Δίκτυο Μουσείων: Κρατώντας ζωντανή την παραγωγική ιστορία του τόπου

Δίκτυο Μουσείων: Κρατώντας ζωντανή την παραγωγική ιστορία του τόπου

Έχουν περάσει πάνω από 10 χρόνια από τότε που ξεκίνησε να διαμορφώνεται το Δίκτυο Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), με αφετηρία το Μουσείο Μετάξης στο Σουφλί. Μέσα σε αυτά τα χρόνια έχει καταφέρει να αναδείξει τον πολιτισμό και την παραγωγική ιστορία πολλών τόπων στην Ελλάδα, με την Πρόεδρο Σοφία Στάικου να εξασφαλίζει, μαζί με την ομάδα της, την αρμονική και γόνιμη συνεργασία μεταξύ των δημόσιων αρχών και των φορέων της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Πρόσφατα, εγκαινιάστηκε το Μουσείο Μαστίχας στην Χίο, ενώ υπό κατασκευή βρίσκεται και το Μουσείο Αργυροτεχνίας στα Ιωάννινα.

Τα Θεματικά Μουσεία υποδέχονται περισσότερους από εκατό χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, ενώ απασχολούν, ως προσωπικό, μέλη της τοπικής κοινωνίας. Μέσω των Μουσείων, το ΠΙΟΠ δημιουργεί ζωντανούς πυρήνες πολιτισμού στην ελληνική περιφέρεια. Για τη δημιουργία και λειτουργία των Μουσείων, το ΠΙΟΠ συνεργάζεται αποτελεσματικά με το Υπουργείο Πολιτισμού, την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση, την τοπική κοινωνία, καθώς και με ευρύ δίκτυο ειδικών σε θέματα περιβάλλοντος και πολιτισμού.

Γνωρίστε τα 7 Θεματικά Μουσεία που δημιούργησε και υποστηρίζει το Δίκτυο Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ).

Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης – Δημητσάνα

Tο Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα είναι ένα θεματικό μουσείο που προβάλλει τη σημασία της υδροκίνησης στην παραδοσιακή κοινωνία, παρουσιάζοντας τις βασικές προβιομηχανικές τεχνικές που χρησιμοποιούν το νερό ως κύρια πηγή ενέργειας για την παραγωγή διαφόρων προϊόντων.

Σε έκταση ενός στρέμματος, μέσα σε πυκνή βλάστηση και άφθονα τρεχούμενα νερά, έχει αποκατασταθεί ένα σύνολο εγκαταστάσεων και υδροκίνητων μηχανισμών, με σκοπό τη μουσειακή αξιοποίησή τους. Κάθε αναστηλωμένο κτίριο των παλιών παραδοσιακών εργαστηρίων φιλοξενεί, πλέον, μία μόνιμη έκθεση, με θέμα ανάλογο με το εργαστήρι στο οποίο στεγάζεται.

Το πρώτο κτήριο στεγάζει νεροτριβή και αλευρόμυλο με οριζόντια φτερωτή. Στο διπλανό δωματιάκι, με το τζάκι, ζούσε ο μυλωνάς με την οικογένειά του, κατά κανόνα πολυμελή.

Ακριβώς απέναντι, διώροφο κτήριο στέγαζε την κατοικία του βυρσοδέψη και το βυρσοδεψείο . Το εσωτερικό του εργαστηρίου είναι χωρισμένο σε ζώνες που αντιστοιχούν στα διάφορα στάδια επεξεργασίας των δερμάτων.

Το λιθόστρωτο οδηγεί σε πλάτωμα, όπου διαμορφώνεται φυσική δεξαμενή, και καταλήγει στον μπαρουτόμυλο.

Να σημειωθεί ότι η Δημητσάνα ήταν ένα από τα εκατοντάδες χωριά που γνώριζαν τη συλλογή του ακάθαρτου νίτρου από τον 16ο αιώνα και το παρείχαν αντί φόρου στους Τούρκους. Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, οι Δημητσανίτες δραστηριοποιήθηκαν για να τροφοδοτήσουν τον αγώνα με το απαραίτητο πολεμικό υλικό. Ο Κολοκοτρώνης γράφει χαρακτηριστικά: «Μπαρούτι είχαμε, έκαμνε η Δημιτζάνα».

Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης

Κεφαλάρι Αϊ-Γιάννη, Δημητσάνα 220 07

Τηλ.- Fax: 27950 31630

piop@piraeusbank.gr

Ώρες λειτουργίας

Από 1 Μαρτίου έως 15 Οκτωβρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-6 μ.μ.

Από 16 Οκτωβρίου έως 28 Φεβρουαρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-5 μ.μ.

Κλειστό: 1 Ιανουαρίου, Μεγάλη Παρασκευή (έως τις 12), Κυριακή του Πάσχα, 1 Μαΐου, 7

Ιουλίου, 15 Αυγούστου, 25 και 26 Δεκεμβρίου

Μουσείο Μετάξης – Σουφλί

Σύμφωνα με την παράδοση, το Σουφλί ιδρύθηκε από νομάδες Σουλιώτες στα μέσα του 18ου αιώνα. Πρόκειται για μία πόλη που είναι συνυφασμένη με την ιστορία του μεταξιού, με τις πρώτες βιομηχανικές μονάδες να ιδρύονται το 1870 και τα πρώτα εργοστάσια να χτίζονται στις αρχές του 20ου αιώνα.

Το Μουσείο Μετάξης στο Σουφλί στεγάζεται στο ξεχωριστής αρχιτεκτονικής ομορφιάς αρχοντικό του γιατρού, λόγιου και πολιτικού Κωνσταντίνου Κουρτίδη (1870-1944). Κτισμένο το 1883 από ντόπιους τεχνίτες, το οίκημα αποτελεί αξιόλογο δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής της περιοχής. Το 1976

δωρήθηκε από την κόρη του, Μαρία Κουρτίδη-Πάστρα, για να γίνει Μουσείο Μετάξης.

Το μουσείο παρουσιάζει αναλυτικά τις φάσεις της σηροτροφίας και της μεταξουργίας και εστιάζει στο πώς το Σουφλί αναδείχτηκε σε σημαντικό κέντρο παραγωγής μεταξιού.

Μουσείο Μετάξης

Ελευθερίου Βενιζέλου 73

684 00 Σουφλί

Τηλέφωνο - Fax

25540.23700 - 25540.24027

Ώρες λειτουργίας

1 Μαρτίου - 15 Οκτωβρίου:

10:00 - 18:00

16 Οκτωβρίου - 28 Φεβρουαρίου:

10:00- 17:00

Μουσείο Μαρμαροτεχνίας – Τήνος

Το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, στον Πύργο της Τήνου, αποτελεί μοναδικό παράδειγμα παρουσίασης της τεχνολογίας του μαρμάρου, υλικού που κατέχει ιδιαίτερη θέση στην αρχιτεκτονική και την τέχνη της Ελλάδας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Η μόνιμη έκθεση, που περιγράφει αναλυτικά και ζωντανά το πλέγμα εργαλειακού εξοπλισμού και τεχνικών μαρμαροτεχνίας, δίνει έμφαση στην προβιομηχανική και πρωτοβιομηχανική Τήνο, σημαντικότερο νεοελληνικό κέντρο μαρμαροτεχνίας. Ενώ παράλληλα, αναδεικνύει το κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο στο οποίο αναπτύχθηκαν τα τοπικά εργαστήρια.

Στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου, οι επισκέπτες μπορούν να δουν από κοντά αυθεντικά αντικείμενα όπως εργαλεία λατόμησης και μαρμαροτεχνίας, μηχανολογικό εξοπλισμό, αρχειακό υλικό, πήλινα προπλάσματα και γύψινα αντίγραφα.

Μουσείο Μαρμαροτεχνίας Τήνου

Πύργος, Πάνορμος Τήνου 842 01

Τηλέφωνο 22830-31290

Φαξ 22830-31293

Ώρες λειτουργίας

Από 1 Μαρτίου έως 15 Οκτωβρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ. - 6 μ.μ.

Από 16 Οκτωβρίου έως 28 Φεβρουαρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ. - 5 μ.μ.

Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού – Σπάρτη

Το Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού, στη Σπάρτη, σας ταξιδεύει στον πολιτισμό, την ιστορία και την τεχνολογία της ελιάς και της ελαιοπαραγωγής στον ελλαδικό χώρο, από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.

Στόχος του Μουσείου είναι να φωτίσει την άρρηκτη σύνδεση της ελιάς με την ταυτότητα του τόπου μας, και γενικά με τον μεσογειακό χώρο. Η ελιά και το λάδι παρουσιάζονται εδώ από διαφορετικές οπτικές γωνιές: οικονομία, διατροφή και χρήσεις, θρησκευτική λατρεία, τέχνη και τεχνολογία.

Στην έκθεση του μουσείου οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν, μεταξύ άλλων, τις πρώτες μαρτυρίες για την παρουσία της ελιάς και την παραγωγή του λαδιού στον ελλαδικό χώρο μέσα από σπάνια απολιθωμένα φύλλα ελιάς και πινακίδες Γραμμικής Β, δείγματα αρχαίας και σύγχρονης τέχνης με επίκεντρο την ελιά, αλλά και την εξέλιξη της τεχνολογίας παραγωγής του ελαιολάδου από την αρχαιότητα έως την πρωτοβιομηχανική περίοδο

Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού

Όθωνος-Αμαλίας 129

231 00 Σπάρτη

Τηλέφωνο: 27310 89315

Ώρες λειτουργίας

Από 1 Μαρτίου έως 15 Οκτωβρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-6 μ.μ.

Από 16 Οκτωβρίου έως 28 Φεβρουαρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-5 μ.μ.

Κλειστό: 1 Ιανουαρίου, Μεγάλη Παρασκευή (έως τις 12), Κυριακή του Πάσχα, 1 Μαΐου, 15

Αυγούστου, 26 Νοεμβρίου, 25 και 26 Δεκεμβρίου

Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας - Λέσβος

Το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου παρουσιάζει τη βιομηχανική φάση της ελαιουργίας στην Ελλάδα. Εστιάζει στις αλλαγές που επέφερε η εισαγωγή της μηχανικής κίνησης στη διαδικασία παραγωγής ελαιολάδου και προσεγγίζει με ευαισθησία τη συμβολή των κατοίκων της περιοχής στην παραγωγική διαδικασία.

Στόχος του Μουσείου Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου, στην Αγία Παρασκευή, είναι να προβάλει τη βιομηχανική κληρονομιά μας στον τομέα της ελαιουργίας και να την εντάξει στο ευρύτερο αρχιτεκτονικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο της εποχής.

Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου

Αγία Παρασκευή

811 02 Λέσβος

22530 32300

Ώρες λειτουργίας

Από 1η Μαρτίου-15 Οκτωβρίου:

Καθημερινά (εκτός Τρίτης) 10.00- 18.00

Από 16 Οκτωβρίου-28 Φεβρουαρίου:

Καθημερινά (εκτός Τρίτης) 10.00- 17.00

Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Νικολάου & Σπυρίδωνος Τσαλαπάτα

Το Μουσείο στεγάζεται στο παλιό Εργοστάσιο Πλινθοκεραμοποιίας Νικολάου & Σπυρίδωνος Τσαλαπάτα, στον Βόλο. Παρουσιάζει την καθημερινή ζωή στο εργοστάσιο, καθώς και όλα τα στάδια της παραγωγής διαφορετικών τύπων τούβλων και κεραμιδιών. Στόχος του είναι αναδείξει την ιστορική ταυτότητα της πόλης του Βόλου και να συμβάλει στη διάσωση και την προβολή της βιομηχανικής κληρονομιάς της.

Το Εργοστάσιο Πλινθοκεραμοποιίας ιδρύθηκε το 1926 από τους αδερφούς Τσαλαπάτα και έως το 1978, που σταμάτησε να λειτουργεί. Το 2004 το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς ανέλαβε να δημιουργήσει, στους χώρους του κυρίως εργοστασίου (5.000 τ.μ), ένα πρότυπο Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας. Δύο χρόνια μετά το Εργοστάσιο Τσαλαπάτα «λειτουργεί» ξανά και ανοίγει τις πύλες του στο κοινό: Τα τριβεία, οι πρέσες, οι κοφτήρες, οι δεξαμενές αργίλου, τα βαγονέτα και η κάμινος Hoffmann ανασυνθέτουν την παραγωγική διαδικασία για τις ανάγκες της περιήγησης του επισκέπτη και της γνωριμίας του με το παραδοσιακό επάγγελμα του πλινθοκεραμοποιού και των τεχνικών εξειδίκευσης και κατεργασίας των πρώτων υλών.

Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Ν. & Σ. Τσαλαπάτα

Νότια Πύλη, 38334 Βόλος

Τηλ.: 24210 29844

Ωράριο Λειτουργίας

Από 1 Μαρτίου έω5 15 Οκτωβρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-6 μ.μ.

Από 16 Οκτωβρίου έως 28 Φεβρουαρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-5 μ.μ.

Κλειστό: 1 Ιανουαρίου, Μ. Παρασκευή (έως 12.00),

Κυριακή του Πάσχα, 1 Μαΐου, 15 Αυγούστου,

6 Δεκεμβρίου, 25 και 26 Δεκεμβρίου

Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας

Το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας, στην ορεινή Κορινθία, επιδιώκει να καταδείξει την αλληλεξάρτηση ανθρώπου και φύσης και εστιάζει στην αρμονική συνύπαρξή τους στη λεκάνη της Στυμφαλίας. Το μουσείο βρίσκεται στην πλαγιά ενός από τους κατάφυτους λόφους που περιβάλλουν τη Λίμνη Στυμφαλία, όπου σύμφωνα με τη μυθολογία απομάκρυνε ο Ηρακλής τις Στυμφαλίδες όρνιθες.

Στόχος του Μουσείου Περιβάλλοντος Στυμφαλίας είναι η οικολογική ευαισθητοποίηση του κοινού και η διάσωση της γνώσης για την παραδοσιακή τεχνολογία της περιοχής. Η επιδίωξη αυτή αποτυπώνεται με την ανάπτυξη της έκθεσης σε δύο ενότητες. Η πρώτη αφορά το περιβάλλον της περιοχής και η δεύτερη αποτυπώνει τον τρόπο με τον οποίο αυτό επηρέασε την ανάπτυξη της ανθρώπινης δραστηριότητας και ειδικότερα των παραδοσιακών επαγγελμάτων.

Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας

20016 Στυμφαλία

Τηλ.: 27470 22296

Fax: 27470 22279

Ωράριο Λειτουργίας

Από 1 Μαρτίου έως 15 Οκτωβρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-6 μ.μ.

Από 16 Οκτωβρίου έως 28 Φεβρουαρίου:

Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-5 μ.μ.

Κλειστό: Κάθε Τρίτη, 1 Ιανουαρίου, Μ. Παρασκευή (μέχρι 12:00 μ.μ.), Κυριακή του Πάσχα, 1 Μαΐου,

14 Σεπτεμβρίου (τοπική εορτή), 15 Αυγούστου, 25 και 26 Δεκεμβρίου.

Δημοφιλή