«….Κι αν λέω ψέματα κι αν λέω παραμύθια
κι η ζητιανιά τα δυο χεράκια μου στραβώνει
μην με μαλώνεις, μόνο δώσε μια βοήθεια
το άδειο μας πρόσωπο η Κύπρος το πληρώνει…»
Διονύσης Σαββόπουλος: ΡΕΖΕΡΒΑ
Με ιδιαιτέρως πικρόχολα και επικριτικά σχόλια μερίδα αριστερών ψηφοφόρων σε Ελλάδα και Κύπρο υποδέχθηκαν το θάνατο της Βασίλισσας Ελισάβετ της Αγγλίας. Σε ιδιαίτερα φορτισμένο τόνο επανάφεραν στην συλλογική μας μνήμη την ευθύνη της βασίλισσας που δεν δέχθηκε να απονείμει χάρη, οδηγώντας στον απαγχονισμό τον 18χρονο Ευαγόρα Παλικαρίδη (Διαβάστε μια συγκλονιστική αφήγηση από την αδερφή του Ευαγόρα Παλληκαρίδη)που είχε πρωτοστατήσει κατά του σημαιοστολισμού της Πάφου με Αγγλικές σημαίες την ημέρα στέψης της βασίλισσας, τον Ιούνιο του 1953. Ήταν δε τόσο σφοδρή η σκληρότητα των αποικιοκρατών που φυλάκισαν τα πτώματα 9 απαγχονισμένων αγωνιστών, μεταξύ των οποίων των Καραολή και Δημητρίου, υποδηλώνοντας τον φόβο τους στο να αποτελέσουν σύμβολα ευρύτερης ριζοσπαστικοποίησης.
Εντύπωση προκαλεί η όψιμη ευαισθησία των «προοδευτικών» συμπολιτών μας για τους αγώνες της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών υπό τον Γρίβα Διγενή και με κύριο υποκείμενο την μαθητιώσα νεολαία και τους αγρότες την περίοδο 55-59, με αίτημα την αυτοδιάθεση και την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Αίτημα του 96% των Κυπρίων στο Ενωτικό δημοψήφισμα του 1950 που αποτέλεσε την τελευταία αναλαμπή της Μεγάλης ιδέας για ενσωμάτωση του ευρύτερου ελληνισμού στον Εθνικό κορμό, μετά τα τραγικά γεγονότα της Σμύρνης του 22, το οποίο, όπως και στην περίπτωση της Κρήτης, συναντούσε την κάθετη αντίδραση των Άγγλων που ήθελαν τον απόλυτο έλεγχο της Μεσογείου.
Ένας αντι-ιμπεριαλιστικός αγώνας που αποτέλεσε σύμβολο των εθνικο-απελευθερωτικών κινημάτων στη Λατινική Αμερική, στην Αφρική και στην Ασία την δεκαετία του 60, όπως παραδέχεται σε συγχαρητήρια επιστολή του προς τον Διγενή ο ίδιος ο Κάστρο, στον οποίο όμως δεν συμμετείχε επίσημα το ομογάλακτο Κομουνιστικό Κόμμα Κύπρου (ΑΚΕΛ), αποτελώντας παγκόσμια πρωτοτυπία.
Κι ενώ η Ελλαδική Αριστερά υποστήριξε αρχικά το αίτημα της ένωσης ενδυναμώνοντας την εκλογική της απήχηση στις εκλογές του 1958 που έλαβε το 25% των ψήφων κι έγινε αξιωματική αντιπολίτευση, το εγκατέλειψε μετά το 1964 όταν η ΕΣΣΔ τάχθηκε κατά την ένωσης της Κύπρου με την καπιταλιστική- ιμπεριαλιστική Ελλάδα.
Έκτοτε το ενδιαφέρον των προοδευτικών διανοούμενων της χώρας στράφηκε αποκλειστικά στα δικαιώματα των «αδελφών Τουρκο-κυπρίων» και στις μονομερείς καταγγελίες για τις εθνικιστικές ακρότητες της ΕΟΚΑ Β. Για να φτάσουμε στις μέρες μας όπου ο καθηγητής Αντώνης Λιάκος αντιπαραθέτει στα φυλακισμένα μνήματα και στο κρησφύγετο του Αυξεντίου ένα μουσείο-σφαγιασθέντων Τούρκων από τους Έλληνες ενώ στο βιβλίο της Ιστορίας της Γ Λυκείου ο αγώνας της ΕΟΚΑ χαρακτηρίζεται ως «υπερσυντηρητικός εθνικισμός» κι άλλα εξίσου φαιδρά.
Η επαμφοτερίζουσα στάση του ΑΚΕΛ ήταν καθοριστική στην έκβαση του εθνικο-απλευθερωτικού αγώνα το 1955-59 αφού οδήγησε σε εθνική πόλωση που εξυπηρετούσε την Αγγλική πολιτική του «διαίρει και βασίλευε», αφήνοντας στην Δεξιά την τύχη της έκβασης του, η οποία δεν διέθετε τις δυνατότητες επιτυχούς ολοκλήρωσης λόγω των πολλαπλών εξαρτήσεων της από τον Δυτικό παράγοντα.
Εξαρτήσεις που οδήγησαν στην ολέθρια για τα εθνικά μας συμφέροντα συνθήκη Ζυρίχης Λονδίνου το 1959, όπου η Τουρκία αναγνωρίστηκε εγγυήτρια δύναμη, στην απομάκρυνση της ελληνικής μεραρχίας από την Κύπρο το 1967 και στο πραξικόπημα Ιωαννίδη κατά του Μακαρίου τον Ιούλιο του 74. Αποτέλεσμα, η ευκαιρία που εκμεταλλεύτηκε η Τουρκία για την παράνομη εισβολή και κατοχή του 36% του νησιού υπό την ανοχή των Αμερικανών και την σύμφωνη γνώμη του Υπουργού Εξωτερικών της ΕΣΣΔ Αντρέι Γκρομίκο.
Έκτοτε η Αγγλία αποτελεί τον επίσημο συντάκτη όλων των περί Κύπρου προσχεδίων των αποφάσεων του ΟΗΕ, με φιλοτουρκικές αναφορές, εποικοδομητικές ασάφειες, και σκόπιμες παραλείψεις. Χαρακτηριστικότερο το σχέδιο ΑΝΑΝ που εξίσωνε πολιτειακά την Τουρκοκυπριακή με την Ελληνοκυπριακή κοινότητα κι απορρίφθηκε στο ιστορικό δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου του 2004 από το 76% των ελληνοκυπρίων με την συμβολή του αειμνήστου προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου.
Πολλές οι ευθύνες λοιπόν που βαραίνουν την εκλιπούσα βασίλισσα που στέρησε την ζωή σε μικρούς μαθητές αλλά τεράστιο και το δικό μας έλλειμμα που οδήγησε σε ιστορική λήθη και σε πολιτικά λάθη που μόνο αν τα αναγνωρίσουμε μπορεί να αποτρέψουμε επερχόμενες εθνικές καταστροφές, ίσως και μεγαλύτερες….
Ο Θεός να την συγχωρέσει!