Οι ειδικοί υγείας υιοθετούν όλο και περισσότερο την ιδέα ότι οι άνθρωποι μπορούν να είναι «σε φόρμα και (με) λίπος» - και ότι ο δείκτης μάζας σώματος είναι βαθιά ελαττωματικός και δεν παρέχει μια πολύ καλή εικόνα για την υγεία ενός ατόμου.
Μια πρόσφατη επιστημονική έρευνα αυτά τα σημεία. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό iScience, έδειξε ότι η συνολική ευεξία και η μακροζωία δεν μπορούν να προβλεφθούν από έναν αριθμό σε μια κλίμακα και ότι η άσκηση είναι πιο σημαντική από την απώλεια βάρους όταν πρόκειται για την υγεία της καρδιάς και τη μακροζωία.
«Θα θέλαμε να γνωρίζουν οι άνθρωποι ότι το λίπος μπορεί να κάνει καλό κι ότι τα σωστά και υγιή σώματα είναι σε όλα τα σχήματα και μεγέθη», δηλώνει ο ερευνητής, Γκλεν Γκέσερ, του College of Health Solutions στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, σε δήλωσή του.
Πώς το να εστιάζουμε πάρα πολύ στο να αδυνατίσουμε μπορεί να μας κάνει να ... χάσουμε την μπάλα
Η ομάδα που διενήργησε την νέα έρευνα στόχευσε σε ένα κραυγαλέο πρόβλημα: Η παχυσαρκία έχει αυξηθεί σημαντικά στις Ηνωμένες Πολιτείες και παγκοσμίως τις τελευταίες δεκαετίες, όπως και ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν από παθήσεις όπως καρδιακές παθήσεις που συχνά συνδέονται στενά με τη διατροφή και άσκηση.
Ταυτόχρονα, ο επιπολασμός των ατόμων που προσπαθούν να χάσουν βάρος έχει επίσης αυξηθεί. Από τη δεκαετία του 1980, τουλάχιστον το 40% των γυναικών στις ΗΠΑ και το 25% των ανδρών κάνουν δίαιτα για να χάσουν κιλά. Ό, τι κάνουμε συλλογικά αυτή τη στιγμή δεν λειτουργεί και δεν κάνει απαραίτητα τους ανθρώπους πιο υγιείς.
«Η έντονη εστίαση στην απώλεια βάρους δεν έχει αποτρέψει την υπερβολική αύξηση βάρους τις τελευταίες δεκαετίες», αναφέρει η νέα έρευνα. «Επιπλέον, οι επαναλαμβανόμενες προσπάθειες απώλειας βάρους μπορεί να συμβάλλουν στην αύξηση του βάρους και αναμφίβολα συνδέονται με την υψηλή επικράτηση ενός εναλλασσόμενου κύκλου απώλειας και κατάκτησης βάρους, η οποία σχετίζεται με σημαντικούς κινδύνους για την υγεία».
Οι ερευνητές ανέλυσαν εκατοντάδες μελέτες που εξετάζουν πώς συνταιριάζουν η απώλεια βάρους, η άσκηση και η μακροζωία - εστιάζοντας ειδικά στην έρευνα που αξιολόγησε την υγεία ατόμων που θεωρούνταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα. (Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων θεωρούν ότι ο ΔΜΣ 25 έως 30 έχουν τα υπέρβαρα σώματα, οτιδήποτε πάνω από 30 συνιστά παχύσαρκο ή σοβαρά παχύσαρκο).
Τελικά, τα στοιχεία δείχνουν ότι το να είμαστε ενεργοί υπερισχύει της απώλειας βάρους όταν πρόκειται για τη βελτίωση της υγείας της καρδιάς και την μείωση του συνολικού κινδύνου θνησιμότητας, σύμφωνα με τα όσα ανέφεραν οι ερευνητές.
Στην πραγματικότητα, τα άτομα που θεωρούνται παχύσαρκα μπορεί να έχουν χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από εκείνα που έχουν φυσιολογικό βάρος αλλά σε είναι σε καλή κατάσταση, σύμφωνα με τη μελέτη.
Η δύναμη της φυσικής άσκησης
Στην ιατρική ορολογία, η έννοια του να είμαστε «σε φόρμα και (να έχουμε) λίπος» αναφέρεται συχνά ως μεταβολικά υγιής παχυσαρκία ή MHO. Έτσι, μπορούμε να είμαστε υπέρβαροι βάσει του ΔΜΣ μας, αλλά να μην έχουμε παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση ή η χοληστερόλη.
Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι τα άτομα που είναι υπέρβαρα δεν έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό από αυτά που δεν είναι. Όμως, οι άνθρωποι που έχουν χαμηλά επίπεδα δραστηριότητας έχουν (πιθανότητες), αν και δεν έχουν καταλήξει όλες οι έρευνες για το θέμα στο ίδιο συμπέρασμα.
Η αύξηση της δραστηριότητας δεν χρειάζεται να σημαίνει να τρέχουμε σε μεγάλες αποστάσεις ή να σηκώνουμε βάρη. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων συνιστούν στους ενήλικες ότι χρειάζονται 150 λεπτά αερόβιας δραστηριότητας μέτριας έντασης την εβδομάδα -καθώς και τουλάχιστον δύο ημέρες την εβδομάδα δραστηριοτήτων ενδυνάμωσης των μυών. Το γρήγορο περπάτημα ή το σπρώξιμο ενός χλοοκοπτικού θεωρείται αερόβια άσκηση, για παράδειγμα. Και η κηπουρική ή η γιόγκα θεωρούνται απολύτως ως ασκήσεις ενδυνάμωσης, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και πρόληψης Νοσημάτων.
«Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι διαφορετικοί τύποι σώματος ανταποκρίνονται διαφορετικά σε συγκεκριμένους τύπους άσκησης», δηλώνει στην HuffPost η Χεμαλί Πατέλ, ιατρός στο OneMedical. «Έτσι, ένα άτομο μπορεί να ανταποκρίνεται καλύτερα στις προπονήσεις HIIT με βάση τη δική του καρδιαγγειακή αναπνευστική λειτουργία, ενώ το σώμα ενός άλλου μπορεί να ανταποκρίνεται καλύτερα στην ποδηλασία ή το τρέξιμο. Έτσι, ναι, κάποιος που θεωρείται ”υπέρβαρος” μπορεί να είναι σε φόρμα».
Η μετατόπιση της εστίασης από τον αριθμό στην κλίμακα ως προς την κατανάλωση υγιεινών τροφίμων για την καρδιά και την επαρκή σωματική δραστηριότητα, θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην ελαχιστοποίηση του στίγματος βάρους, το οποίο είναι διάχυτο και μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ψυχική υγεία των ανθρώπων. Και η ψυχική υγεία, φυσικά, είναι εξίσου σημαντική για τη συνολική ευημερία όπως η σωματική υγεία.
Τελικά, όλα αυτά οδηγούν στην γενικότερη κατανόηση ότι πολλοί παράγοντες οδηγούν σε μια μακρά και υγιή ζωή - και αυτό δεν είναι μόνο ρητορική. Βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία. Υπάρχει πλέον επιστημονική έρευνα που δηλώνει ξεκάθαρα ότι το να ντρέπεται ένα άτομο για το βάρος του ως προς τα ζητήματα της υγείας του είναι λάθος.
«Δεν είμαστε κατ′ ανάγκη εναντίον της απώλειας βάρους», δηλώνει ο Γκέσερ. «Απλώς πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να είναι το κύριο κριτήριο για την αξιολόγηση του πόσο επιτυχημένο είναι ένα πρόγραμμα με το οποίο θα παρέμβουμε στην καθημερινότητά μας (για να την βελτιώσουμε)».