Αυτά είναι τα ερωτήματα που προσπαθούν να απαντήσουν οι επιστήμονες του Έργου Γήρανσης Σκύλων (Dog Aging Project) (https://dogagingproject.org/ ), μιας επιστημονικής προσπάθειας που εξετάζει την υγιή γήρανση των σκύλων.
Όπως μας εξηγεί η Όντρεϊ Ράπλ, κτηνιατρική επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο Βιρτζίνια Τεκ η οποία συμμετέχει στο έργο, ενώ οι ερευνητές ελπίζουν στο μέλλον να παρατείνουν τη ζωή των σκύλων με καινοτόμα φάρμακα μακροζωίας, μας αποκαλύπτουν ήδη πολλά απλά και πρακτικά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε στο μεταξύ για να κρατήσουμε τον σκύλο μας ενεργητικό και υγιή.
Η Ράπλ δεν εκπλήσσεται για το γεγονός ότι οι άνθρωποι γίνονται ολοένα και πιο αποφασισμένοι να βοηθήσουν τους σκύλους τους να ζήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο. Σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, η κοινωνία έχει κάνει μεγάλα άλματα στη αλληλεπίδραση με τα κατοικίδια. Απο το να δένει τους σκύλους στην αυλή στο να κοιμούνται μαζί μας, να τους σπρώχνει σε καροτσάκια και να τους ταΐζει σπιτικό φαγητό από το χέρι.
Όπως μας λέει η Ράπλ:
«Καθώς οι άνθρωποι δημιουργούν στενούς δεσμούς με τους σκύλους τους, σκεφτόμαστε τη διάρκεια της ζωής τους με τον ίδιο τρόπο που σκεφτόμαστε τη δική μας.»
Παρά το γεγονός ότι ορισμένοι παράγοντες, όπως η γενετική και οι περιβαλλοντικές επιρροές, δεν είναι υπό τον έλεγχό μας, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τους σκύλους μας να ζήσουν περισσότερο.
Ας δούμε 6 συμβουλές για να το πετύχουμε
1. Άφθονη άσκηση και συνέπεια
Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τον σκύλο μας να ζήσει μια μακρά και υγιή ζωή είναι η τακτική άσκηση.
Η Κέιτ, καθηγήτρια στο Κολέγιο Κτηνιατρικής του Texas A&M και ερευνήτρια στο Dog Aging Project, εξηγεί ότι η σωματική δραστηριότητα συνδέεται με καλύτερη γνωστική υγεία και λιγότερες ιατρικές διαγνώσεις.
Η άσκηση μειώνει την παχυσαρκία, η οποία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ασθενειών όπως διαβήτης, οστεοαρθρίτιδα, ακράτεια και διαταραχές της αναπνευστικής λειτουργίας.
Η Ένωση Πρόληψης Παχυσαρκίας Κατοικίδιων προτείνει τουλάχιστον 30 λεπτά αερόβιας δραστηριότητας την ημέρα, αλλά η ποσότητα εξαρτάται από τη φυλή και τη διάθεση του σκύλου. Οι φυλές κυνηγιού και βοσκής χρειάζονται περισσότερη άσκηση από ένα γαλλικό μπουλντόγκ η ένα μαλτέζ.
Το κλειδί είναι η συνέπεια. Σκύλοι που κάνουν μια καθιστική ζωή και κάνουν έντονη δραστηριότητα μόνο τα Σαββατοκύριακα μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα υγείας όπως λέει η Κρίβι:
«Όπως και στους ανθρώπους, η ακανόνιστη και υπερβολική δραστηριότητα αυξάνει τον κίνδυνο τραυματισμών.»
Το περπάτημα είναι η πιο προφανής λύση, αλλά μπορούμε επίσης να τρέχουμε, κάνουμε πεζοπορία, κολύμπι, μαθήματα agility (αγώνισμα κινητικότητας για σκύλους) ή να παίξουμε παιχνίδια με τον σκύλο μας οπως να του πετάμε το μπαλάκι και να το φέρνει. Αν έχουμε λίγο χρόνο, μπορούμε να κρύψουμε λιχουδιές στο σπίτι ή να κάνουμε ένα γρήγορο 10λεπτο γύρο της γειτονιάς.
Σύμφωνα με την Κριβι: «Η καλύτερη άσκηση είναι αυτή που θα κάνουμε μαζί με τον σκύλο μας.»
2. Να βοηθήσουμε τον σκύλο μας να κάνει φίλους
Οι ερευνητές του Dog Aging Project ανακάλυψαν ότι η κοινωνική σύνδεση έχει σημαντική επίδραση στην ευεξία των σκύλων.
Σκύλοι με περισσότερους φίλους — ανθρώπους ή ζώα (γάτες, πουλιά, τρωκτικά) — εμφάνιζαν λιγότερες ιατρικές διαγνώσεις, όπως οστεοαρθρίτιδα, αλλεργίες και γαστρεντερικές παθήσεις, σύμφωνα με μια μελέτη του 2023 (https://academic.oup.com/emph/article/11/1/187/7161464 ).
Οι φιλίες κρατούν τους σκύλους δραστήριους. Όπως λέει η Κρίβι:
«Οι σκύλοι είναι κοινωνικά ζώα, όπως οι άνθρωποι.»
Το συμπέρασμα; Παίζουμε με τον σκύλο, τον πηγαίνουμε εκδρομές, και τον αφήνουμε να παίξει με άλλα ζώα αν φυσικά είναι φιλικός μαζί τους.
«Αν κάνουμε αυτά τα πράγματα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, μπορεί να καθυστερήσουμε τη γνωστική εξασθένιση.» αναφέρει η Κρίβι.
3. Να κάνουμε στείρωση ή ευνουχισμό
Οι μελέτες δείχνουν ότι οι στειρωμένοι ή ευνουχισμένοι σκύλοι ζουν περισσότερο από όσους δεν έχουν υποβληθεί στη διαδικασία.
Στις θηλυκές σκύλες, η στείρωση μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού και εξαλείφει τον κίνδυνο καρκίνου μήτρας και ωοθηκών. Στους αρσενικούς, ο ευνουχισμός προλαμβάνει τον καρκίνο των όρχεων και μειώνει τον κίνδυνο προστατικών προβλημάτων. Οι στειρωμένοι σκύλοι είναι επίσης λιγότερο επιθετικοί και λιγότερο πιθανό να θέλουν να φύγουν για να ζευγαρώσουν, μειώνοντας τον κίνδυνο τροχαίου ή σύγκρουσης με άλλα ζώα.
Αν υιοθετήσουμε σκύλο από καταφύγιο, πιθανότατα έχει ήδη υποβληθεί σε στείρωση ή ευνουχισμό. Ωστόσο, οι κτηνίατροι συνιστούν να γίνει η διαδικασία όταν ο σκύλος φτάσει στη σκελετική ωρίμανση. Η κατάλληλη χρονική στιγμή διαφέρει ανά φυλή, οπότε είναι καλό να συμβουλευτούμε τον κτηνίατρο μας.
4. Ακολουθούμε την επιστήμη όχι τις τάσεις στη διατροφή τους
Από τις τροφές ξηράς μορφής (kibble) μέχρι σπιτικά γεύματα, ωμές τροφές ή κατεψυγμένες τροφές, υπάρχουν πολλές επιλογές για τη διατροφή του σκύλου μας. Ωστόσο, πολλές φέρουν διάφορους κινδύνους για την υγεία.
Οι ωμές τροφές μπορεί να περιέχουν μικροοργανισμούς που προκαλούν λοιμώξεις όπως η σαλμονέλα. Τα σπιτικά γεύματα συχνά δεν καλύπτουν τις ανάγκες σε πρωτεΐνη, λιπαρά και μικροθρεπτικά συστατικά και συνδέονται με υψηλότερα ποσοστά γαστρεντερικών και νεφρικών παθήσεων.
Τα υπερβολικά τραπεζοειδή, ειδικά λιπαρά, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα όπως αιμορραγική γαστρεντερίτιδα και παγκρεατίτιδα, λέει ο Έρικ Όλστατ, βοηθός καθηγητής πρωτοβάθμιας φροντίδας στο UC Davis School of Veterinary Medicine.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που βλέπουν οι κτηνίατροι είναι η υπερσίτιση. Οι άνθρωποι συχνά υποεκτιμούν πόσο ταΐζουν τους σκύλους τους, λέει ο Όλστατ. Η παχυσαρκία προκαλεί αρνητικές συνέπειες στην υγεία — επιταχύνει την αρθρίτιδα και τις παθήσεις των αρθρώσεων, δυσκολεύει την ανάρρωση από τραυματισμούς και συμβάλλει σε προβλήματα νεφρών και ήπατος.
Οι παχύσαρκοι σκύλοι μπορεί να χάσουν την ικανότητα να ασκούνται, και μαζί τα οφέλη της άσκησης.
«Είναι ένας φαύλος κύκλος», λέει η Κρίβι.
Η παχυσαρκία συνδέεται με μικρότερη διάρκεια ζωής, περίπου 2,5 χρόνια λιγότερα, ενώ η καλή μυϊκή μάζα συνδέεται με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, λέει η Ράπλ.
Όπως όλα, οι διατροφικές ανάγκες του σκύλου εξαρτώνται από την ηλικία, τη φυλή, το επίπεδο δραστηριότητας και την προσωπικότητα. Η συμβουλή του Όλστατ; Κρατήστε τη διατροφή απλή. Η Κρίβι και ο Όλστατ συνιστούν τροφή που πληροί τα πρότυπα διατροφικής επάρκειας της AAFCO, για να είναι ολοκληρωμένη και ισορροπημένη (https://www.aafco.org/consumers/understanding-pet-food/reading-labels/).
5. Πηγαίνουμε τον σκύλο μας στον κτηνίατρο τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο και περισσότερο όσο μεγαλώνει
Τα τακτικά check-up βοηθούν στο να ανιχνεύσουμε νωρίτερα ασθένειες, να ξεκινήσουμε θεραπεία νωρίτερα και να βελτιώσουμε τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα στην υγεία και τη διάρκεια ζωής του σκύλου.
Μια μελέτη του 2023 έδειξε ότι οι σκύλοι που ελέγχονται τακτικά από κτηνίατρο έχουν 30% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν χρόνιες παθήσεις (https://www.researchgate.net/publication/382938310_The_Importance_of_Preventative_Care_for_Pets_A_Guide_for_Pet_Owners). Οι εμβολιασμένοι σκύλοι είχαν 40% λιγότερες μεταδοτικές ασθένειες, ενώ η πρόσβαση σε φάρμακα κατά των ψύλλων, σκουληκιών και τσιμπουριών μειώνει τις παρασιτικές λοιμώξεις κατά 35%.
Ιδανικά, μετά τα πρώτα check-up του κουταβιού, οι σκύλοι πρέπει να βλέπουν τον κτηνίατρο μια φορά τον χρόνο και δύο φορές τον χρόνο όταν γίνουν ηλικιωμένοι.
6. Βουρτσίζουμε τα δόντια τους
Η στοματική φροντίδα έχει συνδεθεί με χαμηλότερη θνησιμότητα στους σκύλους. Οι οδοντικές παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή στο σώμα, σοβαρές λοιμώξεις και να επιδεινώσουν προϋπάρχουσες ασθένειες όπως καρδιοπάθειες, λέει ο Όλστατ.
«Είναι σαν να ρίχνεις βενζίνη σε μια φωτιά που ήδη υπάρχει», προσθέτει.
Το καθημερινό βούρτσισμα είναι ιδανικό, αλλά ακόμα και λίγες την εβδομάδα είναι ωφέλιμα. Όπως λέει η Κρίβι:
«Δεν είναι τόσο δύσκολο σε σύγκριση με το πόσο πρέπει να βουρτσίζουμε τα δικά μας δόντια.»
Ο στόχος δεν είναι να ζήσει ο σκύλος μας για πάντα, αλλά να μεγιστοποιήσουμε τη διάρκεια ζωής που είναι υγιής και ενεργητικός.
Όπως λέει ο Όλστατ:
«Ένα ζώο μπορεί να ζήσει 20 χρόνια, αλλά αν τα τελευταία τρία είναι δύσκολα για αυτό; Αυτό δεν το θέλουμε. Το πιο σημαντικό είναι να ζήσει όσο περισσότερο και υγιέστερο γίνεται.».
ΠΗΓΗ: nationalgeographic.com
