Ο καύσωνας ταλαιπωρεί τους πάντες και εκτός από τον ανεμιστήρα, το κλιματιστικό ή το παγωμένο νερό, πολλοί αναζητούν ανακούφιση και δροσιά σε ένα κρύο ντους. Ωστόσο, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, αυτή η πρακτική μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματική – και σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και επικίνδυνη.
«Αν και το να βουτήξει κανείς σε ένα κρύο μπάνιο ή ντους αμέσως μετά την έκθεση στη ζέστη μπορεί να φαίνεται ευχάριστο στο δέρμα, δεν συμβάλλει στη μείωση της θερμοκρασίας του πυρήνα του σώματος», επισημαίνουν ερευνητές σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο The Conversation.
Πώς αντιδρά το σώμα όταν υπερθερμαίνεται
Η ιδανική θερμοκρασία του σώματος είναι περίπου 37°C. Όταν όμως η θερμοκρασία του πυρήνα αυξηθεί σημαντικά – ιδίως γύρω στους 39-40°C – μπορεί να προκαλέσει έντονη δυσφορία και κίνδυνο για την υγεία. Σε τέτοιες συνθήκες, ο εγκέφαλος ενεργοποιεί μηχανισμούς ψύξης: στέλνει σήματα στα αιμοφόρα αγγεία και στους μύες κοντά στην επιφάνεια του δέρματος, ώστε να απελευθερωθεί θερμότητα.
Τα αγγεία που βρίσκονται κοντά στην επιδερμίδα διαστέλλονται για να επιτρέψουν στο ζεστό αίμα να φτάσει στο δέρμα, το οποίο είναι πιο δροσερό, βοηθώντας έτσι στη μείωση της θερμοκρασίας του σώματος. Παράλληλα, οι τρίχες του δέρματος παραμένουν επίπεδες ώστε να διευκολύνουν την κυκλοφορία του αέρα και τη διάχυση της θερμότητας.
Γιατί το κρύο ντους μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση
Όταν το σώμα εκτεθεί απότομα σε πολύ κρύο νερό, τα αιμοφόρα αγγεία στο δέρμα συστέλλονται, περιορίζοντας τη ροή του αίματος στην επιφάνεια. Αυτό εμποδίζει τη διάχυση της θερμότητας και αναγκάζει το σώμα να «κρατήσει» τη ζέστη στο εσωτερικό του, αντί να την αποβάλλει.
«Ουσιαστικά ξεγελάτε το σώμα, κάνοντάς το να νομίζει ότι πρέπει να διατηρήσει θερμότητα αντί να την αποβάλει», τονίζουν οι ερευνητές, προσθέτοντας ότι η έκθεση σε νερό περίπου 15°C μπορεί να προκαλέσει «αντίδραση ψυχρού σοκ».
Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για άτομα με καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως στεφανιαία νόσο, καθώς μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες ή ακόμη και θάνατο σε περιπτώσεις απότομης μετάβασης από υπερβολική ζέστη σε κρύο.
Τι πρέπει να προτιμάμε
Τα πολύ ζεστά ντους επίσης δεν ενδείκνυνται, αφού το ζεστό νερό μεταφέρει επιπλέον θερμότητα στο σώμα, επιβαρύνοντας την ήδη υψηλή εσωτερική θερμοκρασία.
Η πιο ασφαλής και αποτελεσματική επιλογή τις πολύ ζεστές ημέρες είναι ένα χλιαρό ή δροσερό ντους, με θερμοκρασία νερού γύρω στους 26-27°C. Αυτό βοηθά το αίμα να φτάσει στην επιφάνεια του δέρματος και να αποβάλλει τη θερμότητα, χωρίς να προκαλεί σύσπαση των αγγείων, διατηρώντας έτσι τη φυσική διαδικασία ψύξης του σώματος.
Πηγή: The Conversation.
