Το πράσινο φως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να προχωρήσει τη διαδικασία που ενδέχεται να οδηγήσει στην παράταση μέχρι και δύο χρόνια των εσωτερικών συνοριακών ελέγχων έδωσε σήμερα Δευτέρα το Συμβούλιο των υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης της ΕΕ. Την ίδια ώρα ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας δήλωσε πως η Σένγκεν είναι μέρος του παιχνιδιού επίρριψης ευθυνών. «Αν δεν κάνεις αυτό ή εκείνο, θα σου κάνουμε αυτό» είπε και πρόσθεσε: «Είναι μία τιμωρία».
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Ολλανδού υφυπουργού Ασφάλειας και Δικαιοσύνης και προεδρεύοντος του εν λόγω Συμβουλίου, Κλαας Ντάικχοφ που ακολούθησαν την άτυπη σύνοδο στο Άμστερνταμ, οι 28 υπουργοί κάλεσαν την Επιτροπή «να ερευνήσει τη νομική και πρακτική βάση έτσι ώστε να συνεχιστούν οι συνοριακοί έλεγχοι πέραν των έξι μηνών μέσα από το άρθρο 26 της Συνθήκης Σένγκεν», καθώς δεν έχει επιτευχθεί η ζητούμενη «μείωση» των αριθμών των προσφύγων.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον ίδιο, το Συμβούλιο έδωσε «ξεκάθαρο σήμα» στην Επιτροπή να εξετάσει την πιθανότητα να παράσχει βοήθεια η Frontex στα σύνορα μεταξύ της πΓΔΜ και της Ελλάδας, ζητώντας παράλληλα να εξεταστεί το ισχύον νομικό πλαίσιο με «ευελιξία» και «πραγματισμό» και τονίζοντας την ανάγκη να τεθεί η κατάσταση στην περιοχή «υπό έλεγχο». Ο Ολλανδός υπουργός επισήμανε μάλιστα τη θετική στάση του προέδρου της Επιτροπής, Ζ. Κ. Γιούνκερ προς αυτό το ενδεχόμενο.
Σε ό,τι αφορά την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού σώματος ακτοφυλακής και συνοριοφυλακής που θα αναλαμβάνει τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ σε περίπτωση που το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος δέχεται υπερβολικές πιέσεις, ο Κ. Ντάικχοφ δήλωσε πως σε γενικές γραμμές η πρόταση τυγχάνει «μεγάλης στήριξης» από τα κράτη μέλη, συμπληρώνοντας ωστόσο ότι είναι ξεκάθαρο πως τα κράτη μέλη διατηρούν την «πρωταρχική ευθύνη της φύλαξης των εθνικών τους συνόρων». Γι αυτό, εξήγησε, πρέπει να επιτευχθεί η «σωστή ισορροπία» μεταξύ των δύο.
«Σε περίπτωση που ένα κράτος μέλος δέχεται υπερβολική πίεση την οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο του, τότε το Συμβούλιο πρέπει να έχει τον αποφασιστικό ρόλο στη διαδικασία και η διαδικασία πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένη με το υπάρχον σύστημα αξιολόγησης της Σένγκεν», δήλωσε ο Κ. Ντάικχοφ και συμπλήρωσε: «Σε περίπτωση απόφασης επέμβασης, η ευθύνη του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους πρέπει να είναι σεβαστή».
Τέλος, ο ίδιος τόνισε πως «η ολλανδική προεδρία θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για την εφαρμογή των δεσμεύσεων που έχουν ληφθεί και την επίτευξη αποτελεσμάτων στη μείωση των αριθμών των αιτούντων άσυλο στην ΕΕ».
Οι θέσεις του Μουζάλα
«Δεν έχουμε πρόθεση να πάρουμε μέρος σε ένα παιχνίδι αλληλοκατηγοριών που δεν οδηγεί πουθενά και δεν φέρνει αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης», δήλωσε από το Άμστερνταμ ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, ο οποίος εκπροσώπησε την Ελλάδα στο άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ μαζί με τον αναπληρωτή υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Νίκο Τόσκα.
Ο κ. Μουζάλας τόνισε προς τους δημοσιογράφους ότι δεν υφίσταται κανένας λόγος για αποπομπή της Ελλάδας από τη Σένγκεν.
«Η Σένγκεν είναι μέρος του παιχνιδιού επίρριψης ευθυνών: Αν δεν κάνεις αυτό ή εκείνο, θα σου κάνουμε αυτό. Είναι μία τιμωρία», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι οι ελληνικές αρχές γνωρίζουν πού έχουν σημειωθεί καθυστερήσεις και εάν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, αυτό θα πρέπει να λυθεί από κοινού.
Επιπλέον δήλωσε ότι οι χώρες που βρίσκονται σε κατάσταση πανικού θέλουν να κλείσουν τα σύνορα, αλλά αυτό σημαίνει ότι μία Ευρωπαϊκή κρίση θα μετατραπεί σε μία ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα με χιλιάδες παγιδευμένους μετανάστες.
Ο ίδιος ανέφερε ότι περισσότερο από ποτέ «χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη» και οι μεμονωμένες ενέργειες σημαίνουν «λιγότερη Ευρώπη».
Κάλεσε μάλιστα, τα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν τις αποφάσεις της ΕΕ για τη μετεγκατάσταση, καθώς και τα μέτρα για τη βοήθεια προς την Τουρκία, προκειμένου η Άγκυρα να περιορίσει τις μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη.
Ο Έλληνας υπουργός παραδέχθηκε ότι υπάρχουν καθυστερήσεις στη λειτουργία των hotspots στα ελληνικά νησιά, αλλά τόνισε ότι το αργότερο ως τις αρχές Μαρτίου θα έχουν τεθεί σε λειτουργία. Πρόσθεσε επίσης, ότι με τις επιπλέον 100 συσκευές EURODUC που έλαβε η Ελλάδα την περασμένη εβδομάδα, λαμβάνονται πλέον δακτυλικά αποτυπώματα από το 80-90% των μεταναστών. Όπως εξήγησε ο Έλληνας υπουργός, οι καθυστερήσεις οφείλονται, μεταξύ άλλων, στον αργό ρυθμό παροχής βοήθειας, αλλά και στη διαδικασία μετεγκατάστασης η οποία δε λειτουργεί όπως θα έπρεπε.
Σχολιάζοντας τις κατηγορίες ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να φυλάξει τα σύνορά της, ο Γ. Μουζάλας τόνισε ότι η Ελλάδα ενεργεί με βάση το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας, με βάση το ευρωπαϊκό και το ελληνικό δίκαιο.
«Φυλάσσουμε τα θαλάσσια σύνορά μας πολύ καλά, καθώς και την υπερηφάνεια της Ευρώπης, σώζοντας ανθρώπους», ανέφερε ο Έλληνας υπουργός.
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας τόνισε ότι γίνεται τεράστια προσπάθεια τόσο για τη φύλαξη των ελληνικών συνόρων, όσο και για την καταγραφή και ταυτοποίηση μεταναστών και προσφύγων. Ο ίδιος τόνισε ότι είναι πολύ δύσκολο να ελέγξει κανείς τα θαλάσσια σύνορα, λόγω της κοντινής απόστασης των ελληνικών νησιών από τα τουρκικά παράλια και όχι μόνο.
Εξάλλου, ο Ν. Τόσκας αναφέρθηκε στην πολύ αργή διαδικασία επανεισδοχής, λέγοντας ότι μετά από πολλά χρόνια ετέθη σε εφαρμογή η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για επιστροφές και ότι μέσα σε τρεις μήνες μόνο 80 μετανάστες εστάλησαν στην Τουρκία. Όσον αφορά τις επιστροφές μεταναστών στο Μαρόκο και το Πακιστάν, εκεί τα αποτελέσματα είναι μηδενικά, τόνισε ο Ν. Τόσκας. Ακόμη είπε ότι το προσφυγικό δεν είναι πρόβλημα μόνο της Ελλάδας αλλά όλης της Ευρώπης και ότι χρειάζεται η βοήθεια και η προσπάθεια όλων των κρατών-μελών. Τόνισε δε πως είναι δύσκολο να σταματήσεις κανείς τις λέμβους των προσφύγων εκτός και αν τις βουλιάξει ή τις πυροβολήσει.
Αυστρία: Είναι μύθος ότι δεν μπορεί να φυλαχθούν τα ελληνο-τουρκικά σύνορα
«Είναι μύθος» ότι δεν μπορεί να φυλαχθούν τα ελληνο-τουρκικά σύνορα, καθώς το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό έχει επαρκείς δυνατότητες για τη φύλαξη των συνόρων» δήλωσε η Αυστριακή υπουργός Εσωτερικών, Γιοχάνα Μικλ-Λάιτνερ, πριν την έναρξη της σύνοδου των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ.
Κατά την άποψή της, ένα από τα μεγαλύτερα πολεμικά ναυτικά της Ευρώπης χρειάζεται μία πολιτική διοίκηση για να αναλάβει τον έλεγχο των συνόρων.
«Είναι καιρός τα πράγματα να λέγονται με το όνομά τους. Ο καθένας γνωρίζει πως είναι σημαντικό και αναγκαίο να διασφαλιστούν τα ευρωπαϊκά εξωτερικά σύνορα και κατόπιν η Ευρώπη να επανακτήσει και πάλι την ικανότητα της για δράση» είπε και πρόσθεσε: «Είναι ουσιαστικής σημασίας να διασφαλίσει η Ελλάδα τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και εάν δεν το κάνει τότε τα εξωτερικά σύνορα της Ζώνης Σένγκεν θα μετακινηθούν στην κατεύθυνση της Κεντρικής Ευρώπης...από την Ελλάδα ζητείται να κάνει το ταχύτερο δυνατό όλα τα απαραίτητα για να ενισχυθεί η πραγματική διασφάλιση των εξωτερικών συνόρων».
Την πλήρη στήριξή του προς την συνάδελφό του, την υπουργό Εσωτερικών, διαμήνυσε o Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών, Σεμπάστιαν Κουρτς, σε συνέντευξή του στη δημόσια Αυστριακή Ραδιοφωνία.
Είναι νόμιμη αυτή η απειλή αποπομπής της Ελλάδας από τη Ζώνη του Σένγκεν, διατεινόταν ο υπουργός Εξωτερικών, δηλώνοντας σίγουρος πως δεν λειτουργεί η διασφάλιση των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ελλάδα.
Ο ίδιος εκτιμά, όπως τόνισε, πως η πίεση προς την Ελλάδα θα αυξηθεί, αλλά ταυτόχρονα ελπίζει ότι η Ελλάδα θα είναι πρόθυμη να δεχθεί την υποστήριξη που της έχει υποσχεθεί η ΕΕ στην προστασία των εξωτερικών συνόρων. Ο Σεμπάστιαν Κουρτς θεωρεί πως σε διαφορετική περίπτωση θα ενταθούν οι συζητήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για το θέμα αποπομπής της Ελλάδας που έθεσε η Αυστριακή υπουργός Εσωτερικών.
«Δεν υπάρχει σχέδιο αποπομπής της Ελλάδας»
«Ουδείς μιλά για έξοδο ή αναστολή συμμετοχής στη ζώνη Σένγκεν. Δεν υπάρχει καμία τέτοια πιθανότητα. Θα σώσουμε τη Σένγκεν εφαρμόζοντας τη Σένγκεν» δήλωσε η εκπρόσωπος του επιτρόπου Μετανάστευσης, Δημήτρη Αβραμόπουλου, Νατάσα Μπερτό με ανάρτησή της στο twitter.
Αυτό που υπάρχει, επανέλαβε η Μπερτό κατά τη διάρκεια ενημέρωσης, είναι η ενεργοποίηση των άρθρων 19 και 26, σύμφωνα με τα οποία είναι δυνατή η παράταση των εσωτερικών ελέγχων μέχρι και δύο χρόνια σε περίπτωση που δεν έχει βελτιωθεί η κατάσταση με τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων.
Frontex: Είναι σχεδόν αδύνατον να ελεγχθούν τα ελληνικά θαλάσσια σύνορα
Παράλληλα με αυτές τις εξελίξεις η Frontex, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπογραμμίζει ότι νομικά και γεωγραφικά εμπόδια δυσκολεύουν τον αποτελεσματικό έλεγχο των συνόρων της Ελλάδας.
«Όταν τα πλοία περισυλλέγουν μετανάστες στη θάλασσα, είναι απλώς νομικά αδύνατον για τη Frontex να τους επαναπατρίσει. Έτσι ήταν ανέκαθεν, αυτή είναι η αρχή της μη επαναπροώθησης», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η εκπρόσωπος του Οργανισμούς που εδρεύει στη Βαρσοβία, η οποία επέστρεψε μόλις στην Πολωνία από τη Λέσβο.
«Είναι πολύ εύκολο να φτάσει κανείς (στην Ελλάδα) δια θαλάσσης. Δεν έχουμε να κάνουμε με έναν αγρό, όπου μπορούμε να τοποθετήσουμε έναν φράχτη», υπογράμμισε η Εύα Μονκιούρ και πρόσθεσε ότι «είναι σχεδόν αδύνατον να ελεγχθούν τα θαλάσσια ελληνικά σύνορα και επιπλέον η Ελλάδα έχει εκατοντάδες νησιά, ορισμένα από τα οποία είναι ακατοίκητα και βρίσκονται πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές».
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ, BBC, Bloomberg)