Tik Tok: Xρήση, εξάρτηση και επιπτώσεις

Τι δείχνουν τα - εντυπωσιακά - στοιχεία για την, λατρεμένη των παιδιών, εφαρμογή και ποιοι προβληματισμοί εγείρονται.
Close-up shot of a teenage girl scrolling social media on a mobile phone.
Georgijevic via Getty Images
Close-up shot of a teenage girl scrolling social media on a mobile phone.

Πόσο δημοφιλής είναι η εφαρμογή του Tik Tok και τι «σκορ» σημειώνει σε σχέση με άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Τι κέρδη έχει και ποιες ηλικιακές κατηγορίες σχετίζονται περισσότερο μαζί της; Πόσο χρόνο δαπανούν στο Tik Tok τα παιδιά σήμερα και ποιοι είναι οι προβληματισμοί που εγείρονται;

Απαντούν μέσω μελέτης τους, οι Άρτεμις Κ. Τσίτσικα Αναπλ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής, Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Θεόδωρος Σεργεντάνης, Επίκουρος Καθηγητής Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.

.
miodrag ignjatovic via Getty Images
.

«Διαθέσιμο τόσο για iOS όσο και για Android, το TikTok έχει ληφθεί 3 δισεκατομμύρια φορές παγκοσμίως. Μεγάλο μέρος της ανάπτυξης της εφαρμογής προέρχεται από την αύξηση των χρηστών της κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid 19, ειδικά την περίοδο των lockdown τους πρώτους μήνες του 2020. Σύμφωνα με το site Statista, το TikTok σημείωσε ανάπτυξη 180% στις ηλικίες 15-25 σε αυτό το χρονικό διάστημα [1].

Είναι εντυπωσιακό ότι το TikTok κατατάχθηκε ως η εφαρμογή με τις περισσότερες λήψεις το 2021. Ξεπέρασε τα αγαπημένα των μέσα κοινωνικής όπως το Instagram, το Facebook και το Snapchat. Αν και δεν χαίρει της αποτίμησης του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων του Facebook, το TikTok έχει αποτιμηθεί στα 50 δισεκατομμύρια δολάρια από τους επενδυτές το 2020, γεγονός που δείχνει την επιτυχία του [1]. Το TikTok κέρδισε εκτιμώμενα έσοδα 1,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2020.

Γράφημα των δημοφιλέστερων εφαρμογών για το 2021.
Δομές Φιλικές για Εφήβους/Νέους
Γράφημα των δημοφιλέστερων εφαρμογών για το 2021.

Στις 27 Σεπτεμβρίου του 2021, το TikTok εξέδωσε δελτίο τύπου, σύμφωνα με το οποίο ξεπέρασε το 1 δισεκατομμύριο χρήστες [2]. Ο μέσος χρήστης χρησιμοποιεί το TikTok 19 φορές την ημέρα.

Τα παιδιά περνούν κατά μέσο όρο 75 λεπτά την ημέρα στο TikTok. Αυτό το καθιστά την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιούν περισσότερο [1].

Γράφημα για τον χρόνο που δαπανούν οι νέοι στα πιο αγαπημένα τους μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Δομές Φιλικές για Εφήβους/Νέους
Γράφημα για τον χρόνο που δαπανούν οι νέοι στα πιο αγαπημένα τους μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Οι νεότερες ηλικιακές ομάδες δεν χορταίνουν να «κάνουν κύλιση» στο TikTok. Στις ΗΠΑ, αυτές οι ηλικίες 10-19 αντιπροσωπεύουν το 25% των ενεργών χρηστών του TikTok. Ειδικότερα [3]:

Οι ηλικίες 10-19 αποτελούν το 25% των χρηστών.

Οι ηλικίες 20-29 αποτελούν το 22,4% των χρηστών.

Ηλικίες 30-39 αποτελούν το 21,7% των χρηστών.

Ηλικίες 40-49 αποτελούν το 20,3% των χρηστών.

Οι ηλικίες άνω των 50 είναι το 11% των χρηστών.

Διανομή των χρηστών του Tik Tok στις ΗΠΑ από τον Σεπτέμβριο του 2021
Δομές Φιλικές για Εφήβους/Νέους
Διανομή των χρηστών του Tik Tok στις ΗΠΑ από τον Σεπτέμβριο του 2021

Στην επιστημονική βιβλιογραφία, έχουν διατυπωθεί προβληματισμοί αναφορικά με τη χρήση του TikTok. Έχουν παρατηρηθεί:

.
SDI Productions via Getty Images
.

-Δοκιμασίες πρόκλησης (challenges), με προεξάρχον παράδειγμα τον θάνατο ενός 14χρονου κοριτσιού από τη “Benadryl Challenge” (κατανάλωση διφαινυδραμίνης) στο TikTok [4].

-Διάδοση παραπληροφόρησης αναφορικά με τα εμβόλια COVID-19, σύμφωνα με μελέτη στις Φιλιππίνες (n=4564 σχόλια, ανάλυση περιεχομένου) [5]

-Επιβλαβείς επιδράσεις στην εικόνα του σώματος των γυναικών (μελέτη σε 778 νέες γυναίκες που φοιτούσαν σε κολλέγιο στις ΗΠΑ [6]). Ωστόσο, μελέτη στην Αυστραλία, η οποία εξέτασε την επίδραση βίντεο #fitspo (fitspiration) TikTok σε νέες γυναίκες, δεν κατέδειξε άμεση επίδραση [7].

-Συμπεριφορές εξάρτησης από το TikTok [8]

-Πτωχή ποιότητα βίντεο ενημέρωσης για θέματα υγείας [9, 10]

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η θετική πλευρά, με χρήση του TikTok ως μέσου για την ελάττωση του άγχους αποχωρισμού στις μονάδες εντατικής θεραπείας παίδων με συγγενείς καρδιοπάθειες κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 [11], καθώς επίσης η δυνατότητα συναισθηματικής και πρακτικής υποστήριξης μέσω της ανταλλαγής βιωμένων εμπειριών που αφορούν σε προβλήματα υγείας [12]».

Αναφορές

  1. The Social Shepherd https://thesocialshepherd.com/blog/tiktok-statistics
  2. Thanks a billion! https://newsroom.tiktok.com/en-us/1-billion-people-on-tiktok
  3. Distribution of TikTok users in the United States as of September 2021, by age group https://www.statista.com/statistics/1095186/tiktok-us-users-age/
  4. Elkhazeen A, Poulos C, Zhang X, Cavanaugh J, Cain M. A TikTok™ “Benadryl Challenge” death-A case report and review of the literature. J Forensic Sci. 2022 Sep 29. doi: 10.1111/1556-4029.15149. Epub ahead of print.
  5. Berdida DJE, Franco FMC, Santos XAG, Dacol CB, Dimaano M, Rosario ESD, Lantin CC. Filipinos’ COVID-19 vaccine hesitancy comments in TikTok videos: A manifest content analysis. Public Health Nurs. 2022 Oct 27. doi: 10.1111/phn.13143. Epub ahead of print.
  6. Bissonette Mink D, Szymanski DM. TikTok use and body dissatisfaction: Examining direct, indirect, and moderated relations. Body Image. 2022 Sep 30;43:205-216
  7. Pryde S, Prichard I. TikTok on the clock but the #fitspo don’t stop: The impact of TikTok fitspiration videos on women’s body image concerns. Body Image. 2022 Oct 1;43:244-252.
  8. Qin Y, Omar B, Musetti A. The addiction behavior of short-form video app TikTok: The information quality and system quality perspective. Front Psychol. 2022 Sep 6;13:932805.
  9. Liang J, Wang L, Song S, Dong M, Xu Y, Zuo X, Zhang J, Adrian Sherif A, Ehsan J, Ma J, Li P. Quality and Audience Engagement of Takotsubo Syndrome-Related Videos on TikTok: Content Analysis. J Med Internet Res. 2022 Sep 26;24(9):e39360.
  10. Gupta R, John J, Gupta M, Haq M, Peshel E, Boudiab E, Shaheen K, Chaiyasate K. A Cross-Sectional Analysis of Breast Reconstruction with Fat Grafting Content on TikTok. Arch Plast Surg. 2022 Sep 23;49(5):614-616.
  11. Huang YL, Chen YK, Lin SH, Cao H, Chen Q. The effect of short music videos on needs satisfaction and separation anxiety of children’s family members during COVID-19: The example of TikTok. Front Pediatr. 2022 Sep 7;10:990752.
  12. Jaime C, Samuel L, Fera J, Basch CH. Discussing health while seeking community: A descriptive study of celiac disease on TikTok. Nutr Health. 2022 Sep 23:2601060221127505. doi: 10.1177/02601060221127505. Epub ahead of print.