Η ελληνική κυβέρνηση, καθώς και οι επιχειρήσεις που συνηθίζουν να έρχονται αντιμέτωπες με αυτή, συμφώνησαν επιτέλους στον τρόπο με τον οποίο θα φτάσουν τους στόχους που αφορούν στον προϋπολογισμό, στους οποίους επέμεναν οι δανειστές. Όμως, το Διεθνές Οικονομικό Ταμείο (ΔΝΤ), ένας εκ των δανειστών που πίεσαν την Ελλάδα να υιοθετήσει αμφιλεγόμενες νέες περικοπές κατά την διάρκεια του καλοκαιριού με αντάλλαγμα την οικονομική βοήθεια, δεν αποδέχεται τη συμφωνία και επιμένει ότι το βάρος των περικοπών πέφτει στις πλάτες των Ελλήνων πολιτών.
Το ΔΝΤ έχει υποδείξει ότι θα αντισταθεί στα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης για να αποφευχθούν περικοπές στις συντάξεις εν μέρει μέσω της αύξησης των εργοδοτικών εισφορών, σύμφωνα με πηγή που βρίσκεται κοντά στις διαπραγματεύσεις μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των δανειστών. Αντιθέτως, αναφέρει η ίδια πηγή, το ΔΝΤ πιστεύει ότι οι στόχοι εξοικονόμησης από τη συνταξιοδοτική δαπάνη μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω περικοπών στις συντάξεις ύψους 15% κατά μέσο όρο.
Ωστόσο, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο χωρίς να έχει επισήμως απορρίψει το σχέδιο της κυβέρνησης, λέει η ίδια πηγή, υποστηρίζει ότι η αύξηση των εισφορών θα κάνει την ελληνική οικονομία λιγότερο ανταγωνιστική.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ταμείο δεν αρνείται τους εν λόγω ισχυρισμούς της πηγής. Αντιθέτως, σε σχόλια που είχε κάνει ο εκπρόσωπος του Ιδρύματος, Gerry Rice, σε συνέντευξη Τύπου την προηγούμενη Πέμπτη είχε αναφέρει τη WorldPost. Ειδικότερα, ο κ. Rice είχε πει τότε ότι το ΔΝΤ ήταν «στην διαδικασία προσεχτικής εξέτασης των προτάσεων (της ελληνικής κυβέρνησης) και δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα την αξιολόγηση».
Η αδιαλλαξία του ΔΝΤ φέρεται να πηγάζει από τον διευθυντή του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Ταμείου, κ. Poul Thomsen, ο οποίος έχει εδώ και καιρό τεταμένες σχέσεις με την ελληνική κυβέρνηση. Ο Thomsen είναι κοντινός σύμμαχος του Wolfgang Schaüble, του σκληρού Γερμανού υπουργού Οικονομικών.
«Το ότι ο Thomsen διαδραματίζει έναν όχι και τόσο εποικοδομητικό ρόλο είναι το λιγότερο που μπορεί να πει κανείς», δήλωσε η πηγή στην WorldPost. «Αυτή η στάση του ΔΝΤ προκαλεί ερωτηματικά και αυτοί προφανώς προσπαθούν είτε να βγουν από το πρόγραμμα, είτε να διαλύσουν την όλη κατάσταση».
Ο Peter Doyle, πρώην ανώτατο στέλεχος του ΔΝΤ, ο οποίος συνεργαζόταν με τον Thomsen για πολλά χρόνια, λίγο πριν υποβάλει την παραίτησή του από το Ταμείο διαμαρτυρόμενος για την κακοδιαχείριση της ελληνικής κρίσης χρέους το 2012, πιστεύει ότι ο Thomsen «δεν ενδιαφέρεται» και ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η προσέγγισή του θα έχει αποτελέσματα. Ο Doyle σημειώνει ότι οι περικοπές συντάξεων και οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που έχουν ήδη λάβει χώρα δεν έχουν παρακινήσει τους Έλληνες να συνεχίσουν να δουλεύουν και επομένως να αναπτύσσουν την οικονομία.
«Πρόκειται για ένα ισχυρό πιστεύω. Είναι αποτέλεσμα ολόκληρης της καριέρας του στο Ταμείο», είπε ο Doyle. «Ολόκληρη η καριέρα του έχει αφιερωθεί στην Ανατολική Ευρώπη – στη Ρουμανία κλπ- με τους περισσότερούς πολιτικούς στην περιοχή να είναι εξαιρετικά διεφθαρμένοι. Φτάνει στην Ελλάδα και νομίζει ότι είναι σαν τη Ρουμανία ή άλλες λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης».
Ο Doyle δήλωσε ότι ο Thomsen ίσως επίσης θέλει να κατοχυρώσει όσο περισσότερες υποχωρήσεις μπορεί από την Ελλάδα πριν την αναδιάρθρωση του χρέους, βασιζόμενος στην ιδέα ότι η επιρροή του ΔΝΤ πάνω στη χώρα θα μειωθεί σημαντικά στη συνέχεια.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει προτείνει μια τριετή αύξηση στις εργοδοτικές εισφορές ύψους 1%, καθώς και αύξηση 0,5% στις εισφορές των εργαζομένων για την ίδια περίοδο. Και οι τέσσερις εργοδοτικοί φορείς εξέφρασαν την στήριξή τους στην προσωρινή αυτή αύξηση νωρίτερα τον τρέχοντα μήνα.
Η κυβέρνηση έχει ήδη επιτύχει το υπόλοιπο των απαιτούμενων εξοικονομήσεων μέσω της περικοπής στα επιδόματα. Μερικές εκ των οποίων επιτυγχάνουν την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 67 έτη, το τέλος της πρόωρης συνταξιοδότησης, την αύξηση των εισφορών στην Υγεία και τη μείωση των δικαιούχων των επιδομάτων αλληλεγγύης.
Μαζί με τις αυξήσεις στις εργοδοτικές εισφορές και τις εισφορές των εργαζομένων, η ελληνική κυβέρνηση ελπίζει να περάσει το νομοσχέδιο το οποίο θα θεσπίσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα ομογενοποιήσουν και θα εξορθολογίσουν το Ασφαλιστικό - Συνταξιοδοτικό σύστημα μέχρι το 2017.
Η εφημερίδα «Τα Νέα» ανέφερε σε ρεπορτάζ της την Τρίτη ότι το ΔΝΤ εξετάζει τον ενδεχόμενο να ζητήσει από την Ελλάδα να ανακαλέσει νόμο που προστατεύει τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα από μαζικές απολύσεις, και ότι η προοπτική αυτή έχει συζητηθεί ήδη με άλλους εκ των δανειστών.
Πηγή προσκείμενη στις συζητήσεις ανέφερε ότι το ΔΝΤ σκέφτεται επίσης να ζητήσει περαιτέρω περικοπές στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων.
«Δεν έχουν γίνει πρόσφατες συζητήσεις μεταξύ εκπροσώπων του ΔΝΤ και των ελληνικών αρχών πάνω στο θέμα των μεταρρυθμίσεων στον εργασιακό τομέα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Andreas Adriano.
Αξιωματούχοι που πρόσκεινται στην Κομισιόν εξέφρασαν την ανησυχία τους για την στάση του ΔΝΤ στις διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με πληροφορίες που η πηγή μοιράστηκε με την WorldPost.
Η Κομισιόν βλέπει θετικά την πρόταση μεταρρύθμισης του ελληνικού συνταξιοδοτικού συστήματος και ανησυχεί ότι περισσότερες περικοπές στις συντάξεις θα δημιουργήσουν προβλήματα στην οικονομία της χώρας, λέει η πηγή.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επίσης αδυνατεί να κατανοήσει γιατί το ΔΝΤ θα έφερνε στο τραπέζι ζήτημα μεταρρυθμίσεων στον εργασιακό τομέα πριν την προκαθορισμένη ώρα και ανησυχεί ότι αυτές οι απαιτήσεις θα θέσουν σε κίνδυνο τις υπόλοιπες προσπάθειες για μεταρρυθμίσεις.
Οι ενστάσεις του ΔΝΤ δείχνουν να ενισχύουν το ενδεχόμενο ενός αδιεξόδου στο τελευταίο στάδιο των μεταρρυθμίσεων που η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει για να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους – μια διαδικασία που η ελληνική πλευρά τονίζει ότι είναι απαραίτητη για την οικονομική της βιωσιμότητα.
Η Ελλάδα συμφώνησε σε εξοικονομήσεις από τη συνταξιοδοτική δαπάνη στο πλαίσιο της συμφωνίας που είχε στις 12 Ιουλίου με το ΔΝΤ, ευρωπαϊκά Κράτη-Μέλη και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Ωστόσο, η συμφωνία δεν έλεγε με ποιον τρόπο η Ελλάδα θα πραγματοποιούσε αυτούς τους στόχους.
Τον Μάιο του 2014, δικαστήριο στην Πορτογαλία, που ήταν επίσης αποδέκτης πακέτου βοήθειας από την Ευρωζώνη, αποφάνθηκε ότι οι περικοπές στις συντάξεις και τους μισθούς ήταν αντισυνταγματικές - και οι πιστωτές της Πορτογαλίας ήταν πρόθυμοι να επιτρέψουν στην χώρα να επιτύχει τους οικονομικούς της στόχους με άλλα μέσα.
Η πηγή προειδοποίησε ότι εξαναγκασμός της ελληνικής κυβέρνησης να εξοικονομήσει χρήματα από τη συνταξιοδοτική δαπάνη μέσω ενός 13ου γύρου περικοπών στα επιδόματα, αντί μέσω αυξήσεων στις εισφορές, «μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική αναταραχή και να διακινδυνεύσει τη βιωσιμότητα της συμφωνίας».
Πράγματι, ήδη τα σημάδια της πολιτικής δυσκολίας με την οποία η ελληνική κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη όσον αφορά ακόμη και στην εφαρμογή των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων τις οποίες η ίδια προτιμά. Οι εργαζόμενοι συνέχισαν τις διαμαρτυρίες σε όλη την Ελλάδα και την Τρίτη κατά των διαρθρωτικών αλλαγών.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε δήλωση του προς την The World Post είπε ότι η πρόταση της κυβέρνησης για το Ασφαλιστικό αντανακλά μια δέσμευση για έναν έναν δίκαιο τρόπο κατανομής των μέτρων λιτότητας που προβλέπονται στη συμφωνία της 12ης Ιουλίου.
«Η κυβέρνηση έχει καταθέσει μια εξαιρετικά φιλόδοξη πρόταση διαρθρωτικής μεταρρύθμισης στο ασφαλιστικό, που αναδιανέμει τα βάρη από τα χαμηλά στα υψηλότερα στρώματα και διασφαλίζει τόσο τη βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα», είπε ο κ. Τσίπρας.
Ο κ. Τσίπρας είπε ότι τώρα εναπόκειται στους δανειστές να τηρήσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν μετά τις διαπραγματεύσεις.
«Η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη να αποδεχθεί να αποδεχθεί μια τολμηρή και δύσκολη μεταρρύθμιση, στο βαθμό που είναι δίκαιη και εν τέλει μας οδηγεί στο φως στο βάθος του τούνελ», είπε. «Τώρα είναι και η σειρά των θεσμών να αποδείξουν ότι έχουν τον ίδιο στόχο και την ίδια επιθυμία».
Ο κ. Τσίπρας στη δήλωσή του έδωσε επίσης έμφαση στο γεγονός ότι το συνταξιοδοτικό σύστημα της Ελλάδας έχει καταστεί πολύτιμη πηγή εισοδήματος για τους Έλληνες όλων των ηλικιών από την απαρχή της κρίσης και των ετών λιτότητας που ακολούθησαν και έχουν βαρύνει την Ελλάδα με ανεργία κοντά στο 25%, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Οι συντάξεις παραμένουν ζωτικής σημασίας για τα ανεπαρκή ταμειακά διαθέσιμα των Ελλήνων, τα οποία ήδη από το 2010 έχουν περικοπεί κατά 30%. Σχεδόν τα μισά νοικοκυριά στην Ελλάδα βασίζονται σε συντάξεις ως μηνιαίο εισόδημα προκειμένου να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους, σύμφωνα με έρευνα η οποία δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο το 2014 υπονοώντας ότι πολλοί νέοι Έλληνες εξαρτώνται από τη βοήθεια των παππούδων και άλλων συγγενών.
Η συμφωνία η οποία υπεγράφη τον Ιούλιο είναι το τρίτο πακέτο διάσωσης με μέτρα λιτότητας το οποίο υπογράφει η Ελλάδα, με το ΔΝΤ, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και την ΕΚΤ από το 2010.
Οικονομολόγοι από ολόκληρο το ιδεολογικό φάσμα έχουν επικρίνει την προσέγγιση των δανειστών της Ελλάδας, τονίζοντας ότι η δημοσιονομική λιτότητα η οποία επεβλήθη στη χώρα με αντάλλαγμα την παροχή δανείων διάσωσης έχουν εμποδίσει τη χώρα να ανακάμψει. Οι πιστωτές, αναφέρουν οι επικριτές, έχουν αποτύχει να αναγνωρίσουν ότι τα προγράμματα διάσωσης είχαν πρωταρχικό στόχο να διασώσουν γερμανικές και γαλλικές τράπεζες με τεράστια ποσά ελληνικού χρέους στα βιβλία τους.
Όταν όλα έδειχναν ότι η Ελλάδα βρισκόταν στα όρια του να βρεθεί εκτός ευρωζώνης προκειμένου να αντισταθεί σε ένα ακόμα γύρο μεγάλων περικοπών και σε φορολογικές αυξήσεις κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, το ΔΝΤ έθεσε δημοσίως τον εαυτό του στη θέση του μετριοπαθούς «ρυθμιστή» μεταξύ των πιστωτών.
Πιο συγκεκριμένα, σε έκθεσή του ΔΝΤ η οποία δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο – παρά τις ενστάσεις της Ευρώπης- υποστήριζε ότι η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αποπληρώσει το χρέος της χωρίς σημαντική αναδιάρθρωση.
Όμως το ΔΝΤ δημοσίευσε την έκθεση απρόθυμα και ύστερα από πιέσεις του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ , αναφέρει πηγή που γνωρίζει πως λήφθηκε η απόφαση.
Ο Doyle, πρώην στέλεχος του ΔΝΤ, ισχυρίζεται ότι οι διαφορές του ΔΝΤ και της Γερμανίας ήταν εν τέλει επιφανειακές, καθώς το ΔΝΤ έχει αποτύχει να χρησιμοποιήσει την επιρροή του για να προστατεύσει την Ελλάδα από μια μη βιώσιμη συμφωνία.
«Είναι καθαρή μυθοπλασία ότι το ΔΝΤ κρατά πιο διπλωματική στάση από τη Γερμανία», είπε ο Doyle. «Αυτό ήταν πολύ καλές δημόσιες σχέσεις από πλευράς τους».
*Με τη συνεργασία του Ryan Grim
*Το άρθρο αυτό έχει δημοσιευθεί σε όλες τις ευρωπαϊκές εκδόσεις της Huffington Post. Μπορείτε να το διαβάσετε στα ιταλικά, στα γαλλικά και τα ισπανικά