Όταν νιώθει κάποιος καταβεβλημένος/η, μερικές φορές το μόνο που χρειάζεται είναι να πάρει μια βαθιά, αργή ανάσα. Και όταν παίρνει μια βαθιά ανάσα, δεν κάνει απλώς ρύθμιση των πιο έντονων συναισθημάτων του, βοηθάει επίσης να βελτιωθεί ο ύπνος του, να «επανπρογραμματιστεί» ο εγκέφαλός του και να κρατιούνται τα επίπεδα στρες υπό έλεγχο.
Τα οφέλη του breathwork ξεπερνούν όσα γνωρίζουν οι περισσότεροι για τη βαθιά αναπνοή: «Όλοι γνωρίζουν πώς να αναπνέουν, αλλά δεν αναπνέουν όλοι σωστά», λέει η Alissa Powell, θεραπεύτρια λειτουργικής αναπνευστικής άσκησης. «Με τον καιρό, είναι εύκολο να αναπτύξουμε συνήθειες που διαταράσσουν τη φυσική ισορροπία οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα στο σώμα. Όταν αυτές οι συνήθειες επαναλαμβάνονται πάνω από 20.000 φορές την ημέρα, μπορούν να συμβάλουν σε χρόνιες παθήσεις. Τα καλά νέα είναι ότι μικρές προσαρμογές στη στάση του σώματος, στην ταχύτητα της αναπνοής και στην τεχνική μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά, υποστηρίζοντας καλύτερη υγεία και ευεξία μακροπρόθεσμα».
Τι είναι ακριβώς το breathwork;
Ίσως κάποιος αναρωτιέται: τι είναι τελικά το breathwork; «Το breathwork ουσιαστικά αφορά τη σκόπιμη χρήση των μοτίβων της αναπνοής σου για να επηρεάσεις το νευρικό σου σύστημα και τη συνολική ευεξία σου», λέει η Jessica Maguire, εκπαιδεύτρια νευρικού συστήματος. «Αν και πολλοί το συνδέουν με τον διαλογισμό, στην πραγματικότητα είναι πολύ ευρύτερο. Υπάρχουν ήπιες πρακτικές, όπως η πιο αργή και βαθιά αναπνοή, που βοηθούν στην απορρύθμιση (downregulation) του νευρικού συστήματος, ουσιαστικά σε μεταφέρουν από το στρες ή την ενεργοποίηση στην ηρεμία και την ανάπαυση. Αυτό ισχύει κυρίως όταν η εκπνοή είναι πιο μακριά.
Υπάρχουν επίσης πιο έντονες τεχνικές, όπως η συνειδητή συνεχόμενη αναπνοή (conscious connected breathing), που αρχικά μπορούν να αυξήσουν την ενεργοποίηση φέρνοντας πιο πολύ ενέργεια και διέγερση, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση βαθιών συναισθημάτων και αναμνήσεων που είναι αποθηκευμένες στο σώμα». Με λίγα λόγια, το breathwork ξεκινά από αυτό που σου ταιριάζει και σου κάνει καλό.
5 οφέλη του breathwork για την υγεία
- Μειώνει τα επίπεδα στρες
Πέρα από την άμεση ανακούφιση που νιώθει κάποιος μετά από μερικές βαθιές ανάσες, και οι δύο ειδικοί τονίζουν ότι το breathwork μπορεί πραγματικά να δυναμώσει την ανθεκτικότητά στο στρες. «Πιθανότατα μπορεί να παρατηρήσει κάποιος ότι τα επίπεδα στρες του είναι χαμηλότερα και η ικανότητά του να ανακάμπτει από τις δυσκολίες βελτιώνεται. Αυτό συμβαίνει, επειδή το breathwork ενισχύει τον τόνο του πνευμονογαστρικού νεύρου (vagal tone), γεγονός που βελτιώνει την επικοινωνία μεταξύ εγκεφάλου και σώματος και γίνεται πιο ευέλικτη η ανταπόκριση σε διαφορετικές καταστάσεις», λέει η Maguire.
2. Βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου
Όποιος δυσκολεύεται με την αϋπνία ή κάνει ελαφρύ ύπνο, μπορεί να «αγγίξει» ποιοτικότερο, βαθύτερο ύπνο όταν εξασκεί συστηματικά το breathwork. «Η καλύτερη αναπνοή υποστηρίζει πιο βαθύ, αποκαταστατικό ύπνο και μπορεί να μειώσει προβλήματα όπως η αϋπνία ή ακόμη και η υπνική άπνοια», λέει η Powell. Την επόμενη φορά που θα είσαι στο κρεβάτι και δεν θα μπορείς να κοιμηθείς, δοκίμασε να πάρεις μερικές βαθιές, αργές και συνειδητές ανάσες.
3. Υποστηρίζει τη νευροπλαστικότητα
Η νευροπλαστικότητα, η ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάζει, να προσαρμόζεται και να αναδιοργανώνει τις εσωτερικές του διεργασίες, ενισχύεται ιδιαίτερα με τη μακροχρόνια εξάσκηση στο breathwork. «Η σταθερή πρακτική υποστηρίζει επίσης τη νευροπλαστικότητα, “επανασυνδέοντας” τον εγκέφαλο μέσω της ενίσχυσης των νευρικών οδών που προάγουν την χαλάρωση και την ανθεκτικότητα, ενώ εξασθενεί εκείνες που κρατούν κάποιον παγιδευμένο σε παλιά μοτίβα στρες», λέει η Maguire.
4.Οξύνει τη συγκέντρωση και τη διαύγεια
«Επιπλέον, η συγκέντρωση και η διαύγεια οξύνονται, ενώ ο χρόνιος πόνος συχνά μεώνεται, όταν το νευρικό σύστημα κάποιου αισθάνεται ασφάλεια, το σώμα μπορεί να απελευθερώσει προστατευτικά μοτίβα έντασης που δεν είναι πλέον απαραίτητα», λέει η Maguire. Θα παρατηρήσει ότι, κάποιος που διαλογίζεται κάθε πρωί ή βράδυ, είναι πιο αποδοτικός στη δουλειά, πιο προσεκτικός φίλος και λιγότερο επιρρεπής στο multitasking (σ.σ. η προσπάθεια να ασχοληθούμε ταυτόχρονα, με περισσότερες από μία δραστηριότητες).
5. Αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας
Το breathwork μπορεί πράγματι να επηρεάσει το σώμα σε κυτταρικό επίπεδο, εξηγεί η Powell. «Μπορεί επίσης να υποστηρίξει τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, τη μεγαλύτερη κυτταρική ενέργεια και τη βελτιωμένη αντοχή στη σωματική δραστηριότητα», λέει. Όσο πιο σταθερό είναι κάποιος με την πρακτική, τόσο περισσότερο θα παρατηρεί την αύξηση στην ενέργεια.
Πώς να ξεκινήσει κάποιος την πρακτική του breathwork
Τώρα που γνωρίζει τα πολλά οφέλη, ίσως αναρωτιέται πώς να αρχίσει. «Ξεκινάει με το παρατηρεί τη φυσική του αναπνοή για λίγα λεπτά κάθε μέρα, ειδικά το βράδυ όταν είναι χαλαρός/ή», προτείνει η Maguire. «Να μέτρησει τις αναπνοές του ανά λεπτό για να αποκτήσει μια βασική εικόνα της κατάστασης του νευρικού του συστήματος. Αν τείνεις προς το άγχος, μπορεί να παρατηρήσει πάνω από 16 αναπνοές το λεπτό, να δουλέψειαπαλά για να το μειώσει στις 10 έως 14. Αν νιώθει “πλακάρισμα”, αδυναμία ή “σβήσιμο”, ίσως δει λιγότερες αναπνοές ανά λεπτό, σε αυτή την περίπτωση, να αυξήσει ήπια τον ρυθμό του». Μια άσκηση που μπορεί κάποιος να δοκιμάσει είναι η μέθοδος 4-7-8: εισπνοή για τέσσερις χρόνους, κράτημα για επτά και εκπνοή για οκτώ. Μόλις τελειώσει, θα έχει δώσει στο νευρικό του σύστημα ένα μικρό «reset».
Για την Powell, το ξεκίνημα σημαίνει επίσης να παρατηρήσει τι δεν λειτουργεί σωστά. «Συνηθισμένα δυσλειτουργικά μοτίβα περιλαμβάνουν την αναπνοή από το στόμα, την ρηχή ή γρήγορη αναπνοή, το ασυνείδητο κράτημα της αναπνοής ή απλώς το να αναπνέει περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται το σώμα του», λέει. «Μόλις αντιληφθείς αυτές τις τάσεις, μπορείς να αρχίσεις να μετατοπίζεσαι προς πιο υγιή μοτίβα. Να βρειάνετη καθιστή θέση με τη σπονδυλική στήλη όρθια. Να τοποθετήσει το ένα χέρι στο στήθος και το άλλο στην κοιλιά, ανάμεσα στα κάτω πλευρά και τον αφαλό. Χαλαρώνει τους ώμους, κλείνει τα μάτια και απλώς παρατηρεί πώς κινείται το σώμα με κάθε ανάσα. Έπειτα, ρυθμίζει απαλά ώστε η αναπνοή του να είναι ήσυχη, αργή, από τη μύτη και διαφραγματική (η κοιλιά να ανεβαίνει περισσότερο από το στήθος).» Η Powell προτείνει να κάνει κάποιος αυτή την άσκηση για 10–15 λεπτά, ιδανικά δύο ή τρεις φορές την ημέρα, ή όποτε νιώθει ότι χρειάζεται ένα γρήγορο «reset» και μια ήρεμη ανάπαυλα.
ΠΗΓΗ: REAL SIMPLE-Ria Bhagwat
