Δριμεία κριτική εξαπολύεται από παντού για τους χειρισμούς σε σχέση με την πανδημία. Κριτική προς όλους. Την κυβέρνηση, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις φαρμακευτικές, τον ΠΟΥ.
Τα κίνητρα που δίνονται για τον εμβολιασμό έχουν πυροδοτήσει επίσης αρκετές συζητήσεις. Μήπως αντί να ενθαρρύνουν την συναίσθηση της ατομικής ευθύνης και να προβάλουν την ανάγκη της δημόσιας υγείας εκχυδαΐζουν την όλη διαδικασία και δίδονται ως φθηνές διευκολύνσεις που το άτομο αναγκάζεται να καταφύγει ώστε να διασφαλίσει μία κανονικότητα.
Κίνητρα που απομακρύνουν πολύ από την πειθώ και τον αξιακό στοχασμό της ανάγκης εμβολιασμού αλλά αντηχούν στις πίο πρακτικές και διεκπαιρεωτικές πτυχές της καθημερινότητας των πολιτών.
Στον αντίποδα πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως όποια και αν είναι τα κίνητρα ο σκοπός είναι ιερός και ανώτερος και πρέπει να επιτευχθεί με κάθε τρόπο.
Χωρίς να διαφωνούμε ότι η κριτική μας κάνει καλύτερους, θεωρώ πως η ανώριμη κριτική και τα «κατηγορώ» προς πάσα κατεύθυνση ενέχει τα γνωστά σφάλματα της αξιολόγησης μίας απόφασης σε μετέπειτα χρόνο.
Αρχικά ένας προβληματισμός που αναδύεται είναι ως προς τι γίνεται η σύγκριση. Γιατί ο χαρακτηρισμός ανεπαρκής, κακός χειρισμός, βασίζεται στη σύγκριση με μία αντίστοιχη περίπτωση. Και μη ξεχνάμε κάθε περίπτωση είναι μοναδική.
Ας προσπαθήσουμε να παραθέσουμε τα σημεία που κάνουν την αξιολόγηση μίας απόφασης σε μετέπειτα χρόνο να στερείτε ορθότητας και ουσίας:
1. Τα γεγονότα και ο περίγυρος που συντέλεσαν τη δεδομένη στιγμή στη λήψη μίας απόφασης είναι συγκεκριμένα, ανεπανάληπτα και μοναδικά. Κάθε στιγμή είναι μοναδική, κάθε περίσταση και κάθε συγκυρία κάτω από την οποία μία απόφαση λήφθηκε.
2. Ακόμα και αν αποπειραθούμε να αξιολογήσουμε μία απόφαση λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς της περιόδου που λάβαμε την απόφαση κινδυνεύουμε να ερμηνεύσουμε αλλιώς τους περιορισμούς και τις συγκυρίες στο παρών απ’ ότι τα ερμηνεύσαμε τότε. Κάθε μέρα με κάθε ερέθισμα που λαμβάνουμε αλλάζουμε έστω και ελάχιστα τον τρόπο θεώρησης των πραγμάτων. Το χάσμα μεταξύ της αντίληψης των περιορισμών και των δεδομένων του τότε σε σχέση με το τώρα δε δύναται να εξαλειφθεί.
Και είναι λογικό να γεννάται σε αυτό το σημείο το ερώτημα: Πώς θα μπορέσουμε να βελτιωθούμε και να λάβουμε καλύτερες αποφάσεις στο μέλλον αν δεν αξιολογήσουμε τις παρελθοντικές;
Mπορούμε να στοχαστούμε πάνω σε παλιές αποφάσεις και να τις αξιολογήσουμε λαμβάνοντας υπόψη τους παραπάνω περιορισμούς στην αξιολόγηση. Πρέπει να αποδεχθούμε ότι κάθε αξιολόγηση παρελθοντικής απόφασης θα στερείται πλήρους εγκυρότητας. Και συνειδητοποιώντας αυτό μπορούμε να επωφεληθούμε περισσότερο από μία παρορμητική ανώφελη κριτική.