Τα υπέρ και τα κατά της τετραήμερης εργασίας

Ας μιλήσουν οι ειδικοί.
Goodbye to five-day work weeks?
sesame via Getty Images
Goodbye to five-day work weeks?

...Το πιλοτικό πρόγραμμα Εργασιακής Εβδομάδας τεσσάρων ημερών στο Ηνωμένο Βασίλειο λειτουργεί παράλληλα με παρόμοια προγράμματα που εκτελούνται από την 4 Day Week Global στην Ιρλανδία, τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τις ΗΠΑ, ενώ η ισπανική κυβέρνηση έχει επίσης ξεκινήσει δοκιμές.

Ερευνητές από τα Πανεπιστήμια του Κέιμπριτζ, της Οξφόρδης και το Boston College καταγράφουν την πρόοδο του καθενός.

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το πρόγραμμα έχει χαιρετιστεί από εκείνους που ονειρευόντουσαν από καιρό οι ίδιοι μια τετραήμερη εβδομάδα και ελπίζουν ότι οι εργοδότες τους θα υιοθετήσουν τέτοιους τρόπους εργασίας. Άλλοι έχουν μοιραστεί τις ανησυχίες τους σχετικά με τη μορφή (της τετραήμερης εργασιακής εβδομάδας). Θα σήμαινε αφόρητος φόρτος εργασίας για τέσσερις ημέρες την εβδομάδα;

Έχουμε πολλά στο κεφάλι μας, λοιπόν. Ακόμη και εκείνοι που υπερασπίζονται την τετραήμερη εβδομάδα έχουν ερωτήσεις, γι′ αυτό και μιλήσαμε με τους ειδικούς για όλα αυτά.

Ποια είναι τα οφέλη της τετραήμερης εργασίας;

Μελέτες έχουν δείξει ότι η μετάβαση σε τετραήμερη εβδομάδα ενισχύει την παραγωγικότητα και την ευημερία των εργαζομένων. Όταν η Microsoft δοκίμασε μια εβδομάδα τετραήμερης εργασίας χωρίς απώλεια αμοιβής στο γραφείο της στην Ιαπωνία, η παραγωγικότητα αυξήθηκε κατά 40%.

Τα δύο τρίτα των επιχειρήσεων του Ηνωμένου Βασιλείου που λειτουργούν ήδη με τετραήμερη εργασία αναφέρουν βελτιώσεις στην παραγωγικότητα του προσωπικού, αποκαλύπτει έρευνα του Henley Business School.

Αυτό το μοντέλο επιτρέπει στους γονείς (και στους κηδεμόνες) που διαφορετικά μπορεί να αποθαρρυνθούν από τις αναγκαιότητες της δουλειάς να ισορροπήσουν τις ευθύνες τους – ή να αισθάνονται λιγότερο διαφορετικοί εάν εργάζονται ήδη λιγότερο από πέντε ημέρες την εβδομάδα. Ενθαρρύνει επίσης τους ανθρώπους να ακολουθήσουν τα πάθη, τα χόμπι τους και να ξεκουραστούν, ενώ έχουν χρόνο να διαχειριστούν την ζωή τους.

Πώς λειτουργεί αυτό το πιλοτικό σχέδιο;

Οι εταιρείες που επιλέγουν το πιλοτικό πρόγραμμα έχουν πρόσβαση σε ένα πακέτο υποστήριξης που περιλαμβάνει εργαστήρια από διεθνείς ειδικούς και πρωτοπόρους της τετραήμερης εβδομάδας, καθοδήγηση από επιχειρηματίες τεσσάρων ημερών την εβδομάδα και δικτύωση και ανταλλαγή γνώσεων με άλλες πιλοτικές εταιρείες.

Οι ερευνητές συνεργάζονται με κάθε συμμετέχοντα οργανισμό μετρώντας τον αντίκτυπο στην παραγωγικότητα στην επιχείρηση και την ευημερία των εργαζομένων της, καθώς και τον αντίκτυπο στο περιβάλλον και άλλα μέτρα, όπως η ισότητα των φύλων.

Εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια κάθε εταιρείας να επιλέξει ποιες θα είναι αυτές οι τέσσερις μέρες (δεν θα λειτουργούν όλοι οι εργοδότες με το μοντέλο από Δευτέρα ως Πέμπτη).

Θα πληρώνονται κανονικά οι υπάλληλοι των τεσσάρων ημερών για την «πλήρη εβδομάδα»;

Οι εταιρείες του πιλοτικού προγράμματος αμείβονται με τον κανονικό μισθό τους, αλλά οι οργανισμοί εκτός αυτού του έργου ενδέχεται να επιλέξουν να μην τους πληρώνουν για μια ολόκληρη εβδομάδα.

Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι οι εργαζόμενοι είναι λιγότερο πιθανό να εργάζονται τέσσερις μέρες ανά εβδομάδα εάν αυτό σημαίνει μείωση των αποδοχών. Μια μελέτη του 2021 έδειξε ότι οκτώ στους δέκα Βρετανούς εργαζόμενους δεν θα επιθυμούσαν τη μείωση των ωρών εργασίας εάν αυτό σήμαινε και χαμηλότερους μισθούς.

Σύμφωνα με έρευνα του διακομματικού think-tank, του Social Market Foundation (SMF), μόνο ένας στους 10 υπαλλήλους είναι πρόθυμος να εργαστεί λιγότερο και να κερδίζει λιγότερα...

Στην πραγματικότητα, πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 60% του βρετανικού κοινού είναι υπέρ της καθιέρωσης τετραήμερης εργάσιμης εβδομάδας.

Κι αν εμείς επιθυμούμε να το αλλάξουμε σε τέσσερις μέρες αλλά το αφεντικό μας δεν συμφωνεί;

Μπορεί να μην είναι μια εύκολη διαδικασία να επιτύχουμε αυτόν τον στόχο, εάν τα αφεντικά μας δεν συμφωνούν. Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα που μπορούμε να κάνουμε.

Ο Τζο Ο′ Κόνορ, πιλοτική διευθύντρια προγράμματος για το 4 Day Week Global, είπε στη HuffPost UK: «Αν δούμε την ιστορία, ξέρουμε ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε από τα αφεντικά να το παραχωρήσουν αυτό σε όλες τις περιστάσεις. Γι′ αυτό, λοιπόν, θα ενθαρρύναμε τους εργαζομένους να ενταχθούν σε ένα συνδικαλιστικό σωματείο και να χρησιμοποιήσουν τις διαδικασίες συλλογικών διαπραγματεύσεων που είναι διαθέσιμες για να απαιτήσουν έναν τετραήμερο χώρο εργασίας την εβδομάδα.

Πρέπει να δούμε και τους εργαζόμενους να το απαιτούν αυτό. Αλλά πρέπει επίσης να γίνει συνδυαστικά από κυβερνήσεις που συνεργάζονται με επιτελικά στελέχη επιχειρήσεων και με συνδικάτα για να μπορέσουν να το εφαρμόσουν σε όλο το εύρος της οικονομικής ζωής».

Και τι γίνεται με το ψυχικό κόστος του να κάνουμε δουλειά πέντε ημερών σε τέσσερις;

Για ορισμένους, το μειωμένο ωράριο μπορεί να ισοδυναμεί με σκληρότερη εργασία τις ημέρες που εργαζόμαστε κάτι που μπορεί να έχει ψυχικό κόστος.

Η εμπειρογνώμονας ευημερίας και ψυχολόγος σε εργασιακά ζητήματα, Ντάνιελ Χεγκ, λέει στην HuffPost UK: «Αν συμπυκνώσουμε τις νέες ώρες εργασίας μας (και τις διάγουμε) με μικρή ανθρώπινη αλληλεπίδραση σε μια τετραήμερη εργάσιμη εβδομάδα, θα μπορεί να είναι πολύ εύκολο να νιώσουμε πελαγωμένοι και ξέρουμε ότι αυτό μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ψυχική και σωματική μας υγεία.

«Επομένως, εάν ο καθημερινός φόρτος εργασίας μας αυξάνεται, θα πρέπει να προσέχουμε την ψυχική μας ευεξία για να γνωρίζουμε ότι η εξάντληση, το άγχος και η υπερένταση είναι καθοριστικής σημασίας»...