Μωρό από τρεις γονείς γεννήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα - Ποια είναι όμως τα ηθικά διλήμματα

Ποια είναι η πειραματική τεχνική που χρησιμοποιήθηκε και τι αναφέρουν οι επικριτές.
Science Photo Library - KTSDESIGN via Getty Images

Το μωρό από τρεις γονείς είναι γεγονός στην Ελλάδα. Την Τρίτη 9 Απριλίου, στις 07:46 π.μ., από Ελληνίδα, ηλικίας 32 ετών, γεννήθηκε ένα αγοράκι βάρους 2.960 kg, με τη μέθοδο της μεταφοράς μητρικής ατράκτου.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι χρησιμοποιείται ένα ωάριο από τη μητέρα, το σπέρμα του πατέρα και ένα άλλο ωάριο από μια γυναίκα δωρητή. Δηλαδή χρησιμοποιήθηκε γενετικό υλικό από τρία άτομα, γι′ αυτό και αναφέρεται ως «παιδί τριών γενετικών γονέων».

Η συγκεκριμένη τεχνική -η οποία είναι ακόμη πειραματική- αναπτύχθηκε για να βοηθήσει γυναίκες που πάσχουν από θανατηφόρες ασθένειες τις οποίες μπορεί να κληρονομήσει το μωρό.

Το ινστιτούτο Life στην Αθήνα και η κλινική Embryotools της Βαρκελώνης συνεργάστηκαν για να μπορέσει η 32χρονη Ελληνίδα να κυοφορήσει με τον αυτόν τον τρόπο.

Πως γίνεται

Η τεχνική συνίσταται στην τοποθέτηση σε άλλο ωάριο, το οποίο αργότερα γονιμοποιείται, του γενετικού υλικού του πυρήνα του ωαρίου της γυναίκας.

Το DNA όλων μας χωρίζεται στο DNA του πυρήνα και στο μιτοχονδριακό DNA. Το μιτοχονδριακό DNA έχει μόνο 37 γονίδια τα οποία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή της ενέργειας του κυττάρου, λειτουργούν δηλαδή σαν μια μπαταρία σε ηλεκτρική συσκευή. To DNA του πυρήνα φέρει όλα τα γονίδια (πάνω από 20.000) στα οποία οφείλονται όλα τα χαρακτηριστικά και οι λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού. Ενώ κληρονομούμε το DNA του πυρήνα και από τους δύο γονείς, το μιτοχονδριακό DNA κληρονομείται μόνο από τη μητέρα. Έτσι για να αποφευχθεί η μεταβίβαση των μιτοχονδρίων που ευθύνονται για την ασθένεια, χρησιμοποιήθηκε μιτοχόνδριακο DNA από μια υγιή δότρια.

Ειδικότερα, αφαιρείται ο πυρήνα από το ωάριο της μητέρας και μεταφέρεται στο «υγιές» κυτταρόπλασμα της δότριας, απ’ όπου είχε αφαιρεθεί ο δικός του πυρήνας. Στη συνέχεια, το ωάριο (με τον πυρήνα της μητέρας και το περίβλημα της δότριας) γονιμοποιήθηκε με το σπέρμα του πατέρα.

Έτσι, το παιδί που θα γεννηθεί θα φέρει κατά περίπου 99,8-99,9 το DNA των γονέων του, αλλά τo μιτοχονδριακό DNA (ήτοι περίπου 0,1-0,2%) της γυναίκας που δώρισε το ωάριό της.

lvcandy via Getty Images

Τα ηθικά διλήμματα

Οι γιατροί που έφεραν εις πέρας αυτή την τεχνική, κάνουν λόγο για «ιστορικό ιατρικό επίτευγμα», το οποίο θα μπορούσε να βοηθήσει πολλά ζευγάρια με προβλήματα γονιμότητας στον κόσμο. Μάλιστα το ισπανικό κέντρο Embryotools, ανακοίνωσε ότι 24 άλλες γυναίκες συμμετέχουν στη δοκιμή και οκτώ έμβρυα είναι έτοιμα για εμφύτευση.

Ωστόσο, όπως σημειώνει δημοσίευμα του BBC, αρκετοί είναι οι γιατροί στη Βρετανία που υποστηρίζουν ότι η εν λόγω τεχνική εγείρει πολλά ερωτήματα ηθικής και δεν θα έπρεπε να ακολουθείται.

Τον Φεβρουάριο του 2008, γιατροί στο Νιουκάστλ, που ήταν πρωτοπόροι στη νέα τεχνολογία, δημιούργησαν το πρώτο έμβρυο από τρεις γονείς. Στη συνέχεια έλαβαν άδεια από την αρμόδια αρχή για να κάνουν δύο προσπάθειες σε οικογένειες με μιτοχονδριακές παθήσεις.

Όμως μερικοί γιατροί στη Βρετανία υποστηρίζουν ότι οι δύο καταστάσεις -γονιμότητα και πρόληψη ασθενειών- είναι ηθικά πολύ διαφορετικές.

Ο Τιμ Τσάιλντ από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και ο ιατρικός διευθυντής του The Fertility Partnership, δήλωσε στο BBC: «Με ανησυχεί το γεγονός ότι δεν υπήρχε αποδεδειγμένη ανάγκη για να μεταφερθεί αφαιρεθεί από το ωάιο της ασθενούς γενετικό υλικό και να μεταφερθεί στα ωάρια δότριας. Οι κίνδυνοι της τεχνικής αυτής δεν είναι ακόμη γνωστοί, ακόμη και αν μπορούν να θεωρηθούν αποδεκτοί εάν χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία της μιτοχονδριακής νόσου, αλλά όχι σε αυτή την περίπτωση. Η ασθενής μπορεί να έχει συλλάβει ακόμη και αν είχε χρησιμοποιηθεί ένας επιπλέον τυπικός κύκλος IVF».

Δημοφιλή