Ιστορία του Τύπου δύο αιώνων σε έναν όροφο διαμερίσματος στην Πάτρα

Περιήγηση στο μοναδικό στο είδος του - τοπόσημο της πόλης - Μουσείο Τύπου της Πάτρας.
Αποψη εσωτερικών χώρων του Μουσείου Τύπου. Σε πρώτο πλάνο το πρακτικό της Γ' Εθνοσυνέλευσης της Τροιζήνας.
Αποψη εσωτερικών χώρων του Μουσείου Τύπου. Σε πρώτο πλάνο το πρακτικό της Γ' Εθνοσυνέλευσης της Τροιζήνας.
Μουσείο Τύπου ΕΣΗΕΠΗΝ

Γειτνιάζει με το επιβλητικό κτήριο που στεγάζει τα γραφεία της «Πελοποννήσου», της μακροβιότερης εφημερίδας της Πάτρας και εκ των μακροβιότερων εφημερίδων της Ελλάδας.

Τα επιβλητικά γραφεία της μακροβιότερης εφημερίδας της Πάτρας, Πελοπόννησος, στην οδό Μαίζωνος.
Τα επιβλητικά γραφεία της μακροβιότερης εφημερίδας της Πάτρας, Πελοπόννησος, στην οδό Μαίζωνος.
Κατερίνα Λυμπεροπούλου

Χτυπώντας κανείς το κουδούνι της πολυκατοικίας στην οδό Μαίζωνος, αριθμός 200 δεν περιμένει ότι στον 3ο όροφο θα έρθει αντιμέτωπος με έναν μοναδικό θησαυρό που ασφυκτιά κλεισμένος σε έναν όροφο, όπως αυτός που στεγάζεται το Μουσείο Τύπου της Πάτρας. Ο χώρος δεν επαρκεί για να αναδειχθούν τα εκθέματα του και προφανώς δεν παραπέμπει σε μουσείο.

Τίτλοι παλαιών εφημερίδων στο Μουσείο Τύπου Πάτρας.
Τίτλοι παλαιών εφημερίδων στο Μουσείο Τύπου Πάτρας.
Κατερίνα Λυμπεροπούλου

Παρ′ όλα αυτά, στα έκπληκτα μάτια του επισκέπτη αναδεικνύεται μοναδικό αρχειακό υλικό όπως εφημερίδες με τα αλλόκοτα ονόματα «Φορολογούμενος», «Απελπισία», «Τραγέλαφος» μαζί με χειρόγραφη επιστολή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη με την οποία ζητάει να δοθεί αμνηστία σε αγωνιστή, το πρωτότυπο χειρόγραφο της Γ’ Εθνοσυνέλευσης του 1827 στην Τροιζήνα με το οποίο προσκαλείται ο Ι. Καποδίστριας να αναλάβει την διακυβέρνησης της απελευθερωμένης Ελλάδας, αλλά και πρωτότυπο εισιτήριο των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων του 1896.

Από τα εγκαίνια του Μουσείου Τύπου την δεκαετία του '50. (Από αριστερά) Δημήτρης Λάγαρης, Πρόεδρος της Ενώσεως Συντακτών, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Στρατής Μυριβήλης, Γιάννης Κάραλης (δημοσιογράφος).
Από τα εγκαίνια του Μουσείου Τύπου την δεκαετία του '50. (Από αριστερά) Δημήτρης Λάγαρης, Πρόεδρος της Ενώσεως Συντακτών, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Στρατής Μυριβήλης, Γιάννης Κάραλης (δημοσιογράφος).
Μουσείο Τύπου ΕΣΗΕΠΗΝ

Εφημερίδες από το 1815 έως σήμερα περισσότερων των 1000 διαφορετικών τίτλων, που καλύπτουν όχι μόνο την Πάτρα αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα, 1000 διαφορετικά περιοδικά από το 1852 και έπειτα, 67ημερολόγια της περιόδου 1879- 1970, σπάνιες εκδόσεις και τίτλοι βιβλίων που χάθηκαν με το πέρασμα των χρόνων, είναι ένα μόνο μέρος από την πλούσια συλλογή του Μουσείου Τύπου.

Το Λαχείον Ενώσεως Συντακτών Η.Ε.Α.
Το Λαχείον Ενώσεως Συντακτών Η.Ε.Α.
Μουσείο Τύπου ΕΣΗΕΠΗΝ

Το Μουσείο Τύπου ανήκει στην ΕΣΗΕΠΗΝ (Ενωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Πελοποννήσου Ηπείρου Νήσων) και ιδρύθηκε το καλοκαίρι του 1957 χάρη στην αγάπη, την επιμονή και το πείσμα του Νίκου Πολίτη (1920 - 2005), συγγραφέα, δημοσιογράφου, ιστορικού της Πάτρας και του αθλητισμού. Ως πηγές των πολλών βιβλίων που έχει γράψει, σχετικά με την Πάτρα και την ιστορία της, χρησιμοποιούσε το Μουσείο Τύπου της πόλης κάνοντας πολύχρονες και χρονοβόρες έρευνες.

Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς της Πάτρας μαζί με τον Στέφανο Θωμόπουλο και τον Κώστα Τριανταφύλλου. Σήμερα μας κοιτάει πίσω από την κορνίζα φωτογραφίας του στους χώρους του Μουσείου σε διάλογο με ασπρόμαυρο σκίτσο του Κωστή Παλαμά.

Ο Νίκος Πολίτης σε διάλογο με τον Κωστή Παλαμά.
Ο Νίκος Πολίτης σε διάλογο με τον Κωστή Παλαμά.
Κατερίνα Λυμπεροπούλου

Το Μουσείο Τύπου είναι το μοναδικό οργανωμένο στην Ελλάδα και ένα από τα ελάχιστα στο είδος του στην Ευρώπη, σύμφωνα με τα λεγόμενα του προέδρου του, δημοσιογράφου, Μιχάλη Βασιλάκη που μας ξεναγεί σε σημαντικά εκθέματα.

Ο Μιχάλης Βασιλάκης μας δείχνει παρουσίαση του «Δαίμονα του Τυπογραφείου».
Ο Μιχάλης Βασιλάκης μας δείχνει παρουσίαση του «Δαίμονα του Τυπογραφείου».
Κατερίνα Λυμπεροπούλου

Σκοπός του είναι η συγκέντρωση και η διαφύλαξη εφημερίδων, περιοδικών, χειρογράφων και άλλων εντύπων κυρίως από το παρελθόν, που αποτελούν την πηγή της πληροφόρησης για την ιστορία του τόπου μας. Διαθέτει πλούτο ιστορικών κειμηλίων, σπανίων χειρόγραφων, παλαιών εκδόσεων και εκατοντάδων χιλιάδων αρχειοθετημένων φύλλων εφημερίδων.

Παλιές εφημερίδες βιβλιοδετημένες προσφέρονται στους ενδιαφερόμενους.
Παλιές εφημερίδες βιβλιοδετημένες προσφέρονται στους ενδιαφερόμενους.
Μουσείο Τύπου ΕΣΗΕΠΗΝ

Το έργο της ψηφιοποίησης και τα εκπαιδευτικά του προγράμματα

Σημαντικό μέρος του υλικού αυτού, περίπου 303.000 σελίδες, έχει ψηφιοποιηθεί και διατίθεται στο διαδίκτυο με ελεύθερη πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας του Μουσείου Τύπου διευκολύνοντας την μελέτη σε ερευνητές της ιστορίας, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές.

Παράλληλα, το Μουσείο Τύπου σε συνεργασία με μουσειοπαιδαγωγούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης υλοποιεί δωρεάν εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθήτριες και μαθητές Δημοτικών Σχολείων. Τα προγράμματα αυτά γίνονται στο χώρο του Μουσείου Τύπου, αλλά μπορούν να γίνουν και εξ αποστάσεως. Το 75% των φυσικών επισκεπτών του Μουσείου Τύπου είναι μαθητές σχολείων και το υπόλοιπο 25% είναι προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές, ερευνητές, ιστορικοί και μεμονωμένοι επισκέπτες.

Το Μουσείο Τύπου είναι ανοικτό καθημερινά (09:00-13:00) με δωρεάν είσοδο για το κοινό.

Αντίγραφο της εφημερίδας Ελληνικά Χρονικά που εκδιδόταν στο Μεσολόγγι από το 1824 έως το 1826 από τον Ιωάννη Ιάκωβο Μάγιερ.
Αντίγραφο της εφημερίδας Ελληνικά Χρονικά που εκδιδόταν στο Μεσολόγγι από το 1824 έως το 1826 από τον Ιωάννη Ιάκωβο Μάγιερ.
Μουσείο Τύπου ΕΣΗΕΠΗΝ

Το στεγαστικό

Οπως προαναφέρθηκε, το Μουσείο Τύπου στεγάζεται σήμερα στον 3ο όροφο ενός διαμερίσματος της Πάτρας. Είναι ιδιοκτησίας της ΕΣΗΕΠΗΝ.

Ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΠΗΝ, Κυριάκος Κορτέσης, αποκαλύπτει τίτλους παλιών εφημερίδων στο Μουσείο Τύπου.
Ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΠΗΝ, Κυριάκος Κορτέσης, αποκαλύπτει τίτλους παλιών εφημερίδων στο Μουσείο Τύπου.
Κατερίνα Λυμπεροπούλου

Η διοίκηση του Μουσείου Τύπου διεκδίκησε από το 2007 την πολυετή παραχώρηση χρήσης ενός νεοκλασικού κτιρίου που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Πατρέως 81 και Καραϊσκάκη 138 στην Πάτρα, την άλλοτε έδρα της Νομαρχίας Αχαΐας, που παραμένει κλειστό και αναξιοποίητο. Είχε εγκριθεί τότε η προσωρινή παραχώρηση χρήσης από την Κτηματική Εταιρία Δημοσίου, αλλά δεν προχώρησε ποτέ. Το ακίνητο ανήκει σήμερα στην Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ Α.Ε.).

Σύμφωνα με τους ανθρώπους του, αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη επιλογή για την μετεγκατάσταση του Μουσείου Τύπου, ενώ πριν από λίγους μήνες (Ιούλιος 2023) υποβλήθηκε νέο αίτημα για την παραχώρηση χρήσης του ακινήτου στην διοίκηση της ΕΤΑΔ Α.Ε.

«Απευθυνθήκαμε για πρώτη φορά στην Πολιτεία με την ελπίδα ότι θα εξετάσει με θετική ματιά το αίτημά μας, με σκοπό την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών του Μουσείου Τύπου της Ένωσης», καταλήγει ο Μιχάλης Βασιλάκης.

Δημοφιλή