Τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι βελγικές αρχές στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας παρουσίασε ο Matthew Levitt, πρώην ανώτατο στέλεχος της αμερικανικής αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας. Σε άρθρο του στο Politico, ο ίδιος αποκαλύπτει τις συζητήσεις που είχε ο ίδιος με αξιωματούχους της βελγικής αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας κατά την επίσκεψή του στο προάστιο Μολενμπέκ των Βρυξελλών, λίγες ημέρες πριν τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 22 Μαρτίου.
Εκείνες τις ημέρες οι αρχές προσπαθούσαν να εντοπίσουν τα ίχνη του Σαλάχ Αμπντεσλάμ, του μοναδικού δράστη των επιθέσεων στο Παρίσι που ήταν ζωντανός και είχε καταφέρει να διαφύγει στον τόπο διαμονής του, το Μολενμπέλ. Η δήμαρχος του προαστίου, Francois Schepmans, είχε αποκαλέσει στο παρελθόν την περιοχή «εκτροφείο βίας».
Πράγματι, το Μολενμπέκ των 100.000 κατοίκων είναι η δεύτερη πιο φτωχική γειτονιά της χώρας. Το ένα τρίτο των κατοίκων είναι άνεργοι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ενώ η περιοχή δεν θυμίζει σε τίποτα τις υπόλοιπες Βρυξέλλες. Ο Levitt περιγράφει το προάστιο σαν έναν «άλλο κόσμο» που έχει αναπτύξει μια διαφορετική κουλτούρα στην καρδιά της Ευρώπης. Εκτιμάται ότι εκ των 114 ιμάμηδων της περιοχής, μόλις οι 8 μιλούν γαλλικά. Όλοι αυτοί οι παράγοντες έχουν λοιπόν ευνοήσει την στρατολόγηση νέων που δεν έχουν καταφέρει να ενταχθούν στη βελγική κοινωνία.
Ο Levitt περιγράφει πόσο διαφορετική είναι η αστυνομία του Μολενμπέκ σε σχέση με εκείνες άλλων ευρωπαϊκών πόλεων. Στο παράρτημα της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας θα βρει κανείς τους «αστυνομικούς πρόληψης» που στόχο έχουν την ενσωμάτωση των νέων Βέλγων στην κοινωνία, στα πλαίσια του κυβερνητικού προγράμματος «ενάντια στην ριζοσπαστικοποίηση».
Παρόλα αυτά το έργο τους είναι εξαιρετικά δύσκολο. Το Βέλγιο είναι η χώρα με τους περισσότερους «εξαγώμενους» τζιχαντιστές αναλογικά με τον πληθυσμό της. Επίσης, όπως είχε πει ο πρωθυπουργός της χώρας, Σαρλ Μισέλ, σε κάθε τρομοκρατικό χτύπημα, «υπάρχει πάντα μια σύνδεση με το Μολενμπέκ».
Οι υπεύθυνοι στρατολόγησης συνήθως αναζητούν άτομα από διαλυμένες οικογένειες ή νέους που νιώθουν αποκλεισμένοι από την κοινωνία. Σαν αντάλλαγμα τους δίνουν την δύναμη και την αίσθηση του «ανήκειν», εξηγεί ο Levitt. Στις περισσότερες μάλιστα περιπτώσεις, τα θύματα -που στη συνέχεια γίνονται θύτες- απέχουν πολύ από το πρότυπο του πιστού μουσουλμάνου. Πίνουν, καπνίζουν, δοκιμάζουν ναρκωτικά παίζουν τυχερά παιχνίδια και συχνά εμπλέκονται σε εγκληματικές συμμορίες. Πολλοί από τους υπόπτους των επιθέσεων στο Παρίσι ήταν ήδη γνωστοί στις αρχές για μικροκλοπές και άλλα αδικήματα. Ριζοσπαστικοποιούνται για την δύναμη που τους προσδίδει το γεγονός ότι είναι πολεμιστές του Ισλαμικού Κράτους και όχι πιστοί ακόλουθοι της θρησκείας τους.
Λίγες ημέρες πριν τις επιθέσεις στις Βρυξέλλες, οι βελγικές αρχές εξηγούσαν στον Levitt ότι έχουν στα σκαριά ένα νέο σχέδιο πρόληψης τρομοκρατικών επιθέσεων. Λίγες ημέρες αργότερα, εντόπισαν τα ίχνη του Σαλάχ Αμντεσλάμ, του νούμερο ένα καταζητούμενου στον κόσμο. «Τον έχουμε στα χέρια μας», του είχαν πει. Δύο ημέρες αργότερα, οι Βρυξέλλες τυλίχθηκαν στις φλόγες. Αυτό που είχαν τονίσει οι αστυνομικοί στον Levitt, ήταν ότι χρειάζονται περισσότερο χρόνο.