Ένα ενισχυμένο σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξάρθρωση των διεθνών εγκληματικών δικτύων διακίνησης μεταναστών και την ενδυνάμωση των ασφαλών, νόμιμων οδών μετανάστευσης παρουσίασε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά την ομιλία της στη Δεύτερη Διάσκεψη της Παγκόσμιας Συμμαχίας για την Καταπολέμηση της Διακίνησης Μεταναστών, που πραγματοποιήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες.
«Η Ευρώπη πρέπει να αποφασίζει ποιος έρχεται σε εμάς και υπό ποιες συνθήκες και όχι οι διακινητές», είπε η φον ντερ Λάιεν, προσθέτοντας: «εργαζόμαστε με τους εταίρους μας για να αποτρέψουμε τα παράνομα ταξίδια, να διαλύσουμε το επιχειρησιακό μοντέλο των διακινητών και να ενημερώνουμε και να προειδοποιούμε καλύτερα όσους στοχοποιούνται από τα κυκλώματα».
Οι εξαγγελίες της φον ντερ Λάιεν έρχονται μόλις δύο ημέρες μετά το Συμβούλιο της ΕΕ, που συμφώνησε σε νέο κανονισμό για ταχύτερες επιστροφές και στη δημιουργία «κόμβων επιστροφής» εκτός ΕΕ, σε τρίτες χώρες.
Η φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο ως προς το νέο μεταναστευτικό πλαίσιο, η εφαρμογή του οποίου αναμένεται τον ερχόμενο Ιούνιο. Η Πρόεδρος της Κομισιόν μίλησε για τον πόνο και την κακοποίηση που υφίστανται τα θύματα των διακινητών και υπογράμμισε το πόσο αναγκαίος είναι ο διεθνής συντονισμός.
Στη συνέχεια, η πρόεδρος της Επιτροπής παρουσίασε το νέο επιχειρησιακό πλαίσιο της ΕΕ, το οποίο στηρίζεται σε τρεις βασικούς άξονες:
την πρόληψη των επικίνδυνων ταξιδιών,
την ενίσχυση του νομικού και επιχειρησιακού πλαισίου ενάντια στα κυκλώματα και
τη δημιουργία νόμιμων και ασφαλών οδών μετανάστευσης, ώστε, όπως είπε, «οι άνθρωποι να διαθέτουν πραγματικές επιλογές και να μη ρίχνουν τη ζωή τους στα χέρια των εγκληματιών».
Η επικεφαλής της Κομισιόν είπε ότι τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της αυστηροποίησης της μεταναστευτικής πολιτικής είναι ήδη ορατά, καθώς οι αφίξεις στις βασικές μεταναστευτικές οδούς έχουν μειωθεί κατά 26% από την αρχή του έτους, μετά τη σημαντική πτώση κατά 37% το 2024.
«Πολεμάμε τους διακινητές και τους λαθρέμπορους με κάθε μέσο. Μόνο πέρυσι, κατασχέσαμε στην Ευρώπη παράνομα περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω των 12 εκατομμυρίων ευρώ από σκάφη μέχρι πυροβόλα όπλα.»
Πρόληψη των παράνομων και επικίνδυνων ταξιδιών
Στο πεδίο της πρόληψης, η φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι κάθε παράνομο ταξίδι που αποτρέπεται ισοδυναμεί με μια ζωή που ενδέχεται να σωθεί.
Η ΕΕ επενδύει σε νέες συνεργασίες με χώρες προέλευσης και διέλευσης, συνδυάζοντας οικονομική ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας με βελτίωση της διαχείρισης συνόρων και ενίσχυση της δυνατότητας των αρχών να αντιμετωπίζουν τα δίκτυα διακινητών, είπε.
Επίσης, έδωσε ιδιαίτερη σημασία στις ενημερωτικές εκστρατείες σε τοπικό επίπεδο, οι οποίες θα αναπτύσσονται ταχύτατα και θα στοχεύουν στην ενημέρωση των ανθρώπων για τους κινδύνους των παράτυπων διαδρομών, προβάλλοντας ταυτόχρονα τις ασφαλείς εναλλακτικές.
Η Πρόεδρος στάθηκε ιδιαίτερα στην αυξανόμενη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα κυκλώματα διακινητών. Όπως τόνισε, «ό,τι είναι παράνομο εκτός διαδικτύου πρέπει να είναι παράνομο και εντός του διαδικτύου».
Η Europol, η οποία λαμβάνει πλέον πρόσθετους πόρους και προσωπικό, αναπτύσσει νέα επιχειρησιακά εργαλεία για τον εντοπισμό περιεχομένου που σχετίζεται με διακίνηση: εικόνες, λέξεις-κλειδιά, ψευδώνυμα και κωδικοποιημένα μηνύματα. Τους τελευταίους μήνες, κοινές επιχειρήσεις της Europol με ευρωπαϊκές και τρίτες χώρες οδήγησαν στον εντοπισμό και το κλείσιμο λογαριασμών στα κοινωνικά δίκτυα, στην αποκάλυψη νέων συνδέσεων μεταξύ συμμοριών και στην πρόκληση «εκτεταμένης αναστάτωσης» στα κυκλώματα, όπως ανέφερε η Πρόεδρος.
Ανταπόκριση στο εξελισσόμενο επιχειρησιακό μοντέλο των διακινητών
Πέρα από το διαδίκτυο, η ΕΕ στοχεύει πλέον και στην καρδιά της εγκληματικής οικονομίας των διακινητών. Η φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι αναβαθμίζεται το Ευρωπαϊκό Κέντρο Κατά της Διακίνησης Μεταναστών, το οποίο θα αποκτήσει συνδέσμους σε τρίτες χώρες.
Παράλληλα, ενισχύεται η συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών και των ξένων αρχών για την ιχνηλάτηση των ροώ των χρημάτων ένα κρίσιμο εργαλείο για την αποκάλυψη των παράνομων τραπεζικών δικτύων που χρησιμοποιούν οι εγκληματικές οργανώσεις.
«Ό,τι κι αν κρύβουν, θα το εντοπίσουμε. Ό,τι κι αν κρυπτογραφούν, θα το αποκωδικοποιήσουμε», δήλωσε με έμφαση.
Σημαντική πρωτοβουλία αποτελεί και το νέο ευρωπαϊκό καθεστώς κυρώσεων που βρίσκεται σε προετοιμασία. Το σύστημα αυτό θα επιτρέπει το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων των διακινητών καθώς και την επιβολή απαγορεύσεων εισόδου, με στόχο όπως είπε «να χτυπήσουμε την οικονομική καρδιά του εγκλήματος».
Παράλληλα, η ΕΕ σχεδιάζει να τριπλασιάσει τη δύναμη της Frontex, ώστε οι ευρωπαίοι συνοριοφύλακες να φτάσουν τους 30.000.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι «τα ασφαλή σύνορα αποτελούν θεμελιώδη προϋπόθεση για μια δίκαιη, ασφαλή και ανθρώπινη μεταναστευτική πολιτική».
Επιπλέον, αναφέρθηκε στη συνεργασία της ΕΕ με τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), μετά τη διαπίστωση ότι οι διακινητές χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο εμπορικές μεταφορές. Η νέα συμφωνία προβλέπει ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ αεροπορικών εταιρειών, αεροδρομίων και αρχών ασφαλείας για την πρόληψη παράνομων μετακινήσεων και τον εντοπισμό ανθρώπων που βρίσκονται σε ανάγκη.
Δημιουργία ασφαλών και νόμιμων οδών μετανάστευσης
Στο τρίτο σκέλος, αυτό των νόμιμων οδών μετανάστευσης, η φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι η ΕΕ επενδύει στην ενδυνάμωση δεξιοτήτων μέσω της πρωτοβουλίας Global Gateway, αλλά και σε νέους μηχανισμούς κινητικότητας, όπως οι Συνεργασίες Ταλέντων με τρίτες χώρες. Ειδική μνεία έκανε στο νέο ευρωπαϊκό «Μητρώο Ταλέντων», το οποίο θα αντιστοιχίζει ευρωπαίους εργοδότες με εργαζομένους από τρίτες χώρες, καθώς και στο πρώτο Γραφείο Πύλης που θα λειτουργήσει πιλοτικά στην Ινδία.
Σύμφωνα με την Πρόεδρο, τα νέα αυτά εργαλεία «δίνουν ευκαιρίες στους νέους να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να χτίσουν το μέλλον τους, ενώ παράλληλα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης».
Η ομιλία ολοκληρώθηκε με την ανακοίνωση ότι η Παγκόσμια Συμμαχία αποκτά πλέον μόνιμη γραμματεία και σταθερή χρηματοδότηση, ώστε να ανταποκρίνεται στις αυξημένες απαιτήσεις και φιλοδοξίες της.
Η ΕΕ θα εντείνει την συνεργασία της με τον G7, το Συμβούλιο της Ευρώπης και τους Οργανισμούς του ΟΗΕ, με στόχο τη δημιουργία ενός ευρύτερου διεθνούς συνασπισμού ενάντια στη διακίνηση.
«Ο κοινός μας στόχος είναι σαφής», κατέληξε η φον ντερ Λάιεν. «Να βγάλουμε τους διακινητές εκτός παιχνιδιού και να σώσουμε χιλιάδες ζωές».
