της, ο θάνατος του αδελφού της Αλέξανδρου σε αεροπορικό δυστύχημα, ο γάμος του πατέρα της με την Τζάκι Κένεντι, η δική του απώλεια λίγο μετά: κάθε κεφάλαιο στη ζωή της ήταν και μια απώλεια. Όταν ο Αριστοτέλης Ωνάσης πέθανε, η Χριστίνα βρέθηκε, ουσιαστικά μόνη, στην κορυφή μιας τεράστιας αυτοκρατορίας και στο κέντρο μιας βαθιάς μοναξιάς.
Την κενότητα προσπάθησε να τη γεμίσει με σχέσεις, μετακομίσεις, ταξίδια. Κυρίως όμως με γάμους.
Πρώτος γάμος – Joseph Bolker:
Σε νεαρή ηλικία παντρεύεται τον Αμερικανό real estate developer Τζόζεφ Μπόλκερ. Ο γάμος κρατά λίγους μόλις μήνες. Η οικογένεια αντιδρά, η ίδια συνειδητοποιεί γρήγορα ότι αυτό δεν είναι το «νέο ξεκίνημα» που είχε ονειρευτεί. Ένα σύντομο επεισόδιο, μια πρώτη απόπειρα απόδρασης.
Δεύτερος γάμος – Αλέξανδρος Ανδρεάδης:
Στη συνέχεια παντρεύεται τον Έλληνα κληρονόμο Αλέξανδρο Ανδρεάδη. Το ζευγάρι κινείται σε γνωστά νερά: εφοπλιστικοί κύκλοι, κοσμική Αθήνα, διεθνή σαλόνια. Κι όμως, πίσω από τις φωτογραφίες και τις δημόσιες εμφανίσεις, η σχέση δεν αντέχει. Ο γάμος λήγει και μαζί του άλλη μια ελπίδα «κανονικότητας».
Τρίτος γάμος – Sergei Kauzov, ο Ρώσος:
Ο πιο «εξωτικός» ίσως σταθμός στη ζωή της: ο γάμος με τον Ρώσο Sergei (Σεργκέι) Kauzov, στέλεχος στη ναυτιλία. Η τελετή γίνεται στη Μόσχα, σε ένα τελείως διαφορετικό σκηνικό από αυτό που είχε συνηθίσει, μακριά από τα φλας της Δύσης, μέσα σε μια Σοβιετική Ένωση κλειστή, αυστηρή, γεμάτη περιορισμούς.
Για πολλούς, αυτός ο γάμος ήταν μια απόπειρα της Χριστίνας να ξεφύγει ριζικά από τον κόσμο της: από τη χλιδή του Σκορπιού σε μια πιο «σκληρή» πραγματικότητα. Όμως και αυτός ο γάμος δεν άντεξε. Το παραμύθι της Μόσχας έληξε γρήγορα, αφήνοντας πίσω μια ακόμα απογοήτευση.
Όμως δεν ήταν λίγοι εκείνοι που πίστευαν ότι πέρα από τις προσωπικές αποφάσεις της Χριστίνας, ήταν και οι σοβιετικοί που είχαν καταφέρει, ταυτόχρονα, να τυλίξουν την Χριστίνα με τον μονόφθαλμο και καθόλου ελκυστικό εμφανισιακά Καούζοφ. Σκοπός τους, αν και κομμουνιστές, να μπούνε στον κόσμο της παγκόσμιας ναυτιλίας, να μάθουν από μέσα τα μυστικά.
Η ιστορία της συνάντησης – συνέντευξης στη Μόσχα και το βίντεο που σβήστηκε
Και εδώ έρχεται η απρόσμενη συγκυρία να συναντήσω τη Χριστίνα Ωνάση και να της κάνω την μοναδική συνέντευξη σε κάμερα που έδωσε στη ζωή της.
Ήταν Σεπτέμβριος 1978 όταν ο Γεώργιος Ράλλης επισκέπτεται τη Μόσχα. Ήταν η πρώτη επίσκεψη Έλληνα υπουργού Εξωτερικών από το 1924. Στην δημοσιογραφική αποστολή από πλευράς ΕΡΤ ήμασταν δύο. Ο Μέμος Φάρακος, επικεφαλής του πολιτικού ρεπορτάζ και εγώ για να κάνω ελεύθερα θέματα σε μια Σοβιετική Ένωση που δεν άνοιγε τόσο εύκολα τις πόρτες σε δημοσιογράφους. Μαζί μας και ένας οπερατέρ με κινηματογραφική μηχανή. Φιλμ 16 mm. Ακόμα δεν είχαμε μπει στην εποχή των βίντεο.
Το δεύτερο βράδυ της άφιξης μας στη Μόσχα, η Ελληνική πρεσβεία κάνει μια μεγάλη δεξίωση με πολλούς καλεσμένους. Το παρών έδωσε και ο τότε υπουργός Εξωτερικών Αντρέι Γκρομίκο. Και ξαφνικά βλέπω σε μια γωνιά όρθιοι και με έναν Έλληνα διπλωματικό υπάλληλο κοντά τους, την Χριστίνα με τον Καούζοφ. Οι σφυγμοί στους 120. Η μονίμως αμίλητη και εξαφανισμένη από παντού, κρυμμένη στη Μόσχα, Χριστίνα, ήταν μπροστά μου. Και δίπλα της ο σύζυγος στο πιο πολυσυζητημένο γάμο της εποχής. Ομολογώ ότι δεν την ρώτησα αν θέλει να μιλήσουμε. Απλά δεν ήθελα να χάσω την ευκαιρία του αιφνιδιασμού. Έψαξα να βρω το μοναδικό μας κινηματογραφικό μας συνεργείο. Πουθενά στον ορίζοντα. Αλλά κάποιος μου έδειξε μια πόρτα στο βάθος. Και όταν πήγα και την άνοιξα είδα τον Μέμο Φαράκο να κάνει συνέντευξη με τον Γκρομίκο. Σε κλάσματα δευτερολέπτου ζυγίσα την κατάσταση. Γκρομίκο που μπορούμε να τον βρούμε και με διπλωματικό αίτημα πιο εύκολα, ή Χριστίνα Ωνάση που αν την χάσουμε εκείνη τη στιγμή, δεν θα την ξαναβρούμε ποτέ για κουβέντα; Για συνέντευξη; Έστω και για ολιγόλεπτες δηλώσεις; Το δεύτερο ήταν η ετυμηγορία της στιγμής. Άφησα τον Μέμο να κάνει δύο ερωτήσεις, χωρίς να ξέρω πόσες είχαν προηγηθεί και του έκανα νόημα να τελειώνει. Και ευτυχώς ανταποκρίθηκε.
Σε χρόνο μηδενικό βουτάω τον οπερατέρ και τρέχω να βρω Χριστίνα. Του λέω «πάτα start, δώσε μου το μικρόφωνο». Η Χριστίνα εκείνη την ώρα είχε ένα μπολάκι στα χέρια και έτρωγε φυστίκια. Και χωρίς πολλά πολλά της κάνω την πρώτη ερώτηση, πως είναι η ζωή της στη Μόσχα και πώς περνάει. Δεν έκανε κάποια κίνηση αποφυγής. Κάτι το σήμα της ΕΡΤ στο μικρόφωνο. Κάτι ο χώρος της πρεσβείας. Κάτι ο Γεώργιος Ράλλης στα 2 μέτρα, μου έδωσε απάντηση, όπως δεν αρνήθηκε και τις επόμενες, λίγες ερωτήσεις, που της έκανα. Αν θυμάμαι καλά δεν ήτανε τόσο προσωπικές ερωτήσεις» πέρα από το πως είναι η συμβίωση της με τον Καούζοφ. Πιο πολύ αφορούσαν τα ναυτιλιακά και την επιχειρηματικότητα της στη Μόσχα, που ήταν αθέατη σε εμάς στην Ελλάδα. Μου είπε αυτά που ήθελε να μου πει, με ευχαρίστησε χαμογελαστή και ευγενής, συνεχίζοντας να τρώει τα φυστίκια της. Αλλά με τον τρόπο της μου έδειξε ότι δεν θα ήθελε να πάει στο μικρόφωνο και στο σύζυγό της. Και μείναμε εκεί.
Όταν ενημέρωσα την Αθήνα ότι είχαμε αυτή τη συνέντευξη, ζητήσαν να την μεταδώσουμε αμέσως για να την παίξουν στις ειδήσεις. Τρέξαμε στα στούντιο της σοβιετικής τηλεόρασης, εμφανίσαμε το φιλμ και το μεταδώσαμε δορυφορικά στην Αγία Παρασκευή. Εκεί γράφτηκε σε βιντεοταινία της εποχής των δύο ιντσών. Η μετάδοση έκανε πάταγο. Για πρώτη φορά η Χριστίνα Ωνάση μίλαγε στην τηλεόραση. Αργότερα, όταν αναζήτησα την ταινία στο ιστορικό αρχείο της ΕΡΤ, μου είπαν ότι δεν υπάρχει. Και μου εξήγησαν ότι τις εποχές εκείνες, ταινίες που έπαιζαν με θέματα στις ειδήσεις, έμπαιναν μετά σε ένα ράφι κι από κει πολλές τις έπαιρναν για τις ποδοσφαιρικές μεταδόσεις. Ανάμεσα σε εκείνες τις πολλές ήταν και το βίντεο με την Χριστίνα. Αλλά από τότε, αναρωτιέμαι τι έγινε το φιλμ που είχαμε εμφάνιση στη Μόσχα. Αυτό δεν μπορεί να καταστράφηκε. Κάπου θα έπρεπε να βρίσκεται. Ίχνος μηδέν.
Και όλα αυτά που διηγούμαι εδώ, τα σκεφτόμουν όταν είχα το μεγάλο προνόμιο να ζήσω το καλοκαίρι του 1992 για δύο μέρες στο Σκορπιό. Να βλέπω το δωμάτιό της έτοιμο σαν να την περιμένει να πάει να κοιμηθεί. Τα ρούχα της, το νυχτικό της, τις παντόφλες της. Αλλά και τον τάφο της στο εκκλησάκι, δίπλα σε εκείνον του πατέρα της. Μια ιστορία που μπορεί να την γράψω κάποια άλλη φορά…
Τέταρτος γάμος – Thierry Roussel και η γέννηση της Αθηνάς:
Ο τελευταίος της γάμος είναι με τον Γάλλο επιχειρηματία Τιερί Ρουσέλ. Μαζί του αποκτά το μοναδικό της παιδί, την Αθηνά. Για λίγο, φαίνεται να βρίσκει έναν σκοπό: να γίνει μητέρα, να προστατεύσει την κόρη της από όλα όσα την πλήγωσαν εκείνη.
Όμως ούτε αυτός ο γάμος θα κρατήσει. Η σχέση διαλύεται μέσα σε εντάσεις, φήμες, καχυποψία. Η Χριστίνα μένει ξανά μόνη – αυτή τη φορά με μια αυτοκρατορία, ένα παιδί και μια ψυχή εξαντλημένη.
Παρά τα σπίτια σε Λονδίνο, Παρίσι, Ελβετία, Αργεντινή, τα ταξίδια, τη μόνιμη παρουσία σωματοφυλάκων και συμβούλων, η Χριστίνα φαίνεται να βυθίζεται όλο και περισσότερο. Κατάθλιψη, φάρμακα, διαταραχές βάρους, μια αίσθηση ότι δεν ανήκει πραγματικά πουθενά. Ό,τι για τους έξω είναι «όνειρο ζωής», για εκείνη μοιάζει με χρυσό κλουβί.
Στις 19 Νοεμβρίου 1988, στα 37 της, βρίσκεται νεκρή στη μπανιέρα του σπιτιού μιας φίλης της στο Μπουένος Άιρες. Επίσημα, ο θάνατος αποδίδεται σε οξύ πνευμονικό οίδημα. Οι θεωρίες για λάθος συνδυασμό φαρμάκων, για αυτοκαταστροφικές τάσεις ή για κάτι πιο σκοτεινό δεν σταματούν ποτέ. Το μόνο σίγουρο: όλα τελειώνουν αιφνίδια, όπως ακριβώς έζησε. Με ένταση, υπερβολή και πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Ακόμα και εκείνα που αφορούσαν τη Μόσχα και τον Καούζοφ
Πίσω της μένει η Αθηνά, η τελευταία κληρονόμος του ονόματος Ωνάσης, και ένας μύθος που εξακολουθεί να γοητεύει. Πόση αξία έχει μια τεράστια περιουσία, όταν δεν μπορεί να αγοράσει ούτε μια στιγμή αληθινής γαλήνης;
