Οι επιστήμονες από δύο ηπείρους αποκάλυψαν επιτέλους το μυστήριο του DNA που χαρίζει στις γάτες – ιδίως στα αρσενικά – το χαρακτηριστικό τους χρώμα.

Διαπίστωσαν ότι στις κοκκινομάλλικες γάτες λείπει ένα μικρό τμήμα του γενετικού τους κώδικα· έτσι, τα κύτταρα που καθορίζουν τον τόνο σε δέρμα, μάτια και τρίχωμα παράγουν ανοιχτότερες αποχρώσεις.

Η ανακάλυψη χαροποίησε τόσο τους ερευνητές όσο και τους χιλιάδες φιλόζωους που συγκέντρωσαν χρήματα για τη μελέτη. Οι ειδικοί ελπίζουν πως η λύση του γονιδιακού αυτού γρίφου θα ρίξει φως στο αν οι πορτοκαλί γάτες κινδυνεύουν περισσότερο από ορισμένες παθήσεις.

Ήταν γνωστό εδώ και δεκαετίες ότι η γενετική δίνει στις πορτοκαλί γάτες τιγρέ την ιδιότυπη απόχρωσή τους, αλλά το ακριβές σημείο του DNA που ευθύνεται παρέμενε άγνωστο.

Δύο ομάδες – του Πανεπιστημίου Kyushu στην Ιαπωνία και του Stanford στις ΗΠΑ – δημοσίευσαν ταυτόχρονα την Πέμπτη ( τα ευρήματά τους: στα μελανοκύτταρα (τα κύτταρα που παράγουν χρωστική) το γονίδιο ARHGAP36 εμφανίστηκε υπερδραστήριο.

Συγκρίνοντας DNA από δεκάδες γάτες με ή χωρίς πορτοκαλί τρίχωμα, διαπίστωσαν ότι οι κοκκινωπές έφεραν μια απαλοιφή στο συγκεκριμένο γονίδιο. Χωρίς αυτό το κομμάτι DNA, το ARHGAP36 δεν καταστέλλεται και καθοδηγεί τα μελανοκύτταρα να συνθέτουν πιο ανοιχτή χρωστική ουσία.

Εδώ και χρόνια οι επιστήμονες παρατηρούν ότι οι ολοκόκκινες γάτες είναι κατά κανόνα αρσενικές, κάτι που συνδέεται με το ότι το σχετικό γονίδιο βρίσκεται στο χρωμόσωμα Χ. Αρσενικές γάτες διαθέτουν ένα Χ κι ένα Υ· άρα, ένα μόνο ελαττωματικό Χ αρκεί για να εμφανιστεί το «τζίντζερ» χρώμα. Οι θηλυκές, με δύο Χ, θα χρειάζονταν απαλοιφή και στα δύο αντίγραφα – γι’ αυτό βλέπουμε συχνά μωσαϊκό χρωματισμού.

«Οι πορτοκαλί και οι μαύρες κηλίδες σχηματίζονται επειδή, στην εμβρυϊκή ανάπτυξη, απενεργοποιείται τυχαία το ένα Χ σε κάθε κύτταρο», εξηγεί ο καθηγητής Χιρογιούκι Σασάκι (Kyushu). «Καθώς τα κύτταρα διαιρούνται, δημιουργούνται περιοχές με διαφορετικά ενεργά γονίδια χρώματος, οπότε προκύπτουν οι χαρακτηριστικές κηλίδες».

 

 

Παρότι άκρως επιστημονική, η έρευνα ξεκίνησε ως προσωπικό πάθος του συνταξιοδοτημένου – και δηλωμένου γατόφιλου – καθηγητή Σασάκι. Ο ίδιος και η ομάδα του συγκέντρωσαν 10,6 εκατ. γιεν (περίπου £55 000) μέσω crowdfunding από φιλόζωους σε όλο τον κόσμο.

Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι η μετάλλαξη στο ARHGAP36 ίσως επηρεάζει κι άλλες λειτουργίες, με πιθανές επιπτώσεις στην υγεία ή στην ιδιοσυγκρασία των πορτοκαλί γατών. «Πολλοί ιδιοκτήτες πιστεύουν πως το χρώμα συνδέεται με συγκεκριμένες προσωπικότητες», λέει ο Σασάκι. «Αν κι ακόμη δεν υπάρχουν στέρεα δεδομένα, θα ήταν συναρπαστικό να το διερευνήσουμε».