Άιρις Άπφελ: Η υπερήλικη ιέρεια μόδας που έζησε 102 ζωές

Είχε τη χαρά ενός μικρού παιδιού, το έξυπνο χιούμορ ενός ενήλικα, τον αυτοσαρκασμό και τη σοφία που αποκτά κάποιος που έχει ζήσει πολλά στη ζωή.
Taylor Hill via Getty Images

Ξημερώματα Σαββάτου και η ροή στο ίνσταγκραμ γέμισε από τη θρυλική φωτογραφία της Αιρις Άπφελ, ντυμένη με ένα εκπληκτικό φόρεμα, δημιούργημα του Τζιαμπατίστα Βάλι. Τα χέρια της κοσμούσαν δύο τεράστια χρυσά βραχιόλια, στο λαιμό φορούσε ένα κολιέ από φύλλα χρυσού και τα μάτια της λαμπύριζαν πίσω από τα ογκώδη της γυαλιά με τον γνωστό μαύρο σκελετό. Η φωτογραφία είχε τραβηχτεί δυόμιση χρόνια πριν για τον εορτασμό των 100 της χρόνων. Όλα θα ήταν καλά μέχρι εδώ… η Άιρις συνήθιζε να ανεβάζει φωτογραφίες υπερπαραγωγής στο προφίλ της, πρόσφατες μα και παλαιότερες… Όλα θα ήταν καλά εάν πάνω από τη φωτογραφία δεν υπήρχε η σημείωση «29 Αυγούστου 1921 – 1 Μαρτίου 2024»…

Δυο μέρες πριν ανεβάζοντας, στην ίδια κοινωνική πλατφόρμα, μια ασπρόμαυρη φωτογραφία - ασυνήθιστο για εκείνη - είχε γράψει «Στα μισά των μισών των γενεθλίων μου, σήμερα έγινα 26». Εκείνη την ημέρα συμπλήρωνε τα 102 έτη και έξι μήνες. Στο μυαλό της όμως είχε παίξει την αναλογία των 26, τότε που ένα σημαντικό κεφάλαιο ξεκινούσε στη ζωή της μαζί με τον Καρλ, τον μετέπειτα σύζυγο της. Άραγε προαισθανόταν ότι ένα άλλο κεφάλαιο θα ξεκινήσει;

via Associated Press

Η τελευταία της ανάρτηση έχει μέχρι στιγμής 1.265.513 «μου αρέσει» ενώ τα σχόλια ξεπερνούν τις 103 χιλιάδες. Τα περισσότερα μιλούν για τη μοναδικότητα της, για το πόσο ενέπνευσε τις γυναίκες με το στυλ της, για την αυθεντικότητα και την ανεξάντλητη δημιουργικότητα που την χαρακτήριζε. Η επιδραστική σχεδιάστρια έφυγε από τη ζωή την Παρασκευή, σε ηλικία 102 ετών, στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα,

Ανάμεσα στα σχόλια υπήρχαν και κάποια Ελλήνων σχεδιαστών. Η Αφροδίτη Χερά έγραψε «Σήμερα αποχαιρετούμε μια εξαιρετική εικόνα στυλ και χάρης. Η ΄Αιρις Άπφελ, μια πραγματική φασιονίστα, έχει αφήσει το σημάδι της στον κόσμο της μόδας και όχι μόνο. Το ζωντανό της πνεύμα, η ατρόμητη δημιουργικότητα της και η ασύγκριτη αίσθηση του στυλ της θα συνεχίσουν να εμπνέουν τις επόμενες γενιές. Αναπαύσου στην εξουσία αγαπητή ΄Αιρις. Η κληρονομιά σου θα είναι για πάντα φωτεινή».

Ο Δημήτρης Στρέπκος σχολίασε «Καταπληκτική και πρωτοποριακή η προσωπικότητα της. Μια αληθινή καλλιτέχνης». Η Φωτεινή Κωστούλη, η οποία είχε τη χαρά να της δωρίσει και κοσμήματα, τα οποία η Άιρις είχε φορέσει, έγραψε «Αναπαύσου εν ειρήνη, σε ευχαριστώ.»

Taylor Hill via Getty Images

Ανάμεσα στους παγκοσμίου φήμης καλλιτέχνες ξεχωρίσαμε το σχόλιο του μουσικού θρύλου της ροκ σκηνής, Λένι Κράβιτζ, ο οποίος σημείωσε «Κατέκτησες την τέχνη του να ζεις. Σε ευχαριστώ για την ενέργεια σου και την έμπνευση».

Η δήλωση όμως της δημοσιογράφου, συγγραφέας και μέλος της οικογένειας Κέννεντι, Μαρίας Σρίβερ, αποτελεί μια εξαιρετική περιγραφή για τη ζωή της ΄Αιρις Άπφελ «Πόσο αξιοσημείωτη ζωή έζησε. Τα έκανε πραγματικά όλα. Ήταν επιχειρηματίας, μοντέλο, είδωλο του στυλ, καθηγήτρια κολεγίου, πρωταγωνίστρια ντοκιμαντέρ και κούκλα Μπάρμπι. Η ΄Αιρις Άπφελ είναι η τρανή απόδειξη πως η ηλικία είναι απλά ένας αριθμός». Όλη η αλήθεια συνοψισμένη σε τέσσερις προτάσεις.

Η Άιρις Άπφελ ήταν ένα κινούμενο έργο τέχνης, μια υπερήλικη ιέρεια μόδας που ενέπνευσε και συνάμα απελευθέρωσε - σε ότι αφορά τα στιλιστικά πρότυπα - εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Το στυλ της ήταν ένα συνοθύλευμα βιωματικών επιρροών. Μια ενδιαφέρουσα μείξη του μπόχο, του βίντατζ και της υψηλής ραπτικής. Το μποέμιαν στυλ στην πιο ανατρεπτική και συνάμα στην πιο εκλεπτυσμένη του εκδοχή. Ανεπηρέαστη από τάσεις, είχε καταφέρει να κάνει τάση τη δική της άποψη για το τι είναι στυλ. Δεν έπαιξε ποτέ με το κλάσι, το σέξινες, το πολυτελές, έπαιζε με τα παιχνίδια της, τα ρούχα. Αυτό ήταν που την χαρακτήριζε. Η χαρά του να δημιουργεί κάθε μέρα μια νέα εικόνα με διαφορετικές, πολύχρωμες αποχρώσεις, έντονα αξεσουάρ παντρεμένα με κομμάτια διαφορετικού στυλ. Δεν την ενδιέφεραν τα σχόλια των άλλων. Εάν κάτι της άρεσε το φορούσε και το υποστήριζε. «Όταν δεν ντύνεσαι όπως όλοι οι υπόλοιποι, δεν χρειάζεται να σκέφτεσαι και όπως εκείνοι» συνήθιζε να λέει.

Είχε τη χαρά ενός μικρού παιδιού, το έξυπνο χιούμορ ενός ενήλικα, τον αυτοσαρκασμό και τη σοφία που αποκτά κάποιος που έχει ζήσει πολλά στη ζωή. Η ίδια αποκαλούσε τον εαυτό της γηραιά σταρ, μια και παγκοσμίως έγινε γνωστή όταν είχε πια περάσει τα 80 της χρόνια. Η καλή της διάθεση και η αστείρευτη ενέργεια της, την κρατούσαν ζωντανή και δραστήρια. Κάποια στιγμή την ρώτησαν να περιγράψει τη διάθεση της με τρεις λέξεις κι εκείνη απάντησε «Μόνο ένα ταξίδι».

Πριν τη όγδοη δεκαετία της ζωής της ντυνόταν διαφορετικά; Όχι. Της άρεσε πάντα το εντυπωσιακό ντύσιμο, όπως εκείνη το αντιλαμβανόταν. Έτσι την ξεχώρισε και ο Καρλ Άπφελ, ο σύζυγος της, ο οποίος υπήρξε το συναισθηματικό και επαγγελματικό της στήριγμα μέχρι και την ώρα που εκείνος έφυγε από τη ζωή.

Παρακολουθώντας επίδειξη μόδας μαζί με την Καρολίνα Κούρκοβα
Michael Stewart via Getty Images
Παρακολουθώντας επίδειξη μόδας μαζί με την Καρολίνα Κούρκοβα
Pierre Suu via Getty Images

Σημαντικοί σταθμοί στη ζωή της

-Τελειώνει το σχολείο και σπουδάζει Ιστορία Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Συνεχίζει τις σπουδές της στη Σχολή Τέχνης του Γουισκόνσιν.

- Κερδίζει το βραβείο “Vogue Writting Prize” και ξεκινάει δουλειά στο περιοδικό Women Wear Daily.

- Αναπτύσσει ενδιαφέρον για τη διακόσμηση διαμερισμάτων, έτοιμων προς πώληση και μπαίνει σε έναν κύκλο με μεγάλης αξίας έργα τέχνης. Στο πλαίσιο αυτής της ενασχόλησης διακόσμησε τον Λευκό Οίκο για εννέα προέδρους, Τρούμαν, Αϊζενχάουερ, Κένεντυ, Τζόνσον, Νίξον, Φορντ, Κάρτερ, Ρίγκαν και Κλίντον.

- Σε ηλικία 26 ετών γνωρίζει τον σύζυγο της Καρλ Άπφελ και γίνονται αχώριστοι.

- Στα 28 της ιδρύει μαζί με τον Καρλ την κλωστοϋφαντουργία Old World Weavers, όπου ειδικεύονταν στην αναπαραγωγή υφασμάτων παλαιότερων αιώνων και κυρίως του 17ου, 18ου και 19ου αιώνα.

- Στην ηλικία των 90 γίνεται καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, στο τμήμα υφαντουργίας και ενδυμασίας.

- Στα 95 της κάνει διαφημιστικό για την εταιρεία Citroen Ds3 και την ίδια χρονιά γίνεται το πρόσωπο της εταιρείας Blue Illusion για τα ρούχα και τα αξεσουάρ. Παράλληλα κλείνει συμφωνία με την τεχνολογική εταιρεία Wise Wear για μια σειρά έξυπνων κοσμημάτων.

- Το πρακτορείο μοντέλων IMG Models (International Management Group) την καλεί να υπογράψει συμβόλαιο. Είναι 97 ετών.

- Στην ηλικία των 98 η εταιρεία Mattel κατασκευάζει την πρώτη συλλεκτική κούκλα με το όνομα Άιρις Άπφελ - Μπάρμπι.

- Την ίδια χρονιά σχεδιάζει αποκλειστική συλλογή ρούχων για την εταιρεία Η & Μ.

-Δημιουργεί μια συλλογή μακιγιάζ, σε συνεργασία με την επιχείρηση Ciate London, που φέρει την υπογραφή της.

-Το μουσείο Lifestyle Fashion History, στο Boynton Beach στη Φλόριντα θα φιλοξενεί τις δημιουργίες της σε μια μόνιμη έκθεση, όπου θα εκθέτονται ρούχα, αξεσουάρ και έπιπλα. Πρόκειται για μια τεράστια συλλογή που είχε φιλοξενηθεί παλαιότερα στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης με τον τίτλο «Rava Avis (Rare Bird) The Irrevevent Iris Apfel».