Την Τρίτη, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι παρουσίασε ένα σχέδιο ειρήνης 20-σημείων που διατυπώθηκε από Ουκρανούς και Αμερικανούς αξιωματούχους και το οποίο αποκλίνει σημαντικά από το σχέδιο που είχε καταρτιστεί τον Οκτώβριο, το οποίο ουσιαστικά θα ανάγκαζε την Ουκρανία να παραχωρήσει έδαφος και να αποκλείσει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, σημειώνουν οι Νew York Times.
Ο Ζελένσκι παρουσίασε τη νέα πρόταση ως έναν λογικό συμβιβασμό σε σχέση με το σχέδιο που είχε καταρτίσει ο Κιρίλ Ντμίτριεφ, ειδικός απεσταλμένος του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν της Ρωσίας, και ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος του Προέδρου Τραμπ, και το οποίο είχε δημοσιοποιηθεί τον Νοέμβριο. Το νέο σχέδιο περιλαμβάνει τις εγγυήσεις ασφάλειας που ζητά το Κίεβο για την αποτροπή μελλοντικών επιθέσεων από τη Ρωσία, καθώς και σχέδια για την ανοικοδόμηση της χώρας που έχει καταστραφεί από τον πόλεμο.
Ωστόσο όπως σημειώνουν οι ΝΥΤ, το Κρεμλίνο, ενθαρρυμένο από τις επιτυχίες της Μόσχας στο πεδίο της μάχης και αντιμέτωπο με δυσκολίες να παρουσιάσει το νέο σχέδιο στο ρωσικό κοινό ως νίκη, είναι απίθανο να το αποδεχτεί.
«Αυτό είναι μια απόλυτη παρωδία», δήλωσε ο Αλεξέι Ναούμοφ, αναλυτής διεθνών υποθέσεων με έδρα τη Μόσχα, για το νέο ουκρανικό σχέδιο σε μια ανάρτηση στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram. «Η ιδέα είναι σαφής: να το παρουσιάσουν στους Αμερικανούς ως «συμβιβασμό» και στη συνέχεια να κατηγορήσουν τη Ρωσία για την αποτυχία του».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο κ. Πούτιν εδώ και δύο χρόνια επιμένει σε δύο βασικούς όρους: την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από το υπόλοιπο των περιοχών Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ και τον αποκλεισμό της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Η θέση αυτή, όπως αναφέρεται, επιβεβαιώθηκε και την περασμένη Παρασκευή στην ετήσια μαραθώνια συνέντευξη Τύπου του Ρώσου προέδρου, όπου είπε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να κάνει κάποιες «παραχωρήσεις» — οι οποίες εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να αφορούν την εγκατάλειψη ορισμένων ρωσοκρατούμενων εδαφών στις περιοχές του Χάρκοβο και της Ζαπορίζια — ξεκαθαρίζοντας πάντως ότι η Μόσχα παραμένει πρόθυμη να συνεχίσει τον πόλεμο για να καταλάβει πλήρως την περιοχή του Ντονέτσκ.
Ποια είναι τα σημεία αγκάθια για τους Ρώσους
Το ουκρανικό σχέδιο, όπως περιγράφεται, θέτει ως προϋπόθεση την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από τις περιοχές Ντνιπροπετρόβσκ, Μικολάιβ, Σούμι και Χάρκοβο. Παράλληλα, προβλέπει ότι η Ουκρανία θα αποσύρει στρατεύματα από τμήματα του Ντονέτσκ που θα μετατραπούν σε αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, αλλά μόνο υπό τον όρο ότι η Ρωσία θα αποχωρήσει από ισοδύναμη έκταση γης.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ρώσος αναλυτής Γκεόργκι Μποβτ φέρεται να εκτιμά ότι η πρόταση δεν λύνει το κεντρικό πρόβλημα των εδαφών και του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, ο οποίος βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή, ενώ το Κίεβο — κατά το δημοσίευμα — θα προτιμούσε να τον λειτουργήσει από κοινού με τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Το σχέδιο δεν προσφέρει κανέναν συμβιβασμό σχετικά με τα εδάφη ή τον Πυρηνικό Σταθμό της Ζαπορίζια. Η αποτυχία επίλυσης του εδαφικού ζητήματος καθιστά δύσκολο να αποτελέσει αφετηρία συμφωνίας».
Γιατί η Ρωσία μπορεί να αντέξει οικονομικά εφόσον απορρίψει το σχέδιο;
Παρόλο που η πλήρης εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει κοστίσει ακριβά τόσο στη ρωσική οικονομία όσο και στον στρατό της Μόσχας, το Κρεμλίνο φαίνεται να πιστεύει ακόμα ότι μπορεί να κερδίσει περισσότερα συνεχίζοντας τον πόλεμο.
Η ρωσική οικονομία βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο της από το 2022, με τα επιτόκια να έχουν φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και τους ρυθμούς ανάπτυξης να πέφτουν προς την ύφεση. Ωστόσο, παρά τις κυρώσεις που επέβαλε η Δύση λόγω του πολέμου, οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η χώρα απέχει ακόμη πολύ από το είδος της οικονομικής κρίσης που θα ανάγκαζε το Κρεμλίνο να αλλάξει πορεία.
Η Ρωσία καταλαμβάνει περίπου τα τρία τέταρτα της περιοχής του Ντόνετσκ. Με τον τρέχοντα ρυθμό προώθησής τους, οι δυνάμεις της Μόσχας θα χρειαστούν περίπου 18 μήνες για να καταλάβουν ολόκληρη την περιοχή.
Ο Ντμίτρι Α. Μεντβέντεφ, ο σκληροπυρηνικός αξιωματούχος ασφαλείας της Ρωσίας και πρώην πρόεδρος, δήλωσε την Τετάρτη ότι περίπου 417.000 νεοσύλλεκτοι υπέγραψαν νέες συμβάσεις για να ενταχθούν στον ρωσικό στρατό το 2025, ένας αριθμός που συνάδει σε μεγάλο βαθμό με τις εκτιμήσεις ανεξάρτητων ερευνητών.
Η συνεχής ροή νέων στρατολογημένων σημαίνει ότι η Ρωσία μπορεί να συνεχίσει τον πόλεμο παρά τις βαριές απώλειες που υφίσταται.
Γιατί η Ρωσία συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις
Σε διπλωματικό επίπεδο, η ανάλυση των ΝΥΤ υποστηρίζει ότι η Μόσχα έχει κίνητρο να παραμένει σε τροχιά διαπραγμάτευσης για να διατηρήσει λειτουργική σχέση με την Ουάσινγκτον και να αποφύγει να χρεωθεί πλήρως την ευθύνη για τη συνέχιση της σύγκρουσης. Επιπλέον, καταγράφεται ενδιαφέρον της ρωσικής πλευράς να καθυστερήσει πρόσθετες κυρώσεις ή άλλους περιορισμούς από τις ΗΠΑ, με αναφορά σε κυρώσεις που επιβλήθηκαν τον Οκτώβριο από τον Τραμπ στις ρωσικές πετρελαϊκές Rosneft και Lukoil, οι οποίες — κατά το δημοσίευμα — οδήγησαν τη Ρωσία να πουλά πετρέλαιο με σημαντικά μεγαλύτερες εκπτώσεις.
Η «έλξη και άπωση» γύρω από τους όρους μιας πιθανής συμφωνίας, σημειώνεται, ενδέχεται να διευρύνει τις τριβές μεταξύ της Ουκρανίας και των δυτικών συμμάχων της, καθώς οι λεπτομέρειες συζητούνται σε διαφορετικές πρωτεύουσες.
Οι διπλωματικές διαπραγματεύσεις για τους όρους ειρήνης είναι πιθανό να συνεχιστούν καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, σύμφωνα με σχολιαστές.
«Ο Πούτιν δεν έχει καμία πρόθεση να τερματίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, ούτε είναι έτοιμος να κάνει ακόμη και μικρές παραχωρήσεις σε αυτό το στάδιο», δήλωσε ο Βολοντίμιρ Φεσένκο, αναλυτής με έδρα το Κίεβο, σε μια ανάρτηση στο Facebook.
«Για το Κρεμλίνο, η συζήτηση για το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ είναι απλώς ένα τακτικό παιχνίδι με τις ΗΠΑ, με στόχο τη διατήρηση εποικοδομητικών σχέσεων με τον σημερινό Αμερικανό πρόεδρο, προκαλώντας ταυτόχρονα τριβές και αντιφάσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ουκρανίας».
