Η πλειοψηφία των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης τάχθηκε την Πέμπτη υπέρ της αναγνώρισης του ρόλου του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας στον αγώνα εναντίον της κλιματικής αλλαγής, κάτι το οποίο θα διευκόλυνε τη χρηματοδότησή τους, σύμφωνα με συγκλίνουσες πηγές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να προτείνει πριν από το τέλος της χρονιάς κατάλογο με μορφές ενέργειας οι οποίες θα θεωρούνται ενάρετες τόσο για το κλίμα όσο και για το περιβάλλον (τη λεγόμενη «πράσινη ταξινομία»). Η κατάταξη αυτή θα ανοίξει τον δρόμο για τη λεγόμενη πράσινη χρηματοδότηση και θα δώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στα συστήματα διανομής.
Το ζήτημα διχάζει τους 27. Ομως στη Σύνοδο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων την Πέμπτη στις Βρυξέλλες «πολύ μεγάλη πλειοψηφία των κρατών μελών» τάχθηκε υπέρ της ιδέας να συμπεριληφθούν τόσο το φυσικό αέριο όσο και η πυρηνική ενέργεια στον κατάλογο των βιώσιμων επενδύσεων, δήλωσε ευρωπαίος διπλωμάτης στο Γαλλικό Πρακτορείο. Άλλοι δύο επιβεβαίωσαν πως διαμορφώθηκε «πλειοψηφία» χωρών που διάκεινται ευνοϊκά έναντι της πρότασης αυτής.
Η κρίση με τις τιμές του φυσικού αερίου μοιάζει να δίνει ώθηση στην πυρηνική ενέργεια. Παρ’ όλ’ αυτά, η λεγόμενη πράσινη ταξινομία δεν θα αναφερθεί στα συμπεράσματα του ευρωπαϊκού συμβουλίου, ελλείψει πλήρους συναίνεσης.
Στα μέσα Οκτωβρίου δέκα κράτη μέλη της ΕΕ, ανάμεσά τους η Γαλλία, τάχθηκαν υπέρ της πυρηνικής ενέργειας, με το σκεπτικό ότι δεν εκπέμπει CO2 και χαρακτηρίζεται μέρος της λύσης για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ μπορεί να συμβάλλει στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ανεξαρτησία.
Το κείμενο αυτό προσυπέγραψαν η Ρουμανία, η Τσεχία, η Φινλανδία, η Σλοβακία, η Κροατία, η Σλοβενία, η Βουλγαρία, η Πολωνία και η Ουγγαρία. Η Ολλανδία συντάχθηκε πρόσφατα με τη θέση αυτή.
Αλλες χώρες, όπως η Γερμανία, η Αυστρία και το Λουξεμβούργο εναντιώνονται σθεναρά, όπως και πολλές ΜΚΟ, οι οποίες επισημαίνουν το πρόβλημα της αποθήκευσης για τεράστιο χρονικό διάστημα των ραδιενεργών αποβλήτων.
Οι ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί που καίνε φυσικό αέριο εκπέμπουν CO2, αλλά λιγότερο από τον άνθρακα και, όπως και η πυρηνική ενέργεια, αποτελούν σταθερές και διαχειρίσιμες πηγές ενέργειας, που μπορεί να διαδραματίσουν απόλυτα αναγκαίο συμπληρωματικό ρόλο στις ανανεώσιμες πηγές (ηλιακή ενέργεια, αιολική ενέργεια) όταν ο ήλιος ή ο άνεμος απουσιάζουν.
Η «ταξινομία» αναμένεται να προταθεί προσεχώς από την Κομισιόν, που όμως δεν έχει ακόμη ορίσει σαφές χρονοδιάγραμμα. Η πρότασή της θα μπορούσε να απορριφθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από την πλειοψηφία των κρατών μελών.
Στις αρχές του Οκτωβρίου, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις υπερασπίστηκε την πυρηνική ενέργεια, κατά τη διάρκεια συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών. «Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τον ρόλο της πυρηνικής ενέργειας ως μορφής με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην προσπάθειά μας» να μειωθούν οι εκπομπές CO2, επιχειρηματολόγησε ο Λετονός.
Σε έκθεσή της στα τέλη Μαρτίου, η επιστημονική υπηρεσία της Κομισιόν (JRC) σημείωνε πως «καμιά ανάλυση δεν έχει κομίσει επιστημονικές αποδείξεις ότι η πυρηνική ενέργεια βλάπτει την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον περισσότερο από άλλες μορφές ενέργειας» οι οποίες αναμένεται να ενταχθούν στη λεγόμενη πράσινη ταξινομία.
Ανάγκη για μεγαλύτερη εμβολιαστική κάλυψη
Την ανάγκη να ενταθούν οι προσπάθειες προκειμένου να αντιμετωπιστεί η διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια για την COVID-19 υπογραμμίζουν οι ηγέτες των 27 στο τμήμα του κειμένου συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που είναι αφιερωμένο στην πανδημία του κορονοϊού.
Τονίζεται ότι οι εκστρατείες εμβολιασμού σε όλη την Ευρώπη έφεραν σημαντική πρόοδο στον αγώνα κατά της πανδημίας, ωστόσο, η κατάσταση σε ορισμένα κράτη μέλη παραμένει πολύ σοβαρή.
Προκειμένου να αυξηθούν περαιτέρω τα ποσοστά εμβολιασμού σε ολόκληρη την Ενωση, πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες για να ξεπεραστεί η διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια, μεταξύ άλλων με την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, ιδίως στις πλατφόρμες των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης.
Είναι απαραίτητη η εγρήγορση σχετικά με την εμφάνιση και εξάπλωση πιθανών νέων παραλλαγμένων στελεχών του κορονοϊού, προστίθεται.
Υπό το πρίσμα της εξέλιξης της επιδημιολογικής κατάστασης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά περαιτέρω συντονισμό για τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας εντός και των ταξιδιών εντός της ΕΕ, καθώς και την αναθεώρηση των δύο συστάσεων του Συμβουλίου. Ενθαρρύνει την Επιτροπή να επιταχύνει τις εργασίες της όσον αφορά την αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών με τρίτες χώρες.
Με βάση τις εμπειρίες από την υγειονομική κρίση, πρέπει να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα και η οριζόντια ετοιμότητα της ΕΕ για κρίσεις. Για να εξασφαλιστεί καλύτερη πρόληψη, ετοιμότητα και αντιμετώπιση μελλοντικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης για την υγεία στην ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τη νομοθετική δέσμη για την Ένωση για την Υγεία και για να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη συμμετέχουν επαρκώς στη διαχείριση της Αρχής Ετοιμότητας και Διαχείρισης Έκτακτων Αναγκών για την Υγεία για την υγεία (HERA). Υπενθυμίζει την ανάγκη να προχωρήσει γρήγορα η πρόσβαση σε φάρμακα σε όλα τα κράτη μέλη.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει τη δέσμευση της ΕΕ να συμβάλει στη διεθνή αντίδραση για την πανδημία και να διασφαλίσει την πρόσβαση σε εμβόλια για όλους. Ζητεί ταχεία άρση των εμποδίων που δεν επιτρέπουν την παγκόσμια διάδοση των εμβολίων και καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί περαιτέρω απευθείας με τους παρασκευαστές από την άποψη αυτή. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να επιταχύνουν την παράδοση εμβολίων στις χώρες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Η ΕΕ θα συνεχίσει να υποστηρίζει την παραγωγή και την απορρόφηση εμβολίων από χώρες εταίρους.
Στο πλαίσιο της επικείμενης συνεδρίασης της G20 κι ενόψει της ειδικής συνόδου της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας τον Νοέμβριο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει την υποστήριξή του στον ισχυρό και κεντρικό ρόλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στη μελλοντική παγκόσμια διακυβέρνηση της υγείας και τον στόχο της σύναψης διεθνούς συνθήκης για την αντιμετώπιση των πανδημιών.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ)