Ένα σπάνιο και εντυπωσιακό θέαμα εκτυλίχθηκε πριν από λίγες εβδομάδες πάνω από την Αδριατική Θάλασσα, όταν ένας εξαιρετικά ισχυρός κεραυνός προκάλεσε δύο σπάνια ατμοσφαιρικά φαινόμενα ταυτόχρονα, τα οποία καταγράφηκαν σε μία και μοναδική φωτογραφία.
Το φαινόμενο παρατηρήθηκε πάνω από την πόλη Ποσάνιο στη βόρεια Ιταλία, κοντά στη Βενετία, έπειτα από ηλεκτρική εκκένωση που σημειώθηκε ανάμεσα στην Ιταλική και τη Βαλκανική Χερσόνησο. Το ηλεκτρικό πεδίο εξαπλώθηκε στην ανώτερη ατμόσφαιρα, ταξιδεύοντας εκατοντάδες χιλιόμετρα και πυροδοτώντας δύο εξαιρετικά σπάνια «Παροδικά Φωτεινά Φαινόμενα» (Transient Luminous Events).
Τη μοναδική εικόνα κατέγραψε ο Ιταλός φωτογράφος Βάλτερ Μπινότο, γνωστός τόσο για τη βράβευσή του με το Wildlife Photographer of the Year όσο και για την εξειδίκευσή του στην αποτύπωση δύσκολα παρατηρήσιμων ατμοσφαιρικών φαινομένων. Στη φωτογραφία διακρίνονται ταυτόχρονα ένα sprite και ένα ELVE, ένας συνδυασμός που σπάνια καταγράφεται ακόμη και από έμπειρους παρατηρητές.
«Πρόκειται για μια σπάνια διπλή ευθυγράμμιση sprite και ELVE. Το sprite είναι το κόκκινο, πλοκαμοειδές σχήμα στο κέντρο, ενώ ο κόκκινος «ιπτάμενος δίσκος» γύρω του είναι το ELVE», εξήγησε ο Μπινότο σε ανάρτησή του.
Τα ELVEs (Emission of Light and Very low-frequency perturbations due to Electromagnetic pulse sources) σχηματίζονται όταν ένας εξαιρετικά ισχυρός κεραυνός παράγει έναν έντονο ηλεκτρομαγνητικό παλμό, ο οποίος φτάνει έως την ιονόσφαιρα. Εκεί δημιουργείται ένας τεράστιος, επίπεδος φωτεινός δακτύλιος που μπορεί να εκτείνεται για εκατοντάδες χιλιόμετρα. Τα sprites, από την άλλη, είναι κόκκινες ηλεκτρικές εκκενώσεις που εκτοξεύονται προς τα πάνω, φτάνοντας σε ύψη 50 έως 90 χιλιομέτρων σχεδόν στο όριο του Διαστήματος.
Το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα και των δύο φαινομένων οφείλεται στη διέγερση ατόμων αζώτου στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Αν και παρόμοια απόχρωση μπορεί να παρατηρηθεί και στο σέλας, εκεί η ενέργεια προέρχεται από το Διάστημα και όχι από κεραυνούς.
Παρότι τα φαινόμενα αυτά διαρκούν μόλις λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου, ο Μπινότο κατάφερε να τα απαθανατίσει χρησιμοποιώντας κάμερα ειδικά τροποποιημένη για αστροφωτογραφία, με αυξημένη ευαισθησία στο υπέρυθρο φως. «Σε περισσότερα από δέκα χρόνια έχω φωτογραφίσει εκατοντάδες sprites, αλλά μόνο τρία ELVEs. Αυτό το στιγμιότυπο είναι ιδιαίτερο γιατί συνδυάζει και τα δύο», δήλωσε στο IFLScience.
Τα ELVEs ανακαλύφθηκαν μόλις το 1990 από πλήρωμα του διαστημικού λεωφορείου Discovery, ενώ τα sprites είχαν φωτογραφηθεί για πρώτη φορά έναν χρόνο νωρίτερα. Παρά τις δεκαετίες που έχουν περάσει, παραμένουν σε μεγάλο βαθμό μυστηριώδη, καθώς η ταχύτητα και η σπανιότητά τους καθιστούν δύσκολη τη συστηματική μελέτη τους.
Σύμφωνα με τον φωτογράφο, σήμερα η καταγραφή τέτοιων φαινομένων είναι πιο προσιτή από ποτέ, χάρη στην πρόοδο της τεχνολογίας και τη διάδοση εξειδικευμένων οδηγιών στο διαδίκτυο. Το αποτέλεσμα, όπως δείχνει η συγκεκριμένη φωτογραφία, είναι εικόνες που αποκαλύπτουν έναν σχεδόν άγνωστο κόσμο πάνω από τις καταιγίδες εντυπωσιακό, φευγαλέο και βαθιά μυστηριώδη.
Με πληροφορίες από το iflscience
