Εν μέσω ενός ιστορικού καύσωνα και ύστερα από μήνες ξηρασίας, η κυβέρνηση του Μεξικού προχωράει στην τελευταία φάση ενός έργου για την σπορά νεφών, ελπίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα αυξήσει τις βροχοπτώσεις.
Το έργο, που ξεκίνησε τον Ιούλιο, περιλαμβάνει αεροπλάνα που πετούν στα σύννεφα για να απελευθερώσουν σωματίδια ιωδιούχου αργύρου, τα οποία στη συνέχεια, θεωρητικά, θα προσελκύσουν επιπλέον σταγονίδια νερού και θα αυξήσουν τη βροχή ή τη χιονόπτωση.
Η σπορά νεφών στο Μεξικό «καταπολεμά τις επιπτώσεις της ξηρασίας στις αγροτικές περιοχές και συμβάλλει στην αναπλήρωση των υδροφόρων οριζόντων», λέει το υπουργείο γεωργίας, το οποίο πραγματοποιεί σπορά νεφών τουλάχιστον μία φορά το χρόνο από το 2020. Η κυβέρνηση ισχυρίστηκε σημαντική επιτυχία, λέγοντας ότι το έργο ήταν 98% αποτελεσματικό και μάλιστα βοήθησε στην κατάσβεση δασικών πυρκαγιών στο 2021.
Η διαφωνία των επιστημόνων
Αλλά οι κορυφαίοι φυσικοί που μελετούν τα σύννεφα στο Μεξικό έχουν αμφισβητήσει σημαντικά τη βιωσιμότητα της τεχνολογίας και οι ειδικοί σε όλους τους τομείς προειδοποιούν για τις απλές λύσεις σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
«Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι τεχνικές σποράς νεφών επιτρέπουν την αύξηση της βροχόπτωσης σε σημαντικές οικονομικές ζώνες, ούτε υπάρχει βεβαιότητα για επιπτώσεις εκτός της ζώνης στόχου», γράφουν οι φυσικοί νεφών στο Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού (Unam).
Ενώ η μεξικανική κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι η σπορά νεφών το 2021 αύξησε τις βροχοπτώσεις έως και 40% πάνω από τις προβλέψεις, οι επιστήμονες λένε ότι οι προβλέψεις βροχής είναι πολύ μεταβλητές και τα στοιχεία δεν συνδέουν σταθερά και με βεβαιότητα τη σπορά νεφών με τις αυξήσεις βροχοπτώσεων. Μεξικανοί επιστήμονες επέβλεψαν τη μεγαλύτερη μελέτη σποράς σύννεφων στον κόσμο από το 1948 έως το 1970 και παρόλα αυτά απέτυχαν να παράγουν οριστικά αποτελέσματα.
Το υπουργείο Γεωργίας δεν απάντησε στις ερωτήσεις της Guardian σχετικά με τη σπορά των νεφών και τη λειψυδρία.
Τι λένε οι αγρότες
Οι αγρότες στο βόρειο Μεξικό, που επί του παρόντος υποφέρουν από «σοβαρή ξηρασία», σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Υδάτων του Μεξικού (Κονάγκουα), είναι ανοιχτοί σε οτιδήποτε μπορεί να φέρει περισσότερη βροχή, λέει ο Αλβάρι Μπουρς Καμπέρα, πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Οργανώσεων της Νότιας Σονόρα (AOASS).
«Αλλά είμαστε δύσπιστοι», λέει ο Μπουρς. «Θα προτιμούσαμε η κυβέρνηση να επαναφέρει τις επενδύσεις στα δίκτυα διανομής άρδευσης για να αυξήσει την απόδοση και να εξοικονομήσει νερό».
Ο Μπουρς λέει ότι η διακοπή του ασφαλιστικού προγράμματος του υπουργείου Γεωργίας για τους αγρότες έναντι ακραίων καιρικών φαινομένων το 2021, έχει αφήσει τους αγρότες εκτεθειμένους στις ιδιοτροπίες ενός ταχέως μεταβαλλόμενου κλίματος.
Ανησυχία ερημοποίησης
Οι πρόσφατες συνθήκες στο Μεξικό – όπως και σε μεγάλο μέρος του κόσμου – έθεσαν στο επίκεντρο τις ταχέως εξελισσόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ήταν ο πιο ζεστός μήνας που έχει καταγραφεί στο Μεξικό, με θερμοκρασίες 2,3 C υψηλότερες από τους ιστορικούς μέσους όρους.
Η ζέστη σκότωσε τα ζώα, ανεβάζοντας τις τιμές των γαλακτοκομικών και του βοείου κρέατος σε ορισμένες περιοχές της χώρας. Στέρεψε τους πληθυσμούς πυγολαμπίδων σε υπό κανονικές συνθήκες υγρά δάση, μειώνοντας τουριστικές εισφορές. Στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού στο Μεξικάλι, οι θερμοκρασίες έφτασαν τους 50,2 βαθμούς Κελσίου (122 F), ένα εθνικό ρεκόρ. Τουλάχιστον 167 Μεξικανοί έχουν πεθάνει λόγω της ζέστης. Ήταν ο πιο ξηρός Ιούνιος από το 1941, με βροχοπτώσεις 60% κάτω από το μέσο όρο.
Τόσο στην ύπαιθρο όσο και στις πόλεις, το Μεξικό δεν είναι καλά προετοιμασμένο για ακραία κλιματικά φαινόμενα, λέει η Έλντα Λουγιάντο, καθηγήτρια κλιματικής αλλαγής και ηλιακής ακτινοβολίας στο Unam. Οι αστικές περιοχές που έχουν χτιστεί πάνω από μέρη που κάποτε ήταν πράσινα γίνονται θερμικά νησιά. Οι αγροτικές περιοχές με μη βιώσιμες γεωργικές πρακτικές μετατρέπονται όλο και περισσότερο σε έρημο αγρανάπαυσης.
Ενίσχυση υποδομών και συστημάτων ύδρευσης κι άρδευσης
Όμως, ακόμη και καθώς η κλιματική κρίση εντείνεται και η ξηρασία επιμένει στο βόρειο Μεξικό, οι πιο βασικές στρατηγικές για τη διατήρηση του νερού παραβλέπονται, λέει ο Αλφόνσο Κόρτεθ Λάρα, καθηγητής αστικών σπουδών και περιβάλλοντος στο North Border College (Colef).
«Πρακτικά τίποτα δεν έχει αλλάξει ή μάλλον αυτό που έχει αλλάξει δεν είχε σημαντικό αντίκτυπο στη (βιωσιμότητα του νερού)», λέει.
«Εάν μπορούμε να βελτιώσουμε την αποτελεσματικότητα στα συστήματα άρδευσης και ύδρευσης κατά 3, 4 ή και 5%, θα μπορούσαμε να ανακτήσουμε τεράστιες ποσότητες νερού», προσθέτει.
Εκτός από το να κάνει τα συστήματα άρδευσης πιο αποτελεσματικά, ο Κόρτεθ προτείνει ότι η καλύτερη λύση για η λειψυδρία είναι η βελτίωση της υποδομής νερού στις πόλεις για τη μείωση των απωλειών και η αποτελεσματικότερη ρύθμιση των πηγαδιών για την πρόληψη της ξήρανσης των υδροφορέων.
Αντ ’αυτού όμως, ο Κόρτεθ λέει ότι αυτές οι βασικές βελτιώσεις συχνά παραβλέπονται προς όφελος πιο «γρήγορων» έργων, όπως η σπορά νεφών και οι μονάδες αφαλάτωσης.
Η πολιτειακή κυβέρνηση επενδύει εκατομμύρια σε επερχόμενες δημόσιες-ιδιωτικές μονάδες αφαλάτωσης.
«Οι μονάδες αφαλάτωσης είναι η πιο δαπανηρή εναλλακτική λύση, είναι ρυπογόνες και ενεργοβόρες», λέει ο Κόρτεθ. «Εναλλακτικά, θα μπορούσε να είναι στη λίστα, αλλά δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας».
(Πηγή: Guardian)