Καθώς μαγειρεύουμε, αποθηκεύουμε τρόφιμα, ακόμα και όταν φτιάχνουμε τον πρωινό μας καφέ ή το τσάι, μπορεί να προσθέσουμε ακούσια μικροπλαστικά μέσα σε αυτά. Τα μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια εμφανίζονται όλο και περισσότερο όχι μόνο στα τρόφιμά μας αλλά και στο σώμα μας.
Ένας σημαντικός τρόπος με τον οποίο τα μικροπλαστικά εισέρχονται στα τρόφιμά μας είναι μέσω του μολυσμένου εδάφους, του νερού και του αέρα. Αλλά μπορεί επίσης να συμβεί και μέσα στην κουζίνα, μέσω απλών καθημερινών συνηθειών που πιθανότατα μπορούμε να ελέγξουμε σε μεγάλο βαθμό.
Είτε κόβουμε τα λαχανικά μας σε μία πλαστική επιφάνεια κοπής, είτε αποθηκεύουμε τα φρούτα μας σε πλαστικές σακούλες, αυξάνουμε σημαντικά τον κίνδυνο.
Προς το παρόν, χρειάζονται πολύ περισσότερες έρευνες για να κατανοήσουμε καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο τα μικροπλαστικά και τα νανοπλαστικά μπορεί να επηρεάσουν άμεσα ή να βλάψουν την ανθρώπινη υγεία.
Ωστόσο, ορισμένα πρώτα ερευνητικά αποτελέσματα μας επιτρέπουν να δούμε ότι οι πιθανές συνέπειες για την υγεία μπορεί να είναι αρκετά σοβαρές. Για παράδειγμα, ευρήματα από μια μελέτη δείχνουν ότι τα μικροπλαστικά που βρίσκονται στις αρτηρίες μπορεί ενδεχομένως να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής νόσου.
1. Πλαστικές επιφάνειες κοπής
Πολλοί άνθρωποι βασίζονται στις πλαστικές επιφάνειες κοπής επειδή μπορούν να καθαριστούν πολύ πιο εύκολα. Αλλά αυτό μπορεί να μην είναι η καλύτερη ιδέα. Όταν κόβουμε το φαγητό σε ένα πλαστική επιφάνεια κοπής, συχνά προσθέτουμε μικροπλαστικά απευθείας στο φαγητό σας.
«Οι πλαστικές επιφάνειες κοπής είναι μία από τις μεγαλύτερες αιτίες για την ύπαρξη μικροπλαστικών στο φαγητό μας, αλλά και το πρώτο πράγμα που μπορούμε εύκολα να αλλάξουμε», δηλώνει η Τζένιφερ Μπράντον, ειδικός στα μικροπλαστικά, ωκεανογράφος και ιδρύτρια της Wild Beacon Consulting.
Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Environmental Science & Technology, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι μπορεί να εκτίθενται σε έως και 50 γραμμάρια μικροπλαστικών κάθε χρόνο από τη χρήση πλαστικών σανίδων κοπής στην κουζίνα.
Εναλλακτική λύση: Σανίδα κοπής από ξύλο ή μπαμπού.
2. Ζέσταμα του φαγητού σε πλαστικά τάπερ ή δοχεία
Αν ένα μεγάλο μέρος της προετοιμασίας του γεύματός μας περιλαμβάνει την αναθέρμανση των τροφίμων σε πλαστικά δοχεία, ίσως θα πρέπει να το ξανασκεφτούμε. Όταν πολλά πλαστικά δοχεία αποθήκευσης θερμαίνονται, μικροπλαστικά μπορούν να διαρρεύσουν στο φαγητό. Τα πλαστικά δοχεία που είναι ασφαλή για χρήση στο φούρνο μικροκυμάτων φέρουν συνήθως την ένδειξη «microwave safe» (ασφαλές για φούρνο μικροκυμάτων).
Ακόμα, πολλοί ειδικοί έχουν προειδοποιήσει κατά της θέρμανσης τροφίμων σε πλαστικά δοχεία, ακόμα και αν αυτά φέρουν την ένδειξη «ασφαλές για φούρνο μικροκυμάτων».
Παρόμοια, το ζέσταμα κάποιας σακούλας με κατεψυγμένα λαχανικά μέσα στην πλαστική τους συσκευασία δεν είναι η καλύτερη ιδέα.
Εναλλακτική λύση: Μπορούμε να αντικαταστήσουμε τα πλαστικά δοχεία αποθήκευσης με γυάλινα τα οποία είναι ασφαλή για φούρνο ή φούρνο μικροκυμάτων.
Παράλληλα, είναι προτιμότερο να μεταφέρουμε τα λαχανικά σε κάποιο γυάλινο δοχείο, ώστε να είναι ασφαλέστερα.
3. Πλαστικές σακούλες μίας χρήσης για αποθήκευση
Αν έχουμε τη τάση να αποθηκεύουμε τα τρόφιμα και τα σνακ σε πλαστικές σακούλες μίας χρήσης, τότε πρέπει να το ξανασκεφτούμε. «Αυτά τα πλαστικά είναι μαλακά, οπότε αποβάλλουν εύκολα πλαστικές νιφάδες, οι οποίες μπορεί να αποβούν επικίνδυνες για την υγεία όσων χρησιμοποιούν συχνά τέτοιου είδους σακούλες», επισημαίνει ο Μπράιαν Κουόκ Λι, επιστήμονας τροφίμων και σύμβουλος της βιομηχανίας τροφίμων.
Σε μια μελέτη του 2020 που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το απλό άνοιγμα των πλαστικών συσκευασιών – είτε με ψαλίδι, είτε με σκίσιμο της σακούλας, είτε με στρίψιμο είτε με κοπή με μαχαίρι, μπορεί αμέσως να δημιουργήσει μικροπλαστικά.
Εναλλακτική Λύση: Χρησιμοποιήστε επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες σιλικόνης, δοχεία από ανοξείδωτο ατσάλι ή γυαλί ή περιτυλίγματα από κερί μέλισσας.
4. Πλαστικό περιτύλιγμα σε ζεστό φαγητό
Το πλαστικό περιτύλιγμα μπορεί να απελευθερώσει σωματίδια στο φαγητό, «ειδικά όταν τοποθετείται απευθείας πάνω στο ζεστό φαγητό, αφού είναι τόσο μαλακό πλαστικό», δηλώνει ο Λι. «Ανάλογα με παράγοντες όπως η θερμοκρασία και η υγρασία του τροφίμου, αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα, επειδή μέρος της πλαστικής μεμβράνης θα μπορούσε πραγματικά να λιώσει πάνω στο τρόφιμο», συμπληρώνει
Εναλλακτική Λύση: Μπορούμε να καλύψουμε το φαγητό μας χαλαρά με αλουμινόχαρτο ή χρησιμοποιήστε επαναχρησιμοποιήσιμα περιτυλίγματα σιλικόνης, περιτυλίγματα από κερί μέλισσας ή ένα γυάλινο δοχείο με καπάκι.
5. Μαγείρεμα με πλαστικά σκεύη
Μαγειρεύουμε ακόμα με πλαστικά σκεύη; Η έρευνα δείχνει ότι αυτά απελευθερώνουν σημαντικές ποσότητες μικροπλαστικών σωματιδίων με τη συνήθη χρήση. Όταν θερμαίνονται, αυτό αποτελεί ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα.
Καθώς τα χρησιμοποιούμε στα καυτά μας τηγάνια, γεγονός που σίγουρα το έχουμε παρατηρήσει, αρχίζουν να λιώνουν λίγο και το πλαστικό βγαίνει από αυτά.
Εναλλακτική Λύση: Μπορούμε να ξεφορτωθούμε τα πλαστικά μαγειρικά σκεύη και να αλλάξουμε σε προϊόντα από ξύλο ή μέταλλο.
6. Πλαστικά σακουλάκια τσαγιού
Πολλά φακελάκια τσαγιού είναι κατασκευασμένα από έναν τύπο πλαστικού που ονομάζεται πολυπροπυλένιο. Όταν ετοιμάζουμε αυτά τα φακελάκια τσαγιού σε νερό που έχει θερμανθεί σε υψηλή θερμοκρασία, το φακελάκι μπορεί να αρχίσει να διασπάται και να απελευθερώνει μικροπλαστικά.
Ερευνητές στην Ισπανία και τον Καναδά, για παράδειγμα, διαπίστωσαν ότι τα πλαστικά φακελάκια τσαγιού μπορεί να απελευθερώσουν εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια μικροπλαστικά σωματίδια όταν βράζουν σε ζεστό νερό.
Related…
Εναλλακτική Λύση: Η ασφαλέστερη επιλογή είναι η παρασκευή τσαγιού σε σε γυάλινο ή μεταλλικό βραστήρα. Παράλληλα, μπορούμε να ψάχνουμε για την ένδειξη «χωρίς πλαστικό» στα κουτάκια του τσαγιού.
