To EΣΡ και το Athens Pride

Εντύπωση προκαλεί ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια, όπως φαίνεται, το Athens Pride δεχόταν αδιαμαρτύρητα την απόρριψη του αιτήματος, χωρίς να διεκδικήσει δικαστικά την εξέταση της νομιμότητας των απορριπτικών πράξεων του Ε.Σ.Ρ. Οι πραγματικές κατακτήσεις σε θεσμικό επίπεδο δεν είναι οι συγκυριακές επιτυχίες: η συγκεκριμένη σύνθεση του Ε.Σ.Ρ. μπορεί να ενέκρινε την μετάδοση του μηνύματος, αλλά μια αυριανή σύνθεση μπορεί να επανέλθει στην προηγούμενη πρακτική των απορρίψεων.
ASSOCIATED PRESS

H νομοθεσία επιτρέπει στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης να χαρακτηρίσει ένα οπτικοακουστικό έργο συγκεκριμένης διάρκειας ως "κοινωνικό μήνυμα", με αποτέλεσμα να καθίσταται υποχρεωτική η δωρεάν μετάδοσή του από τα ιδιωτικά και δημόσια ραδιοτηλεοπτικά μέσα, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Τα κριτήρια που θέτει ο νόμος είναι γενικά και γι' αυτό η εφαρμογή του έχει ανατεθεί σε μια ανεξάρτητη αρχή, η οποία αναδεικνύεται από την Βουλή των Ελλήνων, για να ασκεί την συνταγματικά προβλεπόμενη εποπτεία στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης.

Η απόφαση χαρακτηρισμού ενός σποτ ως "κοινωνικού μηνύματος" συνιστά περιορισμό της οικονομικής ελευθερίας των ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών μέσων, καθώς τους υποχρεώνει να διαθέτουν δωρεάν χρόνο μετάδοσης, ενώ ως γνωστόν ο χρόνος αυτός αποτελεί την πηγή των διαφημιστικών εσόδων των σταθμών. Ταυτόχρονα, αποτελεί κι ένα στοιχείο παρέμβασης του κράτους, ως ιδιοκτήτη των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων, οι οποίες, λόγω της φυσικής σπανιότητάς τους - κυρίως πριν την ψηφιακή εποχή- αποτελούν δημόσιο πόρο.

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του Athens Pride, μετά από τέσσερα χρόνια προσπαθειών, τελικά το Ε.Σ.Ρ. αποδέχθηκε το αίτημα για χαρακτηρισμό του σποτ του A.P. ως κοινωνικού μηνύματος και ενέκρινε την δωρεάν μετάδοσή του. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων έχει ήδη καταδικάσει τέσσερις χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης για παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων, επειδή απαγόρευσαν την πραγματοποίηση Φεστιβάλ Υπερηφάνειας. Συγκεκριμένα, η Πολωνία (2007), η Ρωσία (2010, εκκρεμούν άλλες δύο προσφυγές εναντίον της), η Μολδαβία (2012) και η Γεωργία (2015) έχουν καταδικαστεί για παραβίαση του άρθρου 11 (δικαίωμα συνάθροισης) σε συνδυασμό με το άρθρο 14 (απαγόρευση διακρίσεων) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α), ακριβώς επειδή απαγόρευσαν εκδηλώσεις αντίστοιχες με το Pride. Eίναι πλέον σαφές ότι η ίδια η διεξαγωγή του Pride είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ενάσκηση ανθρώπινων δικαιωμάτων χωρίς διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου. Θα έπρεπε λοιπόν να θεωρείται εύλογο ότι το ραδιοτηλεοπτικό σποτ αποτελεί ένα κοινωνικό μήνυμα, κατά την έννοια της σχετικής νομοθεσίας.

Εντύπωση προκαλεί ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια, όπως φαίνεται, το Athens Pride δεχόταν αδιαμαρτύρητα την απόρριψη του αιτήματος, χωρίς να διεκδικήσει δικαστικά την εξέταση της νομιμότητας των απορριπτικών πράξεων του Ε.Σ.Ρ. Οι πραγματικές κατακτήσεις σε θεσμικό επίπεδο δεν είναι οι συγκυριακές επιτυχίες: η συγκεκριμένη σύνθεση του Ε.Σ.Ρ. μπορεί να ενέκρινε την μετάδοση του μηνύματος, αλλά μια αυριανή σύνθεση μπορεί να επανέλθει στην προηγούμενη πρακτική των απορρίψεων. Εάν το Athens Pride είχε προσφύγει εναντίον των απορρίψεων των προηγούμενων χρόνων, θα υπήρχε όντως ένα θεσμικό κεκτημένο: μία δικαστική απόφαση που θα είχε αξιολογήσει, με τα δεσμευτικά κριτήρια που θέτει η Ε.Σ.Δ.Α. για το θέμα αυτό, την στάση της ανεξάρτητης αρχής επί του θέματος. Εύχομαι να μην χρειαστεί στο μέλλον να ακολουθηθεί αυτή η οδός. Αλλά αν χρειαστεί, θα πρέπει οι θιγόμενοι να την ακολουθήσουν.

Δημοφιλή