Agro Logistics: Μοχλός ανάπτυξης για τον πρωτογενή τομέα

Σε ένα Agro Logistics Center δηλ., σε ένα ενιαίο και κατάλληλα χωροθετημένο χώρο (σε άμεση επαφή και συνέργεια με κόμβους μεταφορών) μπορούν τα αγροτικά προϊόντα να συγκεντρώνονται, να ελέγχονται, να διαλέγονται, να πιστοποιούνται, να επεξεργάζονται, να αποθηκεύονται, να συσκευάζονται, να πουλιούνται και να διανέμονται για τελική κατανάλωση ή περαιτέρω επεξεργασία. Η κοινή αξιοποίηση των (οικονομικών) υποδομών του Agro Logistics Center, δημιουργεί τις προϋποθέσεις ανάπτυξης οικονομιών κλίμακας, γόνιμων συνεργασιών και συνεργειών και επιμερισμού του κόστους απόκτησης και συντήρησης των υποδομών.
Bloomberg via Getty Images

Ο ρόλος του αγροτικού τομέα είναι ιδιαίτερα σημαντικός και κομβικός σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία για την χώρα. Πολλές μελέτες και αναλύσεις αλλά και η διεθνής πρακτική υποστηρίζουν ότι ο πρωτογενής τομέας πρέπει, στην παρούσα φάση, να αποτελέσει ένας από τους βασικούς μοχλούς για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και τη μετάβαση από τη στασιμότητα στην ανάπτυξη.

Ωστόσο, η μετάβαση αυτή δε μπορεί να γίνει με τους όρους και τις προϋποθέσεις περασμένων δεκαετιών. Ο αγροτικός τομέας δε μπορεί να αντιμετωπίζεται ως παρωχημένος και «παραδοσιακός». Ο σύγχρονος αγροτικός τομέας για να επιτύχει οφείλει να ακολουθήσει το εξής σύνθετο πρότυπο. Πρωτογενής: «Καθαρή» παραγωγή (μειωμένα φυτοφάρμακα, λιπάσματα, παραγωγή ΠΟΠ κ.ά.) + Δευτερογενής: Μεταποίηση, Καινοτομικά προϊόντα και Συσκευασία + Τριτογενής: Σύγχρονη διαχείριση προϊόντος (logistics, marketing, εξαγωγές κ.ά). Και οι τρεις παραγωγικοί κλάδοι πρέπει να δουλέψουν και να συνεργαστούν μαζί.

Η ανάγκη διαφοροποίησης των ελληνικών αγροτικών προϊόντων, η υποχρέωση ασφαλούς και οικονομικής τυποποίησης στην βάση των πιο υψηλών επιπέδων υγιεινής και πιστοποίησης και ο σκληρός ανταγωνισμός που προκαλείται από την αθρόα εισαγωγή φτηνών εισαγόμενων αγροτικών προϊόντων, είναι μερικά από τα δεδομένα που έχουν διαφοροποιήσει το «αγροτικό τοπίο» και που «εξαναγκάζουν» σε άμεση αναδιοργάνωση της εφοδιαστικής αλυσίδας του αγροτικού κλάδου (agro logistics re-engineering).

Για να ικανοποιηθούν τα ανωτέρω πρέπει να ακολουθηθούν, οι βασικοί έστω κανόνες της εφοδιαστικής επιστήμης (logistics) με την παράλληλη και αναγκαία δημιουργία αγροτικών διαμετακομιστικών κέντρων (agro logistics centers).

Η δημιουργία Διαμετακομιστικών Κέντρων και ειδικότερα στον πρωτογενή κλάδο είναι μια πρωτοποριακή και καινοτόμος για τα ελληνικά δεδομένα διαδικασία. Τόσο ο όρος όσο και το αντικείμενο των διαμετακομιστικών κέντρων μπορεί να μην είναι αντιληπτό σήμερα από την ελληνική επιχειρηματικότητα, στην αγροτιά και την δημόσια διοίκηση, ωστόσο αποτελούν βασικότατο συστατικό όλων των αγροτικά ανεπτυγμένων οικονομιών, με κυρίαρχη την Ολλανδία και τη Γαλλία και δευτερευόντως την Ιταλία, την Ισπανία και άλλες χώρες.

Οι σύγχρονες υποδομές Διαμετακόμισης, Συσκευασίας και άλλων Υπηρεσιών Προστιθέμενης Αξίας (π.χ. βιοτεχνικές δραστηριότητες του πρωτογενή) αγροτικών προϊόντων διαφέρουν από τις κλασικές αποθήκες και τα συσκευαστήρια που εντοπίζονται διάσπαρτα σε όλο τον ελλαδικό αγροτικό χώρο.

Σε ένα Agro Logistics Center δηλ., σε ένα ενιαίο και κατάλληλα χωροθετημένο χώρο (σε άμεση επαφή και συνέργεια με κόμβους μεταφορών) μπορούν τα αγροτικά προϊόντα να συγκεντρώνονται, να ελέγχονται, να διαλέγονται, να πιστοποιούνται, να επεξεργάζονται, να αποθηκεύονται, να συσκευάζονται, να πουλιούνται και να διανέμονται για τελική κατανάλωση ή περαιτέρω επεξεργασία. Η κοινή αξιοποίηση των (οικονομικών) υποδομών του Agro Logistics Center, δημιουργεί τις προϋποθέσεις ανάπτυξης οικονομιών κλίμακας, γόνιμων συνεργασιών και συνεργειών και επιμερισμού του κόστους απόκτησης και συντήρησης των υποδομών. Σημαντική επίσης διαφοροποίηση αποτελεί και η εξειδικευμένη διοικητική υποστήριξη του Κέντρου, με βάση τα σύγχρονα πρότυπα ανάλογων Κέντρων του εξωτερικού.

Η διοικητική υποστήριξη της διαδικασίας αυτής, μέσω ενός ικανού cluster manager, μπορεί να εξασφαλίζει άμεση, σταθερή και ποιοτική πρόσβαση:

•σε εθνικές ή διεθνείς αγορές πώλησης των αγροτικών προϊόντων,

•σε νέα «κανάλια» διανομής και αποδοτικούς τρόπους μεταφοράς των προϊόντων αυτών,

•σε μεγάλες προμηθευτικές αγορές για ικανοποιητικότερη εξυπηρέτηση του κέντρου με υλικά, τρόπους και μεθόδους συσκευασίας

•σε αγορές που θα εξασφαλίζουν παρατεταμένη και μέγιστη αξιοποίηση των εν λόγω υποδομών, πέρα από τις περιόδους έντασης της παραγωγής κ.α.

Σε περιοχές με ικανοποιητικό όγκο και ποιότητα αγροτικής παραγωγής και με συγκεκριμένο προσανατολισμό την αγροτική οικονομία γίνεται πιο επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας σύγχρονων αγροτικών υποδομών υποστήριξης της τοπικής - περιφερειακής ανάπτυξης.

Η δημιουργία ενός τέτοιου Κέντρου θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα ή το μέσο της σύμπραξης - συνεργασίας των τοπικών Παραγωγών, των συνεταιρισμών, των Χονδρέμπορων-Λιανοπωλητών, των Βιοτεχνών - Μεταποιητών Αγροτικών Προϊόντων και των Εταιριών Συσκευασίας αλλά και της Περιφερειακής - Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Δημοφιλή