Η κόπωση αποσυνθέτει την Ελλάδα

Πρέπει ακόμα κι ως σύγχρονες Θερμοπύλες να προστατεύσουμε βασικές δημοκρατικές αρχές κι αξίες.
Αθήνα 6 Αυγούστου 2021
Αθήνα 6 Αυγούστου 2021
Xinhua News Agency via Getty Images

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η διαχείριση τόσων πυρκαγιών με ελάχιστες απώλειες ζωών, μια εξ αυτών ενός γενναίου εθελοντή δασοπυροσβέστη, είναι σημαντική. Αλλά ο κάθε καλόπιστος θα παρατηρούσε ότι η δήλωση «τα σπίτια ξαναχτίζονται» δεν απέχει πολύ από την ατάκα «κι αν σου έδινα € 2.000 τι θα τα έκανες»;

Είναι λογικό η κυβέρνηση να κάνει λάθη. Κι η αλήθεια είναι ότι σε σχέση με την προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια καλύτερη κυβέρνηση. Αλλά η σύγκριση αυτή βάζει τον πήχη χαμηλά. Το μέτρο πρέπει να είναι οι πετυχημένες ελληνικές κυβερνήσεις.

Ταυτόχρονα η επικοινωνιακή διαχείριση της λέξης “συγγνώμη”, ίσως της πλέον σημαντικής λέξης που διαθέτει ένας πολιτικός ηγέτης προς το λαό, μαρτυρά περισσότερο το ψυχολογικό βάρος παρά την απαραίτητη ψυχραιμία που πρέπει να διακρίνει μια διαχείρισης κρίσης.

Κι αυτά σε μια περίοδο όπου αφενός είναι υβριδική, με την πανδημία να είναι ανάμεσά μας κι εμείς να παλεύουμε, άνισα και σχεδόν κοινωνικά αδιάφορα, να ζούμε «κανονικά», αφετέρου πολιτικά ανασφαλής.

Η δημοκρατική λειτουργία τείνει να γίνει το σημαντικότερο πρόβλημα της χώρας αφού θα χαρακτηρίσει τη φυσιογνωμία της τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό το τοξικό κλίμα, ακραία επαναλαμβανόμενο τα τελευταία χρόνια, αλλάζει η υφή του δημοκρατικού πολιτεύματος στην Ελλάδα. Δημιουργούνται πλέον σοβαρά θέματα αναντιστοιχίας πολιτικής πρακτικής με την κοινωνική πραγματικότητα. Η ανάγκη επιβίωσης δε, ξεπερνά προβληματισμούς που σίγουρα θα βρούμε μπροστά μας.

Πόσο προασπίζεται η δημοκρατική λειτουργία κι η ευθυκρισία όταν η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας, ζει υπό ασφυκτικές οικονομικές συνθήκες πίεσης μετά από δέκα χρόνια μνημόνια και δύο χειμώνες πανδημίας; Είναι τυχαίο που η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η διαμάχη “εμβολιασμένων εναντίον ανεμβολίαστων” στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης ξεπερνά κατά πολύ την αντίστοιχη της διαμάχης “μνημονιακών εναντίον αντιμνημονιακών”;

Η έκρηξη οργής των πολιτών συνδέεται αποκλειστικά με την κυβερνητική διαχείριση των πυρκαγιών ή κρύβει κι άλλα χαρακτηριστικά;

Η καθηγήτρια Hélène Landemore, σε ένα πρόσφατο συνέδριο για το μέλλον της Δημοκρατίας είχε αναφέρει ότι δεν μπορεί να κατανοήσει πώς στη σημερινή εποχή της τεχνολογίας και της δυνατότητας άμεσης δημοκρατίας εμείς ως πολίτες δεχόμαστε αγόγγυστα εκλογές κάθε τέσσερα χρόνια, δηλαδή αποδεχόμαστε να λειτουργούμε με όρους 18ου και 19ου αιώνα. Κι υπερθεμάτισε υπέρ του τρόπου λειτουργίας της Ελβετίας.

Η πολιτική κι η πνευματική ελίτ της χώρας οφείλει να αντιδράσει. Οι πολίτες οφείλουν να αντιδράσουν.

Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για την απώλεια εορτασμού των 200 ετών και την μη ανάπτυξη θετικού εθνικού συναισθήματος. Επικοινωνιακά ίσως να είναι η μεγαλύτερη αποτυχία που έχω δει τα τελευταία χρόνια και δεν πρέπει η δικαιολογία της πανδημίας να την καλύπτει.

Η αποτυχία αυτή κατά συρροή συμβάλει και στην αποτυχία της εκστρατείας εμβολιασμού. Δεν υφίσταται ενιαίο ή έστω πλειοψηφικό αίσθημα σύγχρονου πατριωτισμού τη χρονιά που θα έπρεπε να είναι εθνικός στόχος. Οι πυρκαγιές στην Ελλάδα ανέδειξαν περίτεχνα το έλλειμα αυτό.

Σε αυτό το συνεχιζόμενα επαναλαμβανόμενο τοξικό κλίμα, βασικές ελευθερίες τίθενται εν αμφιβόλω. Στο όνομα της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, ύψιστο αγαθό, καταλύονται δημοκρατικές επιλογές. Κι αυτό δεν έχει να κάνει με το φαινόμενο της Πανδημίας όπου η έννοια της προάσπισης της υγείας του κοινωνικού συνόλου υπερέχει του ατομικού δικαιώματος αλλά κι όπου κι εκεί η δημοκρατική επιλογή θα πρέπει να υπερέχει έναντι των απολυταρχικών μέσων επιβολής μιας απόφασης.

Έχει να κάνει ότι πρώτη φορά διαβάστηκαν απόψεις που δικαιολόγησαν την απόφαση της Πολιτείας, μέσω της επιβολής εκτεταμένων εκκενώσεων, να αφαιρέσει από τον πολίτη το δικαίωμα επιλογής αν θα μείνει σπίτι του με δική του ευθύνη.

Ελπίδα υπάρχει. Προσωπικά την είδα ξημερώματα της πυρκαγιάς της Βαρυμπόμπης στα μάτια μιας 70χρονης εθελόντριας Ελληνίδας που ήταν υπεύθυνη για την διακομιδή νερών στους πυροσβέστες και τους εθελοντές. Ανάμεσα σε βροχή από στάχτες και καταχνιά.

Ωστόσο πρέπει ακόμα κι ως σύγχρονες Θερμοπύλες να προστατεύσουμε βασικές δημοκρατικές αρχές κι αξίες. Η χώρα αυτή διαθέτει υπέροχους ανθρώπους. Είναι θέμα ορθών αποφάσεων να γίνει υπέροχη χώρα.

Δημοφιλή