Από τους Οθωνα και Αμαλία στην παρέλαση: Οι εθνικές ενδυμασίες ως μέρος συλλογικής ταυτότητας

Επιστημονικό συνέδριο από την Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας.
Φορεσιά Εύζωνα. Αθήνα 1903
pli.gr
Φορεσιά Εύζωνα. Αθήνα 1903

Τι θεωρούμε «εθνικές ενδυμασίες» και πώς εξελίχθηκαν στα 200 χρόνια που μας χωρίζουν από την Ελληνική Επανάσταση; Πώς τις καθιέρωσαν οι βασιλείς του νεοσύστατου ελληνικού κράτους και πώς τις υιοθέτησαν και τις απέδωσαν εικαστικά καλλιτέχνες, σχεδιαστές και ενδυματολόγοι; Ποιος ο ρόλος και η σημασία τους σε εκδηλώσεις όπως παρελάσεις, σχολικές εορτές και παραστάσεις, αλλά και στον τομέα του τουρισμού, ακόμα και σε στερεοτυπικά ή σατυρικά συμφραζόμενα; Πώς «συνομιλεί» ενδυματολογικά το εθνικό με το τοπικό και πώς αλληλοεπηρεάζονται χαρακτηρίζοντας τη σύγχρονη Ελλάδα;

Με σκοπό να διαγράψει την πορεία των 200 χρόνων από το 1821 μέχρι σήμερα στο θέμα της «εθνικής ενδυμασίας» στο βαθμό που ακόμα λειτουργεί ως πραγματικό ή στερεοτυπικό εθνικό σύμβολο, η Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας διοργανώνει επιστημονικό συνέδριο με θέμα τις «εθνικές ενδυμασίες». Στόχος της επίσης να σκιαγραφήσει, κατά το δυνατόν, την χρήση και τις ποικίλες ερμηνείες των ενδυματολογικών συνόλων μέσα από τη σύνδεσή τους με την εθνική ταυτότητα των νεοελλήνων.

Mε την ευκαιρία του συνεδρίου που πραγματοποιείται για την συμπλήρωση 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, οι εμπνευστές του σημειώνουν:

«Το θέμα της ”εθνικής ενδυμασίας” το βλέπουμε να επανέρχεται στις πολλαπλές αναπαραστάσεις του σύγχρονου Έλληνα, ακόμα και 200 χρόνια μετά την Επανάσταση, προκειμένου να υποδηλωθεί η εθνική ταυτότητα - όταν δεν χρησιμοποιείται η αρχαιοελληνική ενδυμασία».

Στόχος του συνεδρίου επίσης είναι να διερευνηθούν οι «εθνικές ενδυμασίες» σε συνάρτηση με τα ιστορικά, πολιτικά και κοινωνικο-πολιτισμικά δεδομένα της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας. Με την ίδρυση του ελληνικού κράτους, οι ενδυμασίες του Όθωνα και της Αμαλίας καθιερώθηκαν ως «εθνικές» και λειτούργησαν ως μέσο επικοινωνίας και σύμβολο εθνικής ταυτότητας. Από τότε και μέχρι σήμερα, οι «εθνικές ενδυμασίες» συνιστούν γόνιμο πεδίο πολιτικών επιλογών, κοινωνικής κριτικής ή αντιπαράθεσης, αλλά και προβολής της εθνικής ταυτότητας.

Το συνέδριο, το οποίο θα διεξαχθεί ψηφιακά από την 1 έως τις 3 Οκτωβρίου, περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:

  • «Εθνικές ενδυμασίες»: Διαμόρφωση, καθιέρωση και θεσμική διάσταση
  • Οι «εθνικές ενδυμασίες» ως έκφραση της ιστορικής ταυτότητας σε εθνικές επετείους, παρελάσεις, σχολικές εορτές, αθλητικές εκδηλώσεις
  • Από το τοπικό στο εθνικό και από το εθνικό στο τοπικό
  • Οι «εθνικές ενδυμασίες» στις εικαστικές και τις παραστατικές τέχνες
  • Εμπορικές δημιουργίες, χρήσεις και ερμηνείες των «εθνικών ενδυμασιών»

Λίγα λόγια για την Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας

Η Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας ιδρύθηκε το 2003 με πρωτοβουλία της Ιωάννας Παπαντωνίου, με στόχο να συγκεντρώσει τους ασχολούμενους με το ένδυμα στην Ελλάδα. Πολλά και ποικίλα είναι τα ενδιαφέροντά της: ελληνικές τοπικές φορεσιές, ιστορικό ένδυμα, θεατρικό κοστούμι, ύφασμα και τεχνικές κατασκευής και διακόσμησης, μόδα και σύγχρονη δημιουργία. Σκοπός της Εταιρείας είναι η έρευνα και η συγκέντρωση στοιχείων για τα θέματα που την ενδιαφέρουν, η επεξεργασία και η μελέτη τους, καθώς και η δημοσιοποίηση των πορισμάτων της έρευνας με διαλέξεις, συνέδρια και σχετικές εκδόσεις.

Στα 18 χρόνια παρουσίας της η ΕΕΕ έχει διοργανώσει 3 διεθνή ενδυματολογικά συνέδρια: «Πτυχώσεις - Πολλαπλές ερμηνείες» (2004), «”Ενδύεσθαι”. Ιστορικές, κοινωνιολογικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις» (2010) & «Dress & Politics» (2014), όλα σε συνεργασία με το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα. Τα πρακτικά των τριών αυτών συνεδρίων απετέλεσαν τους τόμους 3-5 της επιστημονικής επιθεώρησης του ΠΛΙ: Ενδυματολογικά, στο πλαίσιο της οποίας θα εκδοθούν και τα πρακτικά του παρόντος συνεδρίου.

Άλλη δραστηριότητα της ΕΕΕ είναι η Ημερίδα Ενδυμασιολογίας, η οποία αποτελεί πλέον έναν ετήσιο θεσμό. Εννέα ημερίδες έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι τώρα και τα πρακτικά τους αναρτώνται σταδιακά στην ιστοσελίδα της Εταιρείας.

Τέλος, από το 2017 η ΕΕΕ διοργανώνει σειρές σεμιναρίων και διαλέξεων με ενδυματολογικό πάντα περιεχόμενο, είτε στο «Πολιτιστικό Χώρο Κανάρη 2» του ΠΛΙ, στον οποίο φιλοξενείται, είτε διαδικτυακά.

Info:

Κόστος ημερήσιας παρακολούθησης: 10 € / Κόστος παρακολούθησης και για τις 3 ημέρες: 25 €

Τηλ: 210 364 7577