Η Χαμάς έχει χαρακτηρίσει στο παρελθόν τον Ντόναλντ Τραμπ ρατσιστή, «συνταγή για χάος» και άνθρωπο με παράλογη οπτική για τη Γάζα.
Ωστόσο, ένα εξαιρετικής σημασίας τηλεφώνημα τον περασμένο μήνα αποδείχθηκε ικανό να πείσει τη Χαμάς ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα μπορούσε να υποχρεώσει το Ισραήλ να συνάψει ειρηνευτική συμφωνία, ακόμη και αν η οργάνωση παρέδιδε όλους τους ομήρους που της δίνουν κάποιο πλεονέκτημα στον πόλεμο στη Γάζα, σύμφωνα με δύο Παλαιστίνιους αξιωματούχους.
Το τηλεφώνημα και η απαίτηση για “συγνώμη” από τον Νετανιάχου
Στο τηλεφώνημα, που δημοσιοποιήθηκε ευρέως την στιγμή εκείνη, ο Τραμπ έβαλε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου στο τηλεφώνημα που έκανε μετά από μια συνάντηση στο Λευκό Οίκο τον Σεπτέμβριο, καλώντας τον να ζητήσει συγγνώμη από τον πρωθυπουργό του Κατάρ για την ισραηλινή επίθεση σε ένα συγκρότημα κατοικιών που στέγαζε πολιτικούς ηγέτες της Χαμάς στην πρωτεύουσα του εμιράτου, Ντόχα.
Ο τρόπος με τον οποίο ο Τραμπ χειρίστηκε τη βομβιστική επίθεση στο Κατάρ, η οποία δεν κατάφερε να σκοτώσει τους αξιωματούχους της Χαμάς που είχε ως στόχο, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής διαπραγματευτή Χαλίλ αλ-Χάγια, ενίσχυσε την πεποίθηση της οργάνωσης ότι ο Τραμπ είναι σε θέση να αντισταθεί στον Νετανιάχου και ότι είναι αποφασισμένος να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα, ανέφεραν οι δύο αξιωματούχοι.
Τώρα, μετά την υπογραφή της εκεχειρίας που επεύχθη μετά από διαμεσολάβη του Τραμπ την Τετάρτη, η ένοπλη οργάνωση έχει εμπιστευτεί ακόμη περισσότερο τα λόγια ενός ανθρώπου που – μόλις φέτος – πρότεινε την απέλαση των Παλαιστινίων από τη Γάζα και την ανοικοδόμησή της ως παραθαλάσσιο θέρετρο υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, η οποία τέθηκε σε ισχύ την Παρασκευή, η Χαμάς συμφώνησε να παραδώσει τους ομήρους της χωρίς να έχει επιτευχθεί συμφωνία για την πλήρη αποχώρηση των Ισραηλινών. Δύο άλλοι Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι, από τη Χαμάς, αναγνώρισαν ότι αυτό είναι ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα, το οποίο βασίζεται στο γεγονός ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει επενδύσει τόσο πολύ στη συμφωνία που δεν θα την αφήσει να αποτύχει.
Το μέγα ρίσκο της Χαμάς και το κράτος της Παλαιστίνης “στον αέρα”
Οι ηγέτες της Χαμάς γνωρίζουν καλά ότι το ρίσκο που παίρνουν μπορεί να αποβεί σε βάρος τους, δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους της Χαμάς. Φοβούνται ότι μόλις απελευθερωθούν οι όμηροι, το Ισραήλ θα ξαναρχίσει τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις, όπως συνέβη μετά την εκεχειρία του Ιανουαρίου, στην οποία είχε επίσης εμπλακεί στενά η ομάδα του Τραμπ.
Ωστόσο, συγκεντρωμένοι για έμμεσες συνομιλίες με το Ισραήλ σε ένα συνεδριακό κέντρο στο θέρετρο Σαρμ Ελ Σέιχ της Ερυθράς Θάλασσας, οι ηγέτες της Χαμάς καθησυχάστηκαν αρκετά από την παρουσία των στενότερων συνεργατών του Τραμπ ώστε να υπογράψουν την εκεχειρία, παρόλο που αυτή αφήνει πολλές από τις βασικές απαιτήσεις της οργάνωσης ανεπίλυτες, συμπεριλαμβανομένων των κινήσεων προς την κατεύθυνση ενός παλαιστινιακού κράτους.
Η ανυπομονησία του Τραμπ ήταν «έντονη» στο συνεδριακό κέντρο, δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους της Χαμάς στο Reuters. Ο Τραμπ τηλεφώνησε προσωπικά τρεις φορές κατά τη διάρκεια της μαραθώνιας συνάντησης, σύμφωνα με έναν ανώτερο αξιωματούχο των ΗΠΑ, ενώ ο γαμπρός του Τζάρεντ Κούσνερ και ο απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ μετακινούνταν αδιάκοπα μεταξύ των διαπραγματευτών του Ισραήλ και του Κατάρ.
Η στιγμή της κορύφωσης του διπλωματικού “δράματος”
Ο Τραμπ ανακοίνωσε το συνολικό του σχέδιο στις 29 Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Νετανιάχου στο Λευκό Οίκο, και η Χαμάς έδωσε την υπό όρους συγκατάθεσή της τέσσερις ημέρες αργότερα, την οποία ο πρόεδρος των ΗΠΑ θεώρησε ως πράσινο φως.
Μόλις την Τρίτη, οι συνομιλίες για τον τρόπο εφαρμογής του σχεδίου φαινόταν να έχουν κολλήσει σε ζητήματα όπως το πόσο γρήγορα και πόσο μακριά θα αποσυρθούν οι ισραηλινές δυνάμεις από τη Γάζα για να επιτρέψουν στη Χαμάς να συγκεντρώσει και να απελευθερώσει τους ομήρους, σύμφωνα με πληροφορίες που έδωσε στο Reuters αξιωματούχος που βρέθηκε κοντά στις συνομιλίες. Οι μεσολαβητές από το Κατάρ, την Αίγυπτο και την Τουρκία δεν κατάφεραν να λύσουν τον “γόρδιο δεσμό”.
Για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο, ο πρωθυπουργός του Κατάρ, Σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι, αποφάσισε την Τρίτη να μεταβεί στο Σαρμ Ελ Σέιχ, σύμφωνα με την ίδια πηγή, ενώ ο Γουίτκοφ και ο Κούσνερ έφτασαν εκεί την Τετάρτη το πρωί και οι συνομιλίες ξεκίνησαν γύρω στο μεσημέρι.
Η Τουρκία στο “κόλπο” των διαπραγματεύσεων με βλέψεις για την επόμενη ημέρα
Η παρουσία του επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας, Ιμπραήμ Καλίν, ήταν επίσης σημαντική λόγω των ισχυρών δεσμών της Άγκυρας με τη Χαμάς και της πρόσφατης συνάντησης του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν με τον Τραμπ, μετά την οποία ο τελευταίος δήλωσε ότι ο Τραμπ του ζήτησε να βοηθήσει να πείσει τη Χαμάς να αποδεχτεί το σχέδιο.
Εδώ και δύο χρόνια, η Χαμάς επιμένει ότι θα απελευθερώσει τους ομήρους μόνο σε αντάλλαγμα για την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ και τον οριστικό τερματισμό της σύγκρουσης. Το Ισραήλ έχει δηλώσει ότι θα σταματήσει τις εχθροπραξίες μόνο όταν επιστραφούν όλοι οι όμηροι και καταστραφεί η Χαμάς.
Οι ηγέτες της Χαμάς γνωρίζουν πολύ καλά ότι το ρίσκο που παίρνουν μπορεί να εξελιχθεί σε “μπούμερανγκ” δήλωσε αξιωματούχος της Χαμάς.
Παρά τη συμφωνία που είχε επιτευχθεί τότε για τη σταδιακή απελευθέρωση των ομήρων παράλληλα με την αποχώρηση των Ισραηλινών μετά την εκεχειρία του Ιανουαρίου, ο Τραμπ ανακοίνωσε εν μέσω της διαδικασίας ότι η Χαμάς πρέπει να απελευθερώσει όλους τους αιχμαλώτους της με μία κίνηση, αλλιώς θα ακυρώσει τη συμφωνία και «θα ξεσπάσει η κόλαση».
Η συμφωνία κατέρρευσε λίγες εβδομάδες αργότερα και η συνέχιση του πολέμου είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο περισσότερων από 16.000 Παλαιστινίων, σύμφωνα με τις υγειονομικές αρχές της Γάζας, καθώς και την επιβολή εμπάργκο από το Ισραήλ στην παροχή βοήθειας, με αποτέλεσμα ο παγκόσμιος οργανισμός παρακολούθησης της πείνας να κηρύξει κατάσταση λιμού στην περιοχή.
Ο Τραμπ πηγαίνει στο Ισραήλ για τη “φωτογραφία του θριάμβου”
Το Ισραήλ μπορεί να μπεί στον πειρασμό να συνεχίσει να επιτίθεται ευκαιριακά στη Χαμάς, είπε ένας περιφερειακός διπλωμάτης, ειδικά αν η μαχητική ομάδα ή οι σύμμαχοί της εξαπολύσουν επιθέσεις, όπως οι προηγούμενες με ρουκέτες στο ισραηλινό έδαφος.
Ωστόσο, τα πράγματα φαίνονταν διαφορετικά αυτή τη φορά σε σύγκριση με την προηγούμενη εκεχειρία, είπε ένας από τους αξιωματούχους της Χαμάς. Η ομάδα ένιωθε ότι οι Ισραηλινοί ήρθαν με σοβαρότητα για να καταλήξουν σε συμφωνία και ότι η πίεση από την Αίγυπτο, το Κατάρ, την Τουρκία και τους Αμερικανούς και στις δύο πλευρές απέδιδε καρπούς.
Η αναμενόμενη επίσκεψη του Τραμπ στη Μέση Ανατολή από την Κυριακή για να γιορτάσει τη νίκη του θα συμβάλει περαιτέρω στη διασφάλιση της ειρήνης, ακόμη και αν υπάρχουν ακόμη δύσκολα ζητήματα που πρέπει να συμφωνηθούν, δήλωσε πηγή που ενημερώθηκε για τις συνομιλίες, περιγράφοντας την πρόσκληση του Αιγύπτιου προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι ως «πολύ έξυπνη κίνηση».
