«Δεν το περιμέναμε έτσι». «Mας είπαν ότι έχει ενέργεια, αλλά όχι τόση». «H γειτόνισσα έχει την ίδια ράτσα και είναι ήρεμο».
Το ότι ένα σκυλί είναι ήρεμο δεν σημαίνει ότι όλη η φυλή είναι έτσι. Κάθε σκύλος είναι ξεχωριστός. Πριν αποφασίσεις, ενημερώσου.
Το σωστό ερώτημα δεν είναι :«Μου αρέσει αυτή η ράτσα; Αλλά: «Ταιριάζει αυτός ο σκύλος με τη ζωή μου;»
Κάποιες σκέψεις που πρέπει αρχικά να κάνεις είναι:
1) Ενέργεια και άσκηση
Σκύλοι εργασίας (κυνηγετικοί, ποιμενικοί, malinois κ.ά.) χρειάζονται δουλειά: Ασκηση μυαλού και σώματος κάθε μέρα. Αν οι βόλτες είναι «δύο τετράγωνα και σπίτι», ο σκύλος θα βρει μόνος του «εργασία»: Σκάψιμο, γάβγισμα, καταστροφές, απόδραση. Αν δεν σου ταιριάζει αυτός ο ρυθμός, διάλεξε πιο ήρεμο χαρακτήρα/φυλή. Αν δεν έχεις καθημερινό χρόνο για εκτόνωση και εκπαίδευση, καλύτερα μην επιλέξεις φυλές εργασίας, κανείς σας δεν θα περάσει καλά.
2) Χρόνος και ρουτίνα
Κουτάβι σημαίνει αρχικά ξενύχτια, πρωινά ξυπνήματα για τουαλέτα, 4-5 μικρές βόλτες τη μέρα, κοινωνικοποίηση, σύντομα «μαθήματα» καθημερινά. Μπορείς να το στηρίξεις; Αν όχι, καλύτερα να περιμένεις. Αν «βγάζεις» με δυσκολία τις καθημερινές υποχρώσεις και δεν σου μένει χρόνος, τότε ίσως να ξανασκεφτείς το να εντάξεις στην ζωή σου ένα σκυλάκι.
3) Εκπαίδευση
Ο σκύλος που βλέπεις στο πάρκο να κοιτάει τον άνθρωπό του «στα μάτια» και να εκτελεί άψογα δεν γεννήθηκε έτσι. Κρύβονται άπειρες ώρες δουλειάς απο πίσω. Υπάρχει πρόγραμμα: Μικρά βήματα, σωστές ανταμοιβές, συνέπεια. Χωρίς αυτά, το «θα με ακούει από μόνος του» γίνεται ευχολόγιο και απογοήτευση .
4) Grooming και φροντίδα
Κάποια τριχώματα θέλουν συχνό βούρτσισμα, άλλα τακτικό κούρεμα ή ειδικές τεχνικές. Είσαι διατεθειμένος να τα κάνεις αυτά; Ορισμένες φυλές ρίχνουν πολύ τρίχωμα, άλλες έχουν ευαίσθητο δέρμα ή αυτιά που θέλουν συχνό καθάρισμα. Όλα αυτά έχουν χρόνο και κόστος.
5) Περιβάλλον
Διαμέρισμα ή σπίτι με κήπο; Όλοι οι σκύλοι, ανεξάρτητα απο το που μένουν και πόσο χώρο εχουν να κινούνται, χρειάζονται καθημερινή έξοδο, μυρωδιές, επαφή με τον κόσμο.
6) Οικονομικό
Τροφή, κτηνίατρος, εμβόλια, αποπαρασίτωση, grooming, εξοπλισμός, εκπαίδευση.
Τι δείχνουν οι νεότερες μελέτες για τους λόγους εγκατάλειψης
Τα πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι οι λόγοι εγκατάλειψης είναι «μείγμα» συμπεριφοράς και συνθηκών ζωής: Σε αρχεία 2018–2023, συχνότερα εμφανίζονται συμπεριφορικά θέματα, στέγαση/μετακόμιση και αδυναμία φροντίδας, με υποκατηγορίες όπως εντάσεις μέσα στο σπίτι.
Σε πολυετή ανάλυση στις ΗΠΑ καταγράφηκαν σαν αιτία εγκατάλειψης: Πολλοί σκύλοι στο σπίτι, στέγαση, προσωπικά, οικονομικά ζητήματα και συμπεριφορά — δηλαδή δεν είναι μόνο «ο σκύλος φταίει» (Eagan et al., 2022).
Άλλη έρευνα δείχνει ότι όσοι παραδίδουν σκύλους συχνά υποτιμούν τη σοβαρότητα των συμπεριφορικών θεμάτων, άρα χρειάζεται καλύτερη ενημέρωση νωρίτερα (Powell et al., 2021).
Και τέλος ένα αισιόδοξο εύρημα: Οταν προσφέρεται άμεση, δωρεάν συμβουλευτική συμπεριφοράς τη στιγμή που ο κηδεμόνας σκέφτεται να παραδώσει τον σκύλο, ένα μέρος των παραδόσεων αποτρέπεται (Powdrill-Wells et al., 2021).
Η σωστή επιλογή από την αρχή είναι κρίσιμη.
Πώς αποφασίζεις σωστά
Μίλα με πολλούς που ζουν με τη φυλή που σκέφτεσαι, όχι μόνο με ένα άτομο. Ρώτα για την καθημερινότητα και τα δύσκολα, όχι μόνο τα ωραία.
Δες την «δουλειά» της φυλής. Αν είναι σκύλος εργασίας, η δέσμευση σε δραστηριότητες (nosework, agility, τρέξιμο, υπακοή) είναι ανάγκη.
Δοκίμασε πριν δεσμευτείς. Φιλοξενία, εθελοντισμός ή βόλτες σε καταφύγιο θα σου δείξουν πολλά.
Γράψε το πρόγραμμά σου όπως είναι. Πού χωράνε βόλτες, εκπαίδευση, περιποίηση; Αν δεν χωράει, μην πιέζεις τον σκύλο να μπει σε «άδειο» πρόγραμμα.
Ζήτα βοήθεια από επαγγελματία. Ένας σωστός εκπαιδευτής θα σε βοηθήσει να ταιριάξεις σκύλο και καθημερινότητα, και να ξεκινήσεις με πλάνο.
Αρα:
Μην διαλέγεις σκύλο επειδή «άρεσε» ή «το είδες στο TikTok». Διάλεξε σκύλο που ταιριάζει στη ζωή σου σήμερα και στη ζωή που μπορείς να του προσφέρεις τα επόμενα χρόνια. Αν μπορείς να καλύψεις τις ανάγκες του, προχώρα. Αν όχι, είναι ώριμο να περιμένεις. Ο σκύλος δεν είναι «αξεσουάρ», είναι ζωντανό πλάσμα με ανάγκες, και θα είναι συντροφός σου για τα επόμενα 12-17 χρόνια.
