Πριν η πανδημία κορονοϊού αναγκάσει το ένα τρίτο του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού να εργάζεται από το σπίτι με τηλεργασία, ο επιθεωρητής ακινήτων της Μελβούρνης που απασχολεί τον χειριστή drones Νίκολας Κούμπερ καλούσε το προσωπικό 180 ατόμων στο γραφείο κάθε μέρα στις 9 π.μ. και τους ανέθετε εργασίας.
Τώρα που εργάζονται από το σπίτι, οι επιθεωρητές πηγαίνουν κατευθείαν στο πεδίο από τις 7.30 π.μ., επιτρέποντας στον Κούμπερ να πάρει τα παιδιά του από τον παιδικό σταθμό νωρίτερα από ό,τι πριν από την πανδημία.
″Αν μας έλεγαν «όλοι πίσω στο γραφείο», πιθανότατα θα ζητούσα αύξηση” λέει ο Κούμπερ ο οποίος εξακολουθεί να πηγαίνει κάποιες φορές το γραφείο μία ή δύο φορές την εβδομάδα. ”Έχεις περισσότερο χρόνο για την οικογένεια. Μπορείς να τελειώσεις τη δουλειά στις πέντε, αντί να τελειώσεις στις πέντε, και να ξοδέψεις επιπλέον 45 λεπτά προσπαθώντας να γυρίσεις σπίτι”.
Καθώς οι επικεφαλής εταιρειών, από την JPMorgan Chase μέχρι την Tesla και το Twitter ζητούν να τερματιστούν οι συμφωνίες τηλεργασίας που ίσχυσαν την περίοδο της πανδημίας τα συνδικάτα στην Αυστραλία δημιουργούν προηγούμενο και αντεπιτίθενται, προσφεύγοντας κατά της μεγαλύτερης τράπεζας της χώρας και κοντράρονται με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση απαιτώντας το μοντέλο απομακρυσμένης εργασίας (WFH, εργασία από το σπίτι) να γίνει ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.
″Όλες οι βαθιές αλλαγές στην αυστραλιανή αγορά εργασίας ήταν αποτέλεσμα κρίσεων. Όταν έχεις μια κρίση, δεν επιστρέφεις ποτέ σε αυτό που υπήρχε πριν”, σχολιάζει ο Τζον Μπιουκάναν επικεφαλής του Δικτύου Ερευνών Υγείας και Εργασίας του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ.
″Είμαστε πάντα μπροστά (στις αλλαγές) από τον υπόλοιπο αγγλόφωνο κόσμο, δηλαδή σε σύγκριση με το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, τη Νέα Ζηλανδία”.
Καθώς το ποσοστό ανεργίας κυμαίνεται σε ιστορικό χαμηλό σχεδόν μισού αιώνα, οι εργαζόμενοι της Commonwealth Bank of Australia (CBA.AX) πήραν το ρίσκο και πηγαίνουν την τράπεζα αξίας 170 δισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας (114 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) στο δικαστήριο αμφισβητώντας την εντολή για εργασία στο γραφείο κατά το ήμισυ της ημερίσιας βάρδιας.
Τον Απρίλιο, ο Διευθύνων Σύμβουλος της τρίτης μεγαλύτερης τράπεζας της Αυστραλίας, της National Australia Bank (NAB.AX), έδωσε εντολή σε 500 ανώτερα στελέχη να επιστρέψουν στο γραφείο με πλήρη απασχόληση.
Τον Ιούλιο, η NAB κατέληξε σε μία συμφωνία με τους συνδικαλιστές που δίνει σε όλους τους εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένων των 500 διευθυντών, το δικαίωμα να ζητήσουν να εργάζονται εξ αποστάσεως.
Την ίδια εβδομάδα, το συνδικάτο του δημόσιου τομέα έκλεισε μια συμφωνία που επιτρέπει στους 120.000 ομοσπονδιακούς υπαλλήλους της Αυστραλίας να υποβάλλουν επίσης αιτήματα για τηλεργασία για απεριόριστο αριθμό ημερών.
Το ”ντόμινο” και όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες
Συγκριτικά, οι ομοσπονδιακοί εργαζόμενοι του Καναδά τερμάτισαν μια απεργία δύο εβδομάδων τον Μάιο με μια μισθολογική συμφωνία που ήρθε χωρίς πρόβλεψε όμως για WFH όπως αρχικά ζητούσαν.
Και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι νομοθέτες συνεχίζεται οι διαπραγμάτευση για την ανανέωση στα μέτρα προστασίας δεκαετιών που αφορούν την ”τηλεργασίας” για να προσαρμοστούν στις συνθήκες τις οικονομίας και της αγοράς εργασίας στην μετά πανδημίας και lockdown εποχής.
Σημειώνεται πως η παρουσία στο γραφείο είναι μειωμένη, συγκριτικά με αυτή το 2019 από το ένα πέμπτο στο Τόκιο έως περισσότερο από το μισό στη Νέα Υόρκη σύμφωνα με την παγκόσμια εταιρεία τhw Jones Lang Lasalle (JLL.N).
″Το τζίνι βγήκε από το μπουκάλι: η εργασία από το σπίτι είναι κάτι που θα μένει ασχέτως Covid”, σχολίασε η Μελίσσα Ντόνελι, Γραμματέας της Ένωσης Δημόσιου Τομέα που διαπραγματεύτηκε την συμφωνία για τηλεργασία σε ομοσπονδιακό επίπεδο στην Αυστραλία για λογαριασμό δημοσίων υπαλλήλων.
″Αυτό επιτυγχάνει αυτή η συμφωνία. Και θα επηρεάσει και άλλους κλάδους... Η CBA και η NAB λένε ότι ακόμη και πριν από τις συνδικαλιστικές συμφωνίες, οι πολιτικές τους επέτρεπαν ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, οι οποίες αξιοποιούνταν ευρέως”.
″Ιστορική αντιπαράθεση”
Αν και ο αριθμός των ημερών εργασίας εξ αποστάσεως που επιδιώκουν οι εργαζόμενοι διαφέρει από χώρα σε χώρα και ανάλογα τον κλάδο, το χάσμα μεταξύ των απαιτήσεων των εργαζομένων για απομακρυσμένη εργασία και των εντολών επιστροφής στο γραφείο από τα αφεντικά τους είναι μια παγκόσμια σταθερά, σχολίασε ο Ματίας Ντόλς, αναπληρωτής διευθυντής του ifo Center for Macroeconomics and Surveys στο Αμβούργο, που διεξήγαγε έρευνα σε δείγμα 35.000 εργαζομένων και εργοδοτών σε 34 χώρες ως μέρος ενός project σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.
Μεταξύ των εργαζομένων με εμπειρία WFH, μόλις το 19% ήθελε να επιστρέψει στο γραφείο με πλήρη απασχόληση, σύμφωνα με την έρευνα. Οι εργαζόμενοι ήθελαν δύο ημέρες την εβδομάδα WFH, διπλάσιο από αυτό που ήθελαν τα αφεντικά, και ”το χάσμα δεν μειώνεται”, λέει ο Ντολς. ”Δεν νομίζω ότι θα δούμε τα επίπεδα WFH να επιστρέφουν στα προ πανδημίας επίπεδα”.
Ο Τζιμ Στάνφορντ, διευθυντής του Centre for Future Work στην Αυστραλία, σχολίασε ότι ότι οι μεμονωμένες συνδικαλιστικές συμφωνίες δεν θα τερματίσουν απαραίτητα το αδιέξοδο, καθώς οι εργοδότες θα αποκτούσαν μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη εάν αυξανόταν η ανεργία, μιας ευρέως αναμενόμενη συνέπεια λόγω των αυξανόμενων επιτοκίων.
″Η πλειοψηφία των εργαζομένων θέλει διακαώς να συνεχίσει την απομακρυσμένη εργασία και νομίζω ότι η αναδυόμενη πλειοψηφία των εργοδοτών σκέφτεται είναι αρνητική, θέλουν οι άνθρωποι να επιστρέψουν στην εργασία τους”, λέει ο Στάνφορντ. ”Αυτό θέτει τις βάσεις για μια ιστορική αντιπαράθεση”.
Αλλαγή του εργατικού δυναμικού και real estat
Η στροφή στην εξ αποστάσεως εργασία στην Αυστραλία έχει ήδη διαταράξει το επιχειρηματικό μοντέλο των ιδιοκτητών γραφείων που αναφέρουν μείωση της αξίας των κτιρίων εν μέσω ανησυχιών για τη μείωση των ενοικίων ολόκληρων ορόφων που ενοικιάζονται από εταιρείες.
Περίπου το ένα έκτο των χώρων γραφείων της πρωτεύουσας της Αυστραλίας είναι κενό, σε ιστορικά υψηλό επίπεδο πολλών ετών, όπως δείχνουν τα στοιχεία του κλάδου, καθώς η φυσική παρουσία παραμένει τουλάχιστον κατά τρίτο μειωμένη συγκριτικά με το προ πανδημίας επίπεδο.
Εργαζόμενοι όμως όπως ο Κούμπερ μπορούν να δουν μόνο τα οφέλη της τηλεργασίας: οι ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας επέτρεψαν πρόσφατα σε αυτόν και τη σύζυγό του να συνεχίσουν να εργάζονται για δύο εβδομάδες όταν τα παιδιά τους ήταν πολύ άρρωστα τα φροντιζαν στο σπίτι. Όπως λέει, η εργασία από το σπίτι ”Βοηθάει ώστε η ζωή να κυλά λίγο πιο εύκολα”.