Μια νέα μελέτη αναδεικνύει ότι η τέχνη έχει άμεσα και σαφή θετικά αποτελέσματα στην υγεία μας, μειώνοντας τις ορμόνες που σχετίζονται με το στρες και αυξάνοντας τα επίπεδα θετικής διέγερσης. Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που καταγράφει σε πραγματικό χρόνο τα οφέλη της θέασης έργων τέχνης, αποδεικνύοντας ότι η απλή παρατήρηση ενός πίνακα μπορεί να επιφέρει άμεσα και μετρήσιμα οφέλη στον ανθρώπινο οργανισμό.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η τέχνη ενεργοποιεί ταυτόχρονα το ανοσοποιητικό, το ενδοκρινικό και το αυτόνομο νευρικό σύστημα, γεγονός που δεν είχε καταγραφεί ποτέ ξανά. Οι ίδιοι χαρακτηρίζουν την τέχνη ως «πολιτισμική προπόνηση για το σώμα», ικανή να επηρεάζει ακόμη και την προδιάθεση για ασθένειες όπως είναι οι καρδιοπάθειες και η κατάθλιψη.
Η τέχνη σε συνδιαλλαγή με το σύστημα υγείας
Η έρευνα, με τίτλο «The Physiological Impact of Viewing Original Artworks vs. Reprints: A Comparative Study», πραγματοποιήθηκε από το King’s College του Λονδίνου, ένα από τα παλαιότερα και πιο αξιόπιστα πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου. Το Art Fund, ένας φιλανθρωπικός οργανισμός για τα μουσεία και τις πινακοθήκες της χώρας, ανέλαβε την πρωτοβουλία σε συνεργασία με το Psychiatry Research Trust.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή πενήντα εθελοντών. Οι μισοί ήρθαν σε επαφή με έργα τέχνης των Πολ Γκογκέν, Εντουάρ Μανέ, Ανρί ντε Τουλούζ-Λωτρέκ και Βίνσεντ Βαν Γκογκ στην Courtauld Gallery του Λονδίνου, ενώ οι υπόλοιποι είδαν αναπαραγωγές των ίδιων έργων σε διαφορετικό χώρο. Ανάμεσα στα έργα που παρουσιάστηκαν περιλαμβάνονταν δύο από τα πιο διάσημα στην ιστορία της τέχνης, τα οποία δεν είναι άλλα από τα «A Bar at the Folies-Bergere» (Μπαρ στο Φολί Μπερζέρ, 1882) του Μανέ και «Self-Portrait with Bandaged Ear» (Αυτοπροσωπογραφία με δεμένο αυτί, 1889) του Βαν Γκογκ.
Οι συμμετέχοντες φορούσαν ειδικά ρολόγια τα οποία κατέγραφαν τον καρδιακό ρυθμό και τη θερμοκρασία του δέρματος, προκειμένου να τεθεί υπό παρακολούθηση ο βαθμός ενδιαφέροντος και διέγερσης. Παράλληλα, οι επιστήμονες συνέλεξαν δείγματα σάλιου για να αναλύσουν τα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, καθώς και κυτοκινών, πρωτεϊνών οι οποίες συνδέονται με το στρες και τις χρόνιες παθήσεις.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Τα επίπεδα κορτιζόλης μειώθηκαν κατά μέσο όρο 22% για όσους παρακολούθησαν τα πρωτότυπα έργα στην πινακοθήκη, ενώ η μείωση που σημειώθηκε στην ομάδα η οποία ήρθε σε επαφή με τις αναπαραγωγές, ανήλθε μόλις στο 8%. Παράλληλα, οι μετρήσεις έδειξαν ότι οι καρδιακοί ρυθμοί της πρώτης ομάδας ήταν πολύ πιο έντονοι, γεγονός που ερμηνεύεται ως ένδειξη θετικής συναισθηματικής διέγερσης και υψηλότερων επιπέδων ευεξίας.
Οι επιστήμονες εδώ και χρόνια υποψιάζονταν ότι η τέχνη ωφελεί την υγεία, ενώ πολλά είναι τα νοσοκομεία που έχουν συμπεριλάβει έργα τέχνης στους διαδρόμους τους για την ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών. Ωστόσο, αυτή η μελέτη προσφέρει για πρώτη φορά σαφή στοιχεία τα οποία επιβεβαιώνουν τη θετική επίδραση της τέχνης στον ανθρώπινο οργανισμό.
Ο ερευνητής Tony Woods από το King’s College του Λονδίνου δήλωσε ότι οι επιστήμονες έμειναν «πραγματικά έκπληκτοι» όταν διαπίστωσαν ότι η θέαση της τέχνης είχε θετική επίδραση και στα τρία συστήματα του οργανισμού. «Με λίγα λόγια, η μοναδική και πρωτότυπη μελέτη μας παρέχει ισχυρές αποδείξεις ότι η θέαση τέχνης είναι ευεργετική για τον άνθρωπο και μας βοηθά να κατανοήσουμε βαθύτερα τα θεμελιώδη οφέλη της», δήλωσε ο Γουντς. «Η τέχνη δεν μας συγκινεί μόνο συναισθηματικά, αλλά ηρεμεί και τον οργανισμό μας».
Η διευθύντρια του Art Fund, Jenny Waldman, πρόσθεσε: «Η μελέτη αυτή αποδεικνύει για πρώτη φορά αυτό που πάντα πιστεύαμε στο Art Fund, ότι η τέχνη είναι πραγματικά καλή για εμάς. Το πιο ενθαρρυντικό είναι ότι τα οφέλη αυτά φαίνεται να είναι καθολικά, καθώς μπορούν να τα βιώσουν όλοι οι άνθρωποι και να τα μοιραστούν», κατέληξε.
Με πληροφορίες από artnet
