Ερευνητές από το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας (EMBL), το Γερμανικό Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο και το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης δημιούργησαν ένα νέο εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να υπολογίζει τον κίνδυνο εμφάνισης πάνω από 1.000 διαφορετικών ασθενειών και να προβλέπει την πορεία της υγείας ενός ανθρώπου για τα επόμενα 20 χρόνια.

Το σύστημα ονομάζεται Delphi-2M και δουλεύει με τρόπο παρόμοιο με εφαρμογές όπως το ChatGPT. Χρησιμοποιεί πληροφορίες όπως το ιατρικό ιστορικό, την ηλικία, το φύλο και συνήθειες του τρόπου ζωής – για παράδειγμα αν κάποιος καπνίζει, πίνει αλκοόλ ή έχει παραπάνω βάρος. Με αυτά τα δεδομένα υπολογίζει πόσο πιθανό είναι να εμφανιστούν στο μέλλον ασθένειες όπως καρκίνος, διαβήτης, καρδιοπάθειες ή προβλήματα στο αναπνευστικό.

Advertisement
Advertisement

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature. Όπως εξηγεί ο Τομάς Φιτζέραλντ από το EMBL, «πολλά ιατρικά περιστατικά εμφανίζονται με προβλέψιμα μοτίβα. Το μοντέλο μας αναγνωρίζει αυτά τα μοτίβα και μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει στη συνέχεια με την υγεία κάποιου».

Για να εκπαιδευτεί το σύστημα, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ανώνυμα δεδομένα από 400.000 άτομα στη βάση UK Biobank και 1,9 εκατομμύρια ασθενείς από το εθνικό μητρώο της Δανίας. Οι προβλέψεις του παρουσιάζονται ως πιθανότητες, παρόμοια με τις καιρικές προγνώσεις. Για παράδειγμα: «Υπάρχει 70% πιθανότητα να εμφανιστεί καρδιοπάθεια μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια».

Ο προσωρινός διευθυντής του EMBL, Γιούαν Μπέρνι, πιστεύει ότι τέτοια εργαλεία θα είναι διαθέσιμα στους ασθενείς μέσα στα επόμενα χρόνια. Έτσι, ένας γιατρός θα μπορεί να σου πει: «Αυτοί είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για την υγεία σου και αυτά είναι δύο πράγματα που μπορείς να κάνεις για να τους μειώσεις». Μερικές συμβουλές θα είναι γνωστές, όπως να χάσεις βάρος ή να σταματήσεις το κάπνισμα, ενώ άλλες θα είναι πιο εξειδικευμένες.

Σε σχέση με παλιότερα εργαλεία, όπως το Qrisk που προβλέπει μόνο τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού για τα επόμενα δέκα χρόνια, το Delphi-2M μπορεί να εκτιμήσει πολλούς διαφορετικούς κινδύνους ταυτόχρονα και σε βάθος χρόνου.

Η ομάδα των ερευνητών λέει ότι το νέο σύστημα είναι εξίσου ακριβές με τα καλύτερα μοντέλα που προβλέπουν μία μόνο ασθένεια, αλλά το πλεονέκτημά του είναι ότι καλύπτει πολύ περισσότερες. Επειδή είναι «γενετικό» στη λογική του, μπορεί να δημιουργεί υποθετικά σενάρια για την πορεία της υγείας κάποιου και να υπολογίζει τις μελλοντικές ανάγκες του συστήματος υγείας για 20 χρόνια μπροστά.

Όπως τόνισε ο καθηγητής Μόριτς Γκερστουνγκ από το Γερμανικό Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο, «αυτό είναι μόνο η αρχή για έναν νέο τρόπο κατανόησης της ανθρώπινης υγείας. Στο μέλλον, τέτοια μοντέλα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εξατομικευμένη ιατρική και στον καλύτερο προγραμματισμό των υπηρεσιών υγείας».

Πηγή: The Guardian