Κατ´ αρχήν, ούτε δίκαιο είναι ούτε δημοκρατικό, αλλά ούτε και ανθρώπινο να υποστηρίζεται ή να υπονοείται ότι η δολοφονία του Τσάρλι Κερκ ήταν δικαιολογημένη ένεκα των ακραίων θέσεων του σε πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα.
Το μεγαλείο της δημοκρατίας έγκειται ακριβώς στο γεγονός ότι ο καθένας μπορεί να εκφράζει ελεύθερα τη σκέψη του και την άποψη του δημοσίως, χωρίς φόβο και χωρίς απειλές για τη ζωή του και τη σωματική του ακεραιότητα.
Χρειάστηκαν δύο παγκόσμιοι πόλεμοι κατά τη διάρκεια των οποίων ξεχείλισε ο φανατισμός, ο ρατσισμός και μισαλλοδοξία, για να καταλήξει η διεθνής κοινότητα στην πρώτη οικουμενική διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων το 1948 – το πρώτο κείμενο στην ιστορία της ανθρωπότητας – με την οποία διασφαλίζεται το δικαίωμα της ελεύθερης σκέψης και έκφρασης:
«Άρθρο 19 – Καθένας έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης, που σημαίνει το δικαίωμα να μην υφίσταται δυσμενείς συνέπειες για τις γνώμες του, και το δικαίωμα να αναζητεί, να παίρνει και να διαδίδει πληροφορίες και ιδέες, με οποιοδήποτε μέσο έκφρασης, και από όλο τον κόσμο.»
Η Ιστορία βρίθει παραδειγμάτων, ένθεν κακείθεν του πολιτικού φάσματος, και η Ευρώπη έζησε αναρίθμητες συγκρούσεις απόρροια του πολιτικού και θρησκευτικού φανατισμού.
Τα ευρωπαϊκά ανατολικά καθεστώτα του αποκαλούμενου υπαρκτού σοσιαλισμού κατέρρευσαν όχι διότι οι άνθρωποι δεν είχαν ένα πιάτο φαγητό και μία εργασία, αλλά διότι δεν είχαν το δικαίωμα της ελεύθερης σκέψης και έκφρασης λόγου.
Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για όλα τα αυταρχικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα στον κόσμο, ανεξαρτήτως πολιτικού χρώματος και μορφής πολιτεύματος, όταν οι πολίτες στερούνται του δικαιώματος της ελεύθερης σκέψης και έκφρασης. Αλλά και η ελληνική ιστορία βρίθει τέτοιων παραδειγμάτων.
Βεβαίως, το δικαίωμα της ελεύθερης σκέψης και έκφρασης δεν μπορεί σε καμία απολύτως περίπτωση να θίγει και να προσβάλλει την τιμή και την αξιοπρέπεια οποιουδήποτε ανθρώπου και οποιασδήποτε κοινωνικής ομάδας, πολύ περισσότερο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Τέτοιες περιπτώσεις εμπίπτουν στην έννοια της μισαλλοδοξίας, του ρατσισμού και της ρητορικής μίσους και οι πολίτες μιας ευνομούμενης δημοκρατίας προσδοκούν από τις αρμόδιες κρατικές αρχές να πράξουν το καθήκον τους και να αποδοθεί δικαιοσύνη, η οποία αποτελεί την πεμπτουσία του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Δυστυχώς, οι δημοκρατίες του δυτικού κόσμου έχουν τεράστια ελλείμματα στην αποτελεσματική λειτουργία των θεσμών του δημοκρατικού πολιτεύματος και κυρίως στην απόδοση δικαιοσύνης, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται υφέρπουσες και μακροχρόνιες κοινωνικές εντάσεις, οι οποίες σε ανύποπτο χρόνο και κάτω από συγκεκριμένα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα μπορούν να καταλήξουν σε ολέθρια αποτελέσματα.
Γι’ αυτό και το μέλλον του δυτικού κόσμου είναι εξαιρετικά αμφίβολο, καθότι με το πέρασμα του χρόνου υπονομεύονται ολοένα και περισσότερο οι θεμελιώδεις αρχές και αξίες του δημοκρατικού πολιτεύματος – και μάλιστα από τις ίδιες τις κυβερνήσεις των δυτικών χωρών – με αποτέλεσμα την έξαρση των κοινωνικών εντάσεων και συγκρούσεων που επιδρούν καταλυτικά στην κοινωνικό συνοχή των δυτικών κοινωνιών.-
*
Ο κ. Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας. Εχει διατελέσει υπεύθυνος εξωτερικών και δημοσίων σχέσεων της Ευρωπαϊκής Αστυνομίας στη Χάγη, καθώς επίσης και προϊστάμενος των Εθνικών Υπηρεσιών Interpol και Europol της Ελλάδας.
https://m.facebook.com/evangelos.stergioulis
