Μια νέα μελέτη δείχνει ότι η κλιματική κρίση οδηγεί σε αύξηση των δασικών πυρκαγιών που προκαλούνται από αστραπές, οι οποίες αναμένεται να γίνουν πιο συχνές και εντονότερες τις επόμενες δεκαετίες. Σε αντίθεση με τις πυρκαγιές από ανθρώπινη δραστηριότητα, αυτές που πυροδοτούνται από αστραπές συχνά ξεκινούν σε απομακρυσμένες περιοχές, επιτρέποντας να εξελιχθούν σε μεγαλύτερα και πιο καταστροφικά μέτωπα, επιδεινώνοντας την ποιότητα του αέρα και τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
Όπως σημειώνει ο Guardian, η κλιματική κρίση θα συνεχίσει να κάνει τις δασικές πυρκαγιές που προκαλούνται από κεραυνούς πιο συχνές για τις επόμενες δεκαετίες, με πιθανές αλυσιδωτές επιπτώσεις που θα επιδεινώσουν την ασφάλεια και τη δημόσια υγεία, σύμφωνα με ειδικούς και νέα έρευνα.
Οι πυρκαγιές που προκαλούνται από κεραυνούς τείνουν να ξεσπούν σε πιο απομακρυσμένες περιοχές και, ως εκ τούτου, συνήθως εξελίσσονται σε μεγαλύτερα μέτωπα από εκείνες που ξεκινούν από ανθρώπινες δραστηριότητες. Αυτό σημαίνει ότι η αύξησή τους πιθανότατα καθιστά τις δασικές πυρκαγιές πιο θανατηφόρες, παράγοντας περισσότερο καπνό και συμβάλλοντας στην έξαρση προβλημάτων ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε όλη τη χώρα, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια.
Τα τελευταία 40 χρόνια, καταιγίδες και καιρικές συνθήκες που ευνοούν τους κεραυνούς έχουν αυξηθεί σε πολλές περιοχές της δυτικής Αμερικής, όπως η δυτική Ουάσινγκτον, το δυτικό Όρεγκον, η κεντρική κοιλάδα της Καλιφόρνια και τα μεγαλύτερα υψόμετρα στα Βραχώδη Όρη.
Η τάση αυτή δεν περιορίζεται στις ΗΠΑ. Η φετινή αντιπυρική περίοδος ήταν η χειρότερη στην ευρωπαϊκή ιστορία, με την Ισπανία να πλήττεται από πρωτοφανείς πυρκαγιές που προκλήθηκαν από κεραυνούς. Στον Καναδά, τεράστιες φωτιές φέτος έκαψαν πάνω από 200% περισσότερη δασική έκταση από τον μέσο όρο, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων ξεκίνησε από κεραυνούς.
Παρά την καλά καταγεγραμμένη τάση επιδείνωσης των πυρκαγιών, τα περισσότερα κλιματικά μοντέλα ήταν έως τώρα πολύ αδρά για να αποτυπώσουν πώς θα αλλάξει η σχέση μεταξύ κεραυνών και δασικών πυρκαγιών καθώς βαθαίνει η κλιματική κρίση.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα είναι η πρώτη που χρησιμοποιεί τεχνικές μηχανικής μάθησης για να αντιμετωπίσει το ζήτημα, εξετάζοντας ταυτόχρονα τις μελλοντικές αλλαγές στη συχνότητα κεραυνών και σε κρίσιμες μεταβλητές όπως η θερμοκρασία αέρα, η υγρασία, ο άνεμος και η υγρασία του εδάφους, οι οποίες επηρεάζουν την εξάπλωση των πυρκαγιών.
«Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι θα έχουμε μεγαλύτερο κίνδυνο για πυρκαγιές που προκαλούνται από κεραυνούς», δήλωσε ο Dmitri Kalashnikov, κλιματολόγος στο Sierra Nevada Research Institute του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Merced, και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Τα ευρήματα έρχονται ενώ η φετινή αντιπυρική περίοδος στις ΗΠΑ κορυφώνεται με τρόπο ανησυχητικά παρόμοιο με τις προβλέψεις του Kalashnikov – μετά από μια σειρά ξηρών καταιγίδων που έπληξαν την Καλιφόρνια νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Χιλιάδες κεραυνοί προκάλεσαν τουλάχιστον 20 νέες πυρκαγιές, καίγοντας δεκάδες χιλιάδες στρέμματα στην κεντρική κοιλάδα της Καλιφόρνια και στους πρόποδες της Σιέρα Νεβάδα, με μία από αυτές να καταστρέφει κτίρια στον ιστορικό οικισμό Chinese Camp ανατολικά του Μοντέστο.
Η ομάδα του Kalashnikov διαπίστωσε ότι σε περιοχές όπως ο εσωτερικός βορειοδυτικός Ειρηνικός, θα αυξηθούν οι κεραυνοί αλλά με σχετικά μικρή αύξηση κινδύνου εξαιτίας της υψηλότερης υγρασίας. Αντίθετα, στην ερημική νοτιοδυτική Αμερική, ο κίνδυνος πυρκαγιάς θα αυξηθεί ακόμη και χωρίς σημαντική αύξηση ημερών με κεραυνούς, λόγω της γενικευμένης ξηρασίας.
Παρά τις περιφερειακές διαφορές, το συμπέρασμα είναι σαφές: σχεδόν όλοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με μεγαλύτερο κίνδυνο πυρκαγιάς στο μέλλον. Η ομάδα υπολόγισε αύξηση στον αριθμό πυρκαγιών από κεραυνούς σε ένα εντυπωσιακό 98% της δυτικής Αμερικής, «είτε λόγω περισσότερων κεραυνών, είτε λόγω συνθηκών πιο ευνοϊκών για φωτιά, είτε και τα δύο», όπως είπε ο Kalashnikov.
Σε έναν κόσμο με περιορισμένους πόρους πυρόσβεσης, οι συνέπειες είναι ανησυχητικές. Κατά τα τελευταία 15 χρόνια, ο καπνός από πυρκαγιές προκάλεσε περίπου 1.000 θανάτους ετησίως στις ΗΠΑ. Ένα κύμα πυρκαγιών από κεραυνούς θα μπορούσε να οδηγήσει σε πάνω από 20.000 θανάτους τον χρόνο έως τα μέσα του αιώνα, εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Η μελέτη βρήκε επίσης ότι η αύξηση καταιγίδων και κεραυνών μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες αιφνίδιες πλημμύρες και κατολισθήσεις, ιδιαίτερα σε πρόσφατα καμένες εκτάσεις, ενώ η τέφρα από περισσότερες πυρκαγιές μπορεί να επικαλύψει παγετώνες στον Καναδά, τη Γροιλανδία και την Ευρώπη με σκούρα σωματίδια, επιταχύνοντας την τήξη τους.
Επειδή ξεσπούν σε απομονωμένες περιοχές, οι πυρκαγιές από κεραυνούς εξαντλούν συχνά τις δυνάμεις πυρόσβεσης που είναι αναγκαίες και σε αστικές περιοχές. Ακόμη και σήμερα, μια ξαφνική καταιγίδα «μπορεί να εξαντλήσει εντελώς τους πόρους για εβδομάδες μέσα στην αντιπυρική περίοδο», δήλωσε ο Max Moritz, ειδικός στις δασικές πυρκαγιές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα. «Κι αν ακολουθήσει μετά από μία-δυο εβδομάδες ένα ισχυρό φαινόμενο ανέμων Santa Ana, τότε έχεις τη συνταγή για πραγματική καταστροφή».
Σε συνδυασμό με την τάση αστικοποίησης σε περιοχές που κινδυνεύουν από πυρκαγιές, ένα μέλλον με χειρότερες φωτιές θα ασκήσει επιπλέον πίεση στη βιομηχανία ασφάλισης, η οποία ήδη επεξεργάζεται δισεκατομμύρια δολάρια σε αποζημιώσεις μόνο από τις φετινές πυρκαγιές στο Λος Άντζελες.
Στις ΗΠΑ, οι δυνάμεις πυρόσβεσης είναι ήδη μειωμένες λόγω περικοπών της κυβέρνησης Τραμπ σε υπηρεσίες όπως η NOAA και η Εθνική Υπηρεσία Πάρκων. Μέχρι τα τέλη Ιουλίου, πάνω από το ένα τέταρτο των θέσεων πυροσβεστών στην Υπηρεσία Δασών παρέμενε κενό, ενώ μια πρόσφατη επιχείρηση ελέγχου μεταναστών μέσα σε ενεργό πυροσβεστικό συνεργείο στο Όρεγκον φέρεται να μείωσε περαιτέρω το ηθικό.
Ο Moritz βλέπει μια πιθανή λύση: να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο χτίζονται οι πόλεις σε περιοχές υψηλού κινδύνου. Προτείνει την εφαρμογή αυστηρότερων κανόνων πυρασφάλειας και τη δημιουργία γεωργικών ζωνών γύρω από τις πόλεις που θα λειτουργούν ως φυσικά «τείχη προστασίας» απέναντι στις φλόγες.
«Υπάρχει αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι η υγρασία των ζωντανών φυτών, το νερό στα κλαδιά και τα φύλλα, είναι κρίσιμος παράγοντας για τη δυναμική της φωτιάς», είπε. «Αυτό έχουμε στη Σάντα Μπάρμπαρα: μια παλιά γεωργική ζώνη που όπου διατηρείται, εμποδίζει τις πυρκαγιές να ξεφύγουν από τα εθνικά δάση και να μπουν στις γειτονιές».
