Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανέστειλε χθες Παρασκευή με διάταγμα το ομοσπονδιακό πρόγραμμα υποδοχής προσφύγων, ένα από τα πιο φιλόδοξα στον κόσμο για τη μετεγκατάσταση θυμάτων ένοπλων συρράξεων.
Το ομοσπονδιακό πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων, το οποίο δημιουργήθηκε με νόμο που είχε εγκρίνει το Κογκρέσο το 1980, επέτρεψε την υποδοχή στις ΗΠΑ περίπου 2,5 εκατομμυρίων ανθρώπων, σύμφωνα με το ινστιτούτο μελετών Pew.
Στο όνομα της τρομοκρατίας
Μία εβδομάδα μετά την έλευσή του στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος Τραμπ υπέγραψε διάταγμα για την «προστασία του έθνους έναντι της εισόδου ξένων τρομοκρατών στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής». Το διάταγμα προβλέπει την πλήρη αναστολή για τέσσερις μήνες του προγράμματος, καθώς και το πάγωμα για τουλάχιστον τρεις μήνες της εισδοχής στις ΗΠΑ οποιουδήποτε πολίτη επτά μουσουλμανικών χωρών: του Ιράκ, του Ιράν, της Λιβύης, της Σομαλίας, του Σουδάν, της Συρίας και της Υεμένης.
Στους πρόσφυγες από τη Συρία --εκατομμύρια Σύροι έχουν εγκαταλείψει την εμπόλεμη χώρα και εξ αυτών 18.000 έχουν μετεγκατασταθεί στις ΗΠΑ μετά το 2011-- απαγορεύεται η είσοδος οριστικά με μόνη εξαίρεση ορισμένους χριστιανούς.
Οι ΗΠΑ έχουν ιδιαίτερα σημαντική συνεισφορά στην ανθρωπιστική βοήθεια σε διεθνές επίπεδο.
Το 2015 οι αμερικανικές αρχές μετεγκατέστησαν στο έδαφός τους το 64% του συνόλου των προσφύγων που πρότεινε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) σε κάθε κυβέρνηση.
Το οικονομικό έτος 2016 (1η Οκτωβρίου 2015-30ή Σεπτεμβρίου 2016) οι ΗΠΑ, υπό τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, υποδέχθηκαν στο έδαφός τους 84.994 πρόσφυγες όλων των εθνικοτήτων, συμπεριλαμβανομένων 10.000 και πλέον Σύρων.
Για το οικονομικό έτος 2017 (1η Οκτωβρίου 2016-30ή Σεπτεμβρίου 2017) ο πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος εξελέγη με εθνικιστικά και απομονωτικά συνθήματα, καθώς και υποσχόμενος να κλιμακώσει τον αγώνα εναντίον της «ισλαμικής ριζοσπαστικής τρομοκρατίας», επιδιώκει η χώρα του να υποδεχθεί λιγότερους από τους μισούς σε σύγκριση με τον στόχο ο οποίος είχε τεθεί το προηγούμενο έτος.
Η κυβέρνηση Ομπάμα, που είχε αναγνωρίσει τον Σεπτέμβριο του 2015 ότι οι ΗΠΑ μπορούσαν να κάνουν περισσότερα, είχε θέσει στόχο την υποδοχή 110.000 προσφύγων το 2017. Η κυβέρνηση του Τραμπ επιδιώκει όμως να μην υποδεχθεί «πάνω από 50.000» πρόσφυγες όλων των εθνικοτήτων.
Οι ΗΠΑ, μια χώρα την οποία έχτισαν μετανάστες, συνέχισαν να υποδέχονται πρόσφυγες μετά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ: 2.089 μετεγκαταστάθηκαν στις ΗΠΑ, την ώρα που ο Λευκός Οίκος προετοίμαζε το διάταγμα που υπογράφτηκε χθες.
Η προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση υπερηφανευόταν πως διέθετε ένα από τα πιο αυστηρά συστήματα διαλογής και υποδοχής προσφύγων στον πλανήτη, για να εξασφαλίζεται πως κανένας «τρομοκράτης» δεν θα κατάφερνε να μετεγκατασταθεί στις ΗΠΑ. Για παράδειγμα, πράκτορες του υπουργείου Εσωτερικής Ασφαλείας πήγαιναν τακτικά στη Μέση Ανατολή κι έπαιρναν συνεντεύξεις από τους υποψήφιους προς μετεγκατάσταση στις ΗΠΑ. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έκανε εξάλλου εξονυχιστικούς ελέγχους.
Η διαδικασία υποδοχής ενός πρόσφυγα μπορούσε να διαρκέσει 18 ως 24 μήνες. Ανθρωπιστικές οργανώσεις κατέκριναν τη βραδύτητα της.
Το πρόγραμμα υποδοχής προσφύγων είχε παγώσει και στο παρελθόν για τρεις μήνες, αλλά σε μια δραματική συγκυρία: αμέσως μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, όπως υπενθυμίζει το κέντρο Pew.
Μαλάλα: «Ραγίζει η καρδιά μου»
«Ραγίζει η καρδιά μου όταν βλέπω τον πρόεδρο Τραμπ να κλείνει την πόρτα στα παιδιά, στις μητέρες και στους πατέρες που φεύγουν για να σωθούν από τη βία και τον πόλεμο (...) Ραγίζει η καρδιά μου βλέποντας την Αμερική να γυρίζει την πλάτη στο υπερήφανο παρελθόν της, (αυτό) της υποδοχής προσφύγων και μεταναστών», ήταν η αντίδραση της νεαρής Πακιστανής, που έλαβε το Νόμπελ Ειρήνης το 2014, σε μια ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα στη Νέα Υόρκη.
«Ραγίζει η καρδιά μου όταν βλέπω προσφυγόπουλα από τη Συρία, που υποφέρουν εδώ κι έξι χρόνια εξαιτίας ενός πολέμου για τον οποίο δεν ευθύνονται εκείνα, να γίνονται στόχος διακρίσεων. Σε αυτούς τους καιρούς αβεβαιότητας και προβλημάτων στον κόσμο, ζητώ από τον πρόεδρο Τραμπ να μη γυρίσει την πλάτη του στα πιο ανυπεράσπιστα παιδιά, στις πιο ανυπεράσπιστες οικογένειες του κόσμου», πρόσθεσε η ίδια.
Η Μαλάλα σώθηκε το 2012 από μια απόπειρα δολοφονίας των Πακιστανών Ταλιμπάν καθώς επέστρεφε από το σχολείο. Αφού ανέρρωσε στην Αγγλία, όπου ζει έκτοτε, έγινε υπερασπίστρια του δικαιώματος των κοριτσιών και των γυναικών στη μόρφωση.