Ο υποψήφιος της άκρας δεξιάς Χοσέ Αντόνιο Καστ εξελέγη νέος πρόεδρος της Χιλής, μετά τη νίκη του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών σύμφωνα με την καταμέτρηση της εφορευτικής επιτροπής (SERVEL).
Ο Καστ, επικράτησε με 58,30% των ψήφων έναντι της υποψηφίου της Αριστεράς Γιανέτ Χάρα, η οποία έλαβε το 41,70%, κατά τα ως τώρα αποτελέσματα, με το 76% των ψήφων να έχει καταμετρηθεί.
Υποστηρικτές του 59χρονου υποψηφίου της άκρας δεξιάς, ανεμίζοντας σημαίες της Χιλής, βγήκαν σε δρόμους πόλεων να πανηγυρίσουν τη νίκη του, 52 χρόνια μετά το αιματηρό πραξικόπημα του Πινοσέτ, σε μια χώρα που υπέφερε για σχεδόν 2 δεκαετίες από την χούντα.
Η υποψήφια συμμαχίας της αριστεράς για την προεδρία της Χιλής Γιανέτ Χάρα αναγνώρισε την ήττα της λέγοντας ότι «η Δημοκρατία μίλησε δυνατά και καθαρά», προσθέτοντας πως τηλεφώνησε στον «εκλεγμένο πρόεδρο», «να του ευχηθεί επιτυχία» για «το καλό της Χιλής».
Η νίκη του Χοσέ Αντόνιο Καστ σημαίνει πως για πρώτη φορά μετά το τέλος της δικτατορίας του Πινοτσέτ, πριν από 35 χρόνια, θα αναλάβει το κορυφαίο αξίωμα στη Χιλή ακροδεξιός πολιτικός.
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο «συνεχάρη» τον ακροδεξιό «εκλεγμένο πρόεδρο της Χιλής Χοσέ Αντόνιο Καστ για τη νίκη του» στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών διαβεβαιώνοντας πως η κυβέρνηση των ΗΠΑ «αδημονεί» να συνεργαστεί μαζί του «για την ενίσχυση της περιφερειακής ασφάλειας» και για να «αναζωογονηθεί η (διμερής) εμπορική σχέση».
Το αιματηρό παρελθόν της Χιλής
Η νίκη χθες Κυριακή του ακροδεξιού Χοσέ Αντόνιο Καστ, που θα αναλάβει επόμενος πρόεδρος της Χιλής, ξαναζωντανεύει τα φαντάσματα της δικτατορίας του Αουγκούστο Πινοτσέτ (1973-1990) στη χώρα που παραμένει σημαδεμένη από το αιματηρό παρελθόν της.
Η νίκη του δηλωμένου θαυμαστή του Πινοτσέτ, που θα γίνει τον Μάρτιο ο πρώτος ακροδεξιός αρχηγός του κράτους της Χιλής μετά το τέλος της δικτατορίας, κάνει τους συγγενείς των θυμάτων της δικτατορίας να φοβούνται για το μέλλον της χώρας.
«Δεν πάψαμε ποτέ να πιστεύουμε στη δικαιοσύνη, όσο ευτελής κι όσο καθυστερημένη κι αν είναι», λέει η σχεδόν ογδοντάχρονη πρόεδρος της Ένωσης οικογενειών εκτελεσθέντων για πολιτικούς λόγους.
Ο αδελφός της είχε συλληφθεί και βασανιστεί από τη στρατιωτική χούντα.
Στα 75 της, η Αλίσια Λάρα βγήκε από συνάντηση με τον απερχόμενο πρόεδρο της αριστεράς Γκαμπριέλ Μπόριτς στο προεδρικό μέγαρο, βαδίζοντας αργά, στηριζόμενη στο μπαστούνι της. «Για εμάς, αυτή η κυβέρνηση ήταν σαν πνοή καθαρού αέρα», είχε πει, μπροστά σε μνημείο αφιερωμένο στις γυναίκες που έγιναν θύματα της καταστολής του στρατιωτικού καθεστώτος.
Η μεγαλύτερη επιτυχία της κυβέρνησης Μπόριτς ήταν γι’ αυτήν η ώθηση που έδωσε σε εθνικό σχέδιο για τον εντοπισμό των εξαφανισμένων.
Πλέον η κ. Λάρα και άλλοι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Χιλή θα βρουν απέναντί τους από την άνοιξη την κυβέρνηση του κ. Καστ, υποστηρικτή της χούντας που άφησε πίσω πάνω από 3.200 νεκρούς και αγνοούμενους και δεκάδες χιλιάδες φυλακισθέντες και βασανισθέντες.
Θα δώσει χάρη στους φυλακισμένους χουντικούς
Ο Χοσέ Αντόνιο Καστ έχει προαναγγείλει πως θα υποστηρίξει σχέδιο νόμου που προβλέπει να απονεμηθεί χάρη σε κάπου 140 πρώην στελέχη του στρατού και του μηχανισμού ασφαλείας, που κρατούνται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας τα οποία διαπράχθηκαν επί χούντας. Ανάμεσά τους στον ταξίαρχο ε.α. Μιγκέλ Κράσνοφ, στον οποίο επιβλήθηκε αθροιστικά ποινή χιλίων και πλέον χρόνων κάθειρξης.
Στην πρώτη του προεκλογική εκστρατεία, το 2017, ο υπερσυντηρητικός υποψήφιος είχε επισκεφθεί στη φυλακή ανθρώπους καταδικασμένους για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κι είχε διαβεβαιώσει πως το στρατιωτικό καθεστώς είχε κάνει «πολλά πράγματα» για να… υπερασπιστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Είχε υπερασπιστεί τον Μιγκέλ Κράσνοφ, καταδικασμένο –μεταξύ άλλων– για τον βασανισμό εγκύου. «Βλέποντάς τον, δεν μπορώ να φανταστώ όλα όσα λένε γι’ αυτόν», διαβεβαίωνε τον ραδιοφωνικό σταθμό T13. Σε εκείνες τις εκλογές, δεν είχε συγκεντρώσει ούτε το 8% των ψήφων.
Η πιθανή απονομή χάριτος σε δράστες παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει προκαλέσει τεράστιες αντιδράσεις που δεν φαίνεται να σταματήσουν τον Χοσέ Αντόνιο Καστ, που είχε ψηφίσει «ναι» στο δημοψήφισμα του 1988, με το ερώτημα αν οι στρατιωτικοί έπρεπε να παραμείνουν στην εξουσία. Όμως η πλειοψηφία των Χιλιανών ψήφισε τότε «όχι», οδηγώντας στο τέλος της δικτατορίας.
«Ο Καστ εξελέγη παρά, και όχι χάρη, στην υποστήριξή του στον Πινοτσέτ», εκτιμά ο πολιτολόγος Ρόμπερτ Φουνκ του πανεπιστημίου της Χιλής.
Πολλοί φοβούνται ότι μέλλονται δραστικές μειώσεις των προϋπολογισμών του Μουσείου Μνήμης και πολλών θεσμών που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Χιλή.
Το μουσείο προσέφερε αξιοπρέπεια και προβολή στα θύματα της δικτατορίας στη χώρα, που παραμένει «διχασμένη» εξαιτίας των «τραυμάτων» που άφησε πίσω το στρατιωτικό καθεστώς, λέει η διευθύντριά του Μαρία Φερνάντα Γκαρσία. «Η ιστορία μας δεν μπορεί να σβηστεί (…) Είναι μόνιμη υπενθύμιση στην κοινωνία πως οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν πρέπει να επαναληφθούν ποτέ».