Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στοιχεία ενός άγνωστου μέχρι σήμερα προϊστορικού πολιτισμού που εκτεινόταν σε 7769 τετραγωνικά χιλιόμετρα στην Κεντρική Ευρώπη. Εντύπωση δεν προκαλεί μόνον η ανακάλυψη αλλά και το εργαλείο που βοήθησε τους ειδικούς να βρουν τον άγνωστο ως τώρα πολιτισμό. Αυτό δεν είναι άλλο από το Google Earth.
«Όταν αναγνωρίσαμε πόσο πυκνό ήταν αυτό το δίκτυο οικισμών, συνειδητοποιήσαμε ότι πρόκειται για κάτι πραγματικά σημαντικό και νέο, όσον αφορά την κατανόηση του τρόπου οργάνωσης των κοινωνιών της Εποχής του Χαλκού στην Ευρώπη», δήλωσε στο Business Insider ο Barry Molloy, αναπληρωτής καθηγητής αρχαιολογίας στο University College του Δουβλίνου.
Οι ειδικοί πιστεύουν εδώ και καιρό ότι ένας προηγμένος πολιτισμός που άκμασε στην Κεντρική Ευρώπη κατά την Πρώιμη και Μέση Εποχή του Χαλκού, που ξεκίνησε το 2200 π.Χ., αλλά ως το 1600 π.Χ. είχε εξαφανιστεί, με τους κατοίκους του να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους.
Όμως, σε μελέτη που δημοσιεύθηκε αυτό το μήνα στο περιοδικό PLOS ONE, μια ομάδα ερευνητών αποκάλυψε νέα στοιχεία που δείχνουν ότι μπορεί να συνέβη ακριβώς το αντίθετο - ο πολιτισμός δεν εξαφανίστηκε, αλλά απλώς εξαπλώθηκε σε ένα τεράστιο, πολύπλοκο δίκτυο μικρότερων κοινωνιών. Δηλαδή διασπάστηκε.
Ιεραρχική κοινωνία
Η έρευνά τους υποδηλώνει ότι οι κεντρικοί κόμβοι, ή «μεγαλουπόλεις», του πολιτισμού της Πρώιμης έως Μέσης Εποχής του Χαλκού δεν εξαφανίστηκαν στην πραγματικότητα τον 16ο αιώνα π.Χ., όπως θεωρούνταν μέχρι τώρα. Φαίνεται ότι μάλλον αποκεντρώθηκαν. Και οι νέοι, διασυνδεδεμένοι οικισμοί ήταν λιγότερο ιεραρχικοί από την προηγούμενη κοινωνία. Ωστόσο εξακολουθούσαν να είναι οργανωμένοι σε πολιτικές μονάδες, όπως πιστεύουν οι ερευνητές.
«Γνωρίζαμε από το υλικό που άφησαν πίσω τους οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί – που βρέθηκε κυρίως σε τάφους και σε θησαυρούς από μεταλλικά αντικείμενα- ότι ήταν μια εύπορη, καλά συνδεδεμένη και καινοτόμος κοινωνία», ανέφερε ο Molloy.
Οι μεγαλύτερες τοποθεσίες είχαν πολλούς ομόκεντρους περιβόλους.
«Πιστεύουμε ότι αυτό σήμαινε ότι η μετακίνηση από το εξωτερικό της τοποθεσίας προς τις πολύ κεντρικές περιοχές της ήταν ελεγχόμενη και ότι δεν μπορούσε ο καθένας απλά να περπατάει ελεύθερα μέσα σε αυτές τις περιοχές ανά πάσα στιγμή», πρόσθεσε ο Molloy.
Πρέπει να κάνουν περισσότερη έρευνα, δήλωσε ο Molloy, αλλά οι διαφορετικοί τύποι γης θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για εξειδικευμένους σκοπούς.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν εικόνες από το Google Earth και δορυφορικά δεδομένα από τον Sentinel-2 του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος για να βρουν εκατό νέες προϊστορικές τοποθεσίες στην πεδιάδα της Παννονίας, μια περιοχή που περιλαμβάνει τη σύγχρονη Σερβία και την Ουγγαρία.
Λόγω της εγγύτητας των τοποθεσιών με τον ποταμό Tisza, οι ερευνητές αναφέρονται στις κοινότητες ως Tisza Site Group.
«Η σύγχρονη γεωργία είχε καταστρέψει πολλά από τα αρχαιολογικά ίχνη που θα βλέπαμε από το έδαφος», δήλωσε ο Molloy. Το Google Earth βοήθησε τους ερευνητές να βρουν πάνω από εκατό τοποθεσίες, είπε.
Οι κοινότητες σε αυτές τις τοποθεσίες πιθανότατα εκμεταλλεύτηκαν ένα καλά ισορροπημένο οικοσύστημα από το 1.500 έως το 1.200 π.Χ., σύμφωνα με τους ερευνητές. Αλλά τότε το κλίμα άρχισε να αλλάζει.
Καθώς η περιοχή έγινε θερμότερη και ξηρότερη, οι κοινότητες εγκατέλειψαν τις τοποθεσίες, δήλωσε ο Molloy.
«Αυτό μπορεί να μας πει σημαντικά πράγματα όπως οι οικογενειακές δομές», είπε, συμπεριλαμβανομένου του αν οι γονείς, οι παππούδες και άλλοι συγγενείς ζούσαν όλοι κάτω από την ίδια στέγη.