Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις αρχές του 2022, η ΕΕ έχει καταβάλει συλλογική προσπάθεια για να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια.
Παράλληλα με τα εμπάργκο σε ορισμένες εισαγωγές, η ΕΕ εφάρμοσε ευρείες πρωτοβουλίες όπως το σχέδιο REPowerEU, που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2022, για την εξοικονόμηση ενέργειας, την ενίσχυση της παραγωγής καθαρής ενέργειας και τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού – όλα με στόχο τη μείωση και τελικά την εξάλειψη της εξάρτησης του μπλοκ από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Σε μεγάλο βαθμό τα μέτρα λειτούργησαν, όπως φαίνεται και στο γράφήμα του Statista.
Μεταξύ του πρώτου τριμήνου του 2021 και του δεύτερου τριμήνου του 2025, η ΕΕ-27 μείωσε τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου κατά περισσότερο από 90%, μειώνοντας το μερίδιο του ρωσικού πετρελαίου στις συνολικές εισαγωγές εκτός ΕΕ από 29% σε λιγότερο από 2%.
Κατά την ίδια περίοδο, το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές φυσικού αερίου της ΕΕ μειώθηκε από 39% σε 13%, κυρίως λόγω της μείωσης κατά 52% των εισαγωγών φυσικού αερίου.
You will find more infographics at Statista
Η αξία των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Ρωσία σχεδόν τριπλασιάστηκε μεταξύ του πρώτου τριμήνου του 2021 και του δεύτερου τριμήνου του 2025, αλλά εξακολουθούσε να αντιπροσωπεύει μικρότερο μερίδιο των συνολικών εισαγωγών LNG της ΕΕ στο πιο πρόσφατο τρίμηνο.
Αυτό οφείλεται στο ότι οι συνολικές εισαγωγές LNG υπερτετραπλασιάστηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, καθώς η ΕΕ αντικατέστησε το ρωσικό φυσικό αέριο μέσω αγωγών με LNG από προμηθευτές όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ και η Νορβηγία.
Ωστόσο, η Ευρώπη εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις στην επίτευξη του στόχου της για πλήρη κατάργηση των ρωσικών εισαγωγών ενέργειας έως το τέλος του 2027, καθώς τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια, οι άνισες υποδομές μεταξύ των κρατών μελών και η ανάγκη να διατηρηθεί η ενέργεια ασφαλής και οικονομικά προσιτή καθιστούν δύσκολη τη διακοπή όλων των εναπομενόντων εμπορικών δεσμών με τη Ρωσία.
Και ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα ζητήσει από την Ευρώπη να «σταματήσει αμέσως» να αγοράζει ενέργεια από τη Ρωσία, ορισμένες χώρες, όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, οι δύο μεγαλύτεροι εναπομείναντες αγοραστές ρωσικού αργού πετρελαίου στην ΕΕ, διστάζουν να εγκαταλείψουν εντελώς τη Ρωσία λόγω του κόστους που θα συνδεόταν με τη μετάβαση σε άλλους προμηθευτές.
