Οι πρόσφατες εξελίξεις στα Ελληνοτουρκικά και κυρίως ο λεκτικός εκτροχιασμός του Τούρκου Προέδρου μαρτυρεί τον πιο σκληρό αναθεωρητισμό ως μοντέλο εξωτερικής πολιτικής της γειτονικής μας χώρας και παράλληλα αναδεικνύει κάτι ακόμα πιο συμβολικό: Την ηθική, πολιτισμική και αξιακή απόσταση, που υπάρχει ακόμη και στις ημέρες μας, ανάμεσα στον Δυτικό τρόπο σκέψης και δράσης και στον εξ Ανατολής. Ο Ερντογάν εκφέρει έναν λόγο βαθύτητα αλυτρωτικό και εθνικιστικό, ο οποίος βρίσκεται μακριά από τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο δυτικός τρόπος σκέψης, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο ασκείται η διπλωματία στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.
Ο Τούρκος Πρόεδρος με τις τελευταίες του δηλώσεις, αλλά και με την γενικότερη πορεία του στον δημόσιο βίο έχει αποδείξει με πόση απαξία, αδιαφορία και κυνισμό, αντιμετωπίζει την ιστορική αλήθεια. Όταν μιλά για το ένδοξο παρελθόν της Τουρκίας εννοεί τα θύματα από τις γενοκτονίες και τις θηριωδίες που διέπραξαν οι πρόγονοί του και πάνω στο αίμα αυτών στήθηκε το σύγχρονο τουρκικό κράτος.
Για να είμαστε ακριβοδίκαιοι και ιστορικά ακριβείς, η ρητορική του Τούρκου Προέδρου δεν είναι θέμα ιδιοσυγκρασίας, ούτε αποτελεί διπλωματική τακτική ή καπρίτσιο. Η γειτονική μας χώρα, ανεξάρτητα από το ποιος ηγείται, έχει ξεκάθαρη αλυτρωτική εξωτερική πολιτική και ερμηνεύει το διεθνές δίκαιο κατά το δοκούν. Αδυνατεί, όχι μόνο από πεποίθηση αλλά και οντολογικά, να ασκήσει εξωτερική πολιτική που να συνδέεται με τον οποιοδήποτε τρόπο με τον δυτικό τρόπο σκέψης. Η ανατολίτικη λογική του παζαριού, του εκβιασμού, του τραμπουκισμού, είναι διαχρονικά τα εργαλεία της για την άσκηση της εξωτερικής της πολιτικής.
Πώς αντιδρούμε λοιπόν σε μια συμπεριφορά η οποία δεν είναι απόρροια εξωγενών αντιδράσεων αλλά σύμφυτη με την ιδιοσυγκρασία των γειτόνων μας; Πώς αντιδρούμε όταν έχουμε έναν γείτονα που πρεσβεύει το αντίθετο από αυτά τα οποία συμβολίζει ο δυτικός τρόπος σκέψης;
Αποτελεί ίσως μονόδρομο η διεθνοποίηση της παραβατικής συμπεριφοράς της Τουρκίας, όχι με υστερικό τρόπο, ούτε με τη λογική του αδικημένου, αλλά με ορθό λόγο για να δείξουμε ακριβώς τι συμβολίζει η διένεξη ανάμεσα στις δύο χώρες, τι εμπεριέχει ως αξιακό φορτίο το τουρκικό αφήγημα και κυρίως τι διακυβεύεται σε περίπτωση όπου ο νεο-οθωμανικός αναθεωρητισμός αντιμετωπιστεί επιπόλαια ως ένα ακόμη καπρίτσιο των γειτόνων και όχι όπως πραγματικά είναι.
Τι είναι; Πολύ απλά ένα αντί-δυτικό ιδεολόγημα με σαφή αναθεωρητικά και φοντεμενταλιστικά χαρακτηριστικά που στρέφεται ενάντια σε ότι συμβολίζει ο δυτικός πολιτισμός. Ο κατευνασμός προς την Τουρκία το μόνο που κάνει είναι να την αποθρασύνει. Αυτό είναι που πρέπει να καταστήσουμε σαφές στην διεθνή κοινότητα. Γιατί αυτό μας διαφοροποιεί από την Τουρκία και μας καθιστά πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή.
Όμως είναι σημαντικό να το κατανοήσουμε και εμείς και να επανοηματοδοτήσουμε τι σημαίνει πατρίδα στον 21ο αιώνα, απενοχοποιημένα, γιατί σε μια εποχή σύγχυσης οι συμβολισμοί έχουν και πρακτική σημασία, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για την Ευρώπη και τη Δύση.